در پی انتشار تصاویر و گزارشهای ضدونقیض از آسمان چندین شهر ایران، بامداد و روز دوشنبه اول دیماه، بار دیگر شکاف آشکار در اطلاعرسانی رسانههای وابسته به حاکمیت جمهوری اسلامی به موضوعی خبرساز و در عین حال بحرانزا تبدیل شد؛ شکافی که نهتنها افکار عمومی داخلی، بلکه محافل امنیتی و رسانهای منطقه و جهان را نیز متوجه خود کرد.
ماجرا از حوالی ظهر دیروز آغاز شد، زمانی که خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران، به نقل از «مشاهدات میدانی و گزارشهای مردمی» از انجام آزمایشهای موشکی در نقاط مختلف ایران خبر داد و نام شهرهایی چون خرمآباد، مهاباد، اصفهان، تهران و مشهد را مطرح کرد. همزمان، انتشار ویدیوها و تصاویری از ردهای سفیدرنگ در آسمان، به سرعت فضای مجازی را درگیر گمانهزنی درباره آغاز یک رزمایش یا آزمایش موشکی کرد.
اما تنها ساعتی بعد، خبرگزاری صداوسیمای جمهوری اسلامی با استناد به «برخی منابع آگاه»، اساس این گزارشها را تکذیب کرد و اعلام داشت تصاویر منتشرشده ارتباطی با آزمایش موشکی ندارد و ردهای مشاهدهشده، صرفاً ناشی از عبور هواپیماها در ارتفاع بالا بوده است. این تکذیب، بدون ارائه توضیح فنی روشن یا پاسخ مشخص به گزارش اولیه فارس، بار دیگر تناقض عمیق در روایت رسانههای حکومتی را آشکار ساخت.
این تضاد اطلاعاتی، حتی در رسانههای همسو با حاکمیت نیز با واکنش انتقادی همراه شد. برخی تحلیلها این وضعیت را یادآور ماجرای اعلام و سپس تکذیب خبر سرنگونی جنگنده اف۳۵ در جریان جنگ ۱۲ روزه دانستند؛ خبری که رئیس صداوسیما بعدها اذعان کرد به اعتبار این سازمان آسیب جدی وارد کرده است. منتقدان درونحاکمیتی اکنون هشدار میدهند که تکرار چنین تناقضهایی، بهویژه در شرایط حساس پساجنگ، بار دیگر صداوسیما را در معرض بیاعتباری عمومی قرار میدهد.
این آشفتگی رسانهای در حالی رخ میدهد که فضای امنیتی منطقه بهشدت ملتهب است. منابع مطلع به گفتهاند نهادهای اطلاعاتی غربی طی روزهای اخیر تحرکهایی غیرمعمول در فعالیتهای نیروی هوافضای سپاه پاسداران شناسایی کردهاند؛ تحرکهایی فراتر از الگوهای رایج که یگانهای موشکی، پهپادی و پدافند هوایی جمهوری اسلامی را در بر میگیرد و سطح حساسیت در رصد تحولات نظامی ایران را افزایش داده است.
در همین چارچوب، پایگاه خبری اکسیوس گزارش داده مقامهای اسرائیلی طی دو روز گذشته به دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، هشدار دادهاند که آنچه رزمایش موشکی خوانده میشود، ممکن است پوششی برای آمادهسازی حمله احتمالی جمهوری اسلامی علیه اسرائیل باشد. شبکه انبیسی آمریکا نیز دو روز پیش گزارش داد مقامهای اسرائیلی بر این باورند که ایران در حال گسترش تولید موشکهای بالستیک است و به همین دلیل در حال تدوین طرحهایی برای ارائه به ترامپ و بررسی گزینههای حمله دوباره به ایران هستند.
در واکنش به این گزارشها، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، دیروز با لحنی هشدارآمیز اعلام کرد تلآویو از رزمایشها و تحرکات اخیر جمهوری اسلامی آگاه است و آنها را بهدقت زیر نظر دارد. او تأکید کرد هر اقدام خصمانه احتمالی از سوی ایران، با پاسخی «بسیار شدید» مواجه خواهد شد و افزود فعالیتهای هستهای و موشکی تهران از محورهای اصلی گفتوگوی او با دونالد ترامپ خواهد بود.
در مقابل، مقامهای دولت جمهوری اسلامی بار دیگر بر مواضع پیشین خود تأکید کردند. اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، دیروز گفت برنامه موشکی ایران صرفاً ماهیتی دفاعی دارد و بههیچوجه موضوع مذاکره نیست. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، نیز روز گذشته اعلام کرد تهران احتمال حمله جدید را رد نمیکند و برای آن «کاملاً آماده» و به گفته او «آمادهتر از گذشته» است.
مجموعه این تحولات نشان میدهد که در شرایطی که منطقه همچنان در سایه پیامدهای جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل قرار دارد، تناقض در اطلاعرسانی داخلی جمهوری اسلامی، خود به عاملی تنشزا تبدیل شده است؛ وضعیتی که در آن یک خبر تأییدنشده، یک تکذیب شتابزده و سکوت نهادهای رسمی میتواند بهسرعت به بخشی از معادلهای بزرگتر در رویارویی پرمخاطره تهران و تلآویو بدل شود.
