در حالی که دور ششم مذاکرات غیرمستقیم میان ایالات متحده و جمهوری اسلامی به گفته وزیر خارجه عمان قرار است این یکشنبه در پایتخت عمان، مسقط برگزار شود، رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، روز گذشته برای نخستین‌بار به‌طور آشکار از بی‌نتیجه بودن این روند ابراز ناامیدی کرد. او که تا پیش از این نسبت به حل‌وفصل بحران هسته‌ای ایران از مسیر گفت‌وگو سخن می‌گفت، حالا لحن خود را تغییر داده و می‌گوید «امیدش به رسیدن به توافق، به شدت کاهش یافته است.»
ترامپ این سخنان را در گفت‌وگویی با پادکست «Pod Force One» مطرح کرد؛ جایی که صراحتاً گفت: «به نظر نمی‌رسد جمهوری اسلامی واقعاً به دنبال توافق باشد. آنها فقط زمان می‌خرند و با فریبکاری تلاش می‌کنند به پیشبرد برنامه‌های خود ادامه دهند.»
اظهارات رئیس‌جمهور آمریکا دقیقاً در زمانی منتشر شده که منابع دیپلماتیک می‌گویند نشست روز یکشنبه در مسقط، آخرین فرصت برای احیای مسیر دیپلماسی تلقی می‌شود. اما با توجه به لحن جدید کاخ سفید، این دور از مذاکرات نیز در سایه‌ای سنگین از تردید آغاز خواهد شد.
ترامپ در این مصاحبه تأکید کرد: «تا زمانی که جمهوری اسلامی به شکل واقعی و قابل‌راستی‌آزمایی متعهد به توقف غنی‌سازی نباشد، هیچ توافقی قابل پذیرش نیست.» او با اشاره به افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم در ایران تا بالای ۶۰ درصد، هشدار داد: «ما این را تحمل نخواهیم کرد. این خط قرمز ماست و اگر از آن عبور شود، پاسخ آمریکا قاطع خواهد بود.»
این موضع‌گیری قاطعانه، در حالی مطرح می‌شود که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در تازه‌ترین گزارش خود، از افزایش فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی خبر داده است؛ از جمله نصب سانتریفیوژهای پیشرفته در سایت‌های فردو و نطنز، و کاهش سطح همکاری با بازرسان آژانس.
کارشناسان معتقدند که جمهوری اسلامی با اتخاذ راهبرد تأخیر و مبهم‌گویی، تلاش دارد مذاکرات را کش‌دار کرده و همزمان زیرساخت‌های فنی لازم برای تولید سلاح هسته‌ای را تقویت کند. از همین روست که ترامپ گفته است: «اگر قرار باشد فقط حرف بزنیم و آنها همزمان کار خودشان را پیش ببرند، این بازی را ادامه نخواهیم داد.»
در واکنش به این اظهارات، مقامات جمهوری اسلامی بار دیگر ایالات متحده را به «اخلال در مسیر دیپلماسی» متهم کرده و مدعی شده‌اند که ایران «همواره آماده مذاکره» است، اما «با حفظ حقوق ملی و بدون فشار خارجی». ادعایی که به گفته ناظران بین‌المللی، در تضاد کامل با عملکرد عملی جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر است.
تحلیل‌گران آمریکایی نیز می‌گویند که لحن تندتر رئیس‌جمهور آمریکا می‌تواند زمینه‌ساز تغییر در راهبرد مذاکره باشد؛ از جمله تشدید تحریم‌ها، افزایش فشارهای دیپلماتیک در نهادهایی چون شورای حکام آژانس یا حتی فعال‌سازی مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌ها تحت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل.
از سوی دیگر، حضور ترامپ در رأس دولت ایالات متحده که همواره رویکردی تهاجمی در برابر جمهوری اسلامی داشته، باعث شده فضای مذاکرات فعلی با آنچه در دوران ریاست‌جمهوری قبلی تجربه شده بود، متفاوت باشد. ترامپ در پایان سخنانش گفت: «من صلح را ترجیح می‌دهم، اما نه به هر قیمتی. اگر لازم باشد، برای دفاع از امنیت ملی آمریکا، هر اقدامی را انجام خواهیم داد.»
این اظهارات در حالی بیان می‌شود که تنها سه روز به برگزاری دور ششم مذاکرات در مسقط باقی مانده است. منابع نزدیک به تیم آمریکایی می‌گویند که واشینگتن به‌رغم بدبینی، آماده است پیشنهادهایی تازه به طرف ایرانی ارائه دهد، اما تأکید کرده که «این آخرین تلاش برای دستیابی به راه‌حل دیپلماتیک» خواهد بود.
در همین حال، بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان تایید کرد ششمین دور مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط برگزار خواهد شد.
بدر البوسعیدی، در پستی در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «خرسندم که تأیید کنم دور ششم گفت‌وگوهای ایران و ایالات متحده روز یکشنبه 15 ژوئن در مسقط برگزار خواهد شد.»
خبرنگار «آکسیوس» در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت که استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا، یکشنبه در مسقط با عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران دیدار می‌کند و پاسخ تهران به پیشنهاد اخیر آمریکا را بررسی می‌کند.
این در حالی است که در ساعات گذشته برخی منابع دیپلماتیک گمانه‌زنی کرده‌اند که این دیدار به‌دلیل تنش‌های فزاینده ممکن است «لغو شود».
ایران و آمریکا از سیزدهم آوریل گذشته تاکنون پنج دور مذاکرات برگزار کرده‌اند که از آنها «مثبت» یاد شده است. با این حال، اختلاف نظر جدی میان دو طرف همچنان بر سر مسئله غنی‌سازی اورانیوم در خاک ایران باقی مانده است.
در حالی که تهران این موضوع را یک حق حاکمیتی برای خود می‌داند، دولت ترامپ آن را رد کرده و تأکید دارد که این یک «خط قرمز» است.
بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، جمهوری اسلامی تنها کشوری است که فاقد سلاح هسته‌ای است و اورانیوم را تا سطح بالایی (۶۰٪) غنی‌سازی می‌کند؛ سطحی که بسیار بالاتر از سقف ۳.۶۷٪ تعیین‌شده در توافق سال ۲۰۱۵ میان تهران و قدرت‌های بزرگ است.
