حسین نجابت نماینده سابق مجلس که برای انتخابات میان دورهای مجلس شورای اسلامی نامزد شده است در گفتگویی با اشاره به وضعیت نابسامان بورس در ایران یادآور شد که حاکمیت در مسئله بورس سر مردم کلاه گذاشت.
بر اساس گزارش رسانههای داخلی روز دوشنبه ۱۷ ارديبهشتماه این نماینده سابق در یک برنامه تلویزیونی گفت: ما در بورس در چند سال گذشته اعتماد عمومی را شکستیم حالا بماند که کسی هم معلوم نشد. البته دقیقا معلوم است اما مشخص نشد که مقصر کیست.
به نظر میرسد اشاره این مقام دولتی به رهبر جمهوری اسلامی باشد که چند سال قبل و در زمانی که حاکمیت با کاهش نقدینگی مواجه شده بود مردم را به سرمایهگذاری در بورس دعوت میکرد.
آبانماه ۹۸ علی خامنهای در جمع تولیدکنندگان ملی طی سخنانی با تشویق مردم به سرمایهگذاری در بورس آن را یک امر حیاتی برای پایان وابستگی به نفت خواند.
هر چند که بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی در همان زمان افزایش نقدینگی در بورس را حبابی خوانده و نسبت به از دست رفتن سرمایه هشدار داده بودند اما بسیاری از مردم با تکیه به صحبتهای بالاترین مقام حکومت و با هجوم به شرکتهای بورسی سرمایه خود را روانه این بازار کردند.
اما این همه ماجرا نبود. از ابتدای مرداد سال ۹۹ که روند ریزش شاخص کل بورس شروع شد تا آخرین روز سال که بزرگترین ریزش بورسی تا آن زمان را نشان میداد هیچ یک از مقامات جمهوری اسلامی زیر بار اظهارات پیشین خود نرفتند.
دولت حسن روحانی زمانی که برای تأمین کسری بودجه و عبور از تحریمها به سرمایههای مردم نیاز داشت، آنها را به سرمایهگذاری در بورس تشویق میکرد و مردم با کمک کردن به رونق بورس دولت را حمایت کردند، اما پس از رفع مشکلات دولت، بازارها رها شدند.
با روی کارآمدن ابراهیم رئیسی که در مبارزات انتخاباتی خود همواره از روند اصلاح بازار سرمایه و بورس سخن میگفت اوضاع نه تنها بهتر نشد بلکه به گواه کارشناسان بازار بورس رفته رفته رو به افول گرایید و مرگ خاموش بورس را رقم زد.
تحلیلگران بازار سرمایه عقیده دارند که دولت دست از بازار بورس کشیده است چرا که زمانی شاخص به صورت شارپ و شدید صعود میکند، سازمان بورس با اقداماتی نظیر معاملات الگوریتمی و پمپاژ برخی خبرها مانع از رشد شدید بازار میشود؛ اما اکنون که که بازار به صورت شدید در حال ریزش است، هیچ ارادهای برای جلوگیری از آن وجود ندارد.
از سوی دیگر با افزایش نرخ ارز، گمانهزنیها بر آن بود که رشد بازار سهام در معاملات افزایش یابد اما با دلار 60 هزار تومان نیز شاخص کل بورس منفی بود که حکایت از ناکارآمدی مسوولان داشت. تغییر چهار رییس بورس در سه سال اخیر نیز افاقهای بر این احوال ناخوش بورس نکرده است.
به نظر میرسد حکمرانان جمهوری اسلامی بدون داشتن چشمانداز اقتصادی برای آینده تنها به درمان موقت و مسکنهای زودگذر بسنده کردهاند. اقتدارگرایان بدون توجه به این نکته که داشتن یک کشور توسعهیافته منوط به داشتن یک بازار سرمایه ایدهآل است با شلیک به سرمایه مردم تنها راه را برای خود به صورت مقطعی باز میکنند. راهی که پایان آن ناپیدا نیست.