پیش‌بینی اکسیوس از دور چهارم مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا

اکسیوس در گزارشی تحلیلی اعلام کرد که انتظار می‌رود مذاکره‌کنندگان آمریکایی و ایرانی اواخر این هفته برای چهارمین دور از مذاکرات هسته‌ای دیدار کنند. این مذاکرات که تاکنون سه دور از آن با میانجی‌گری عمان در دو پایتخت برگزار شده، به یکی از مهم‌ترین تحولات دیپلماتیک منطقه تبدیل شده است. پیش‌تر قرار بود این دور از گفتگوها روز شنبه، سیزدهم اردیبهشت ۱۴۰۴ برابر با سوم مه ۲۰۲۵ در رم، پایتخت ایتالیا برگزار شود، اما مقامات رسمی دو کشور اعلام کردند که این نشست به دلایل لجستیکی به تعویق افتاده است.

بدر بن حمد البوسعیدی، وزیر خارجه عمان که نقش اصلی میانجی‌گری را بر عهده دارد، با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس، نوشت: «به دلایل لجستیکی، دیدار میان ایران و آمریکا که قرار بود شنبه در رم برگزار شود، به زمان دیگری موکول شده و تاریخ جدید پس از توافق دو طرف اعلام خواهد شد.» این پیام نشان می‌دهد که هرچند روند مذاکرات با چالش‌هایی همراه است، اما اراده سیاسی برای ادامه گفتگوها همچنان پابرجاست.

از سوی دیگر، عباس عراقچی، مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی، نیز با انتشار پیامی در ایکس تأکید کرد: «هیچ تغییری در اراده ایران برای رسیدن به توافقی عادلانه و متوازن وجود ندارد. مذاکرات به دلیل ملاحظات فنی و هماهنگی‌های میانجی‌گرانه، به زمان دیگری موکول شد.» این اظهارات، از پایبندی ایران به مسیر دیپلماسی حکایت دارد و نشان می‌دهد که تهران علی‌رغم اختلافات عمیق با واشنگتن، همچنان به دنبال رسیدن به توافقی است که بتواند بخشی از تحریم‌های اقتصادی را کاهش دهد.

گزارش اکسیوس به نقل از منابع آگاه حاکی از آن است که جمهوری اسلامی در حال بررسی پیشنهاد یک توافق موقت با آمریکا است. طبق این پیشنهاد، تهران بخشی از فعالیت‌های غنی‌سازی خود را متوقف خواهد کرد، ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی را رقیق می‌کند و دسترسی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را افزایش می‌دهد. در مقابل، انتظار می‌رود آمریکا برخی از تحریم‌های اعمال‌شده دوران ترامپ را تعلیق کند و اجازه دهد بخشی از دارایی‌های مسدودشده ایران آزاد شود.

در عین حال، فضای مذاکرات با تهدیدهای نظامی و فشارهای سیاسی نیز همراه است. ایالات متحده اخیراً حضور نظامی خود در منطقه خاورمیانه را افزایش داده و دو ناو هواپیمابر به منطقه اعزام کرده است. از سوی دیگر، جمهوری اسلامی هشدار داده که هرگونه تهدید می‌تواند به اقداماتی بازدارنده از سوی تهران منجر شود. علی شمخانی، مشاور عالی رهبر جمهوری اسلامی، تصریح کرده که تهران اجازه نخواهد داد تحت فشار به پای میز مذاکره بیاید.

در نهایت، اکسیوس پیش‌بینی می‌کند که دور چهارم مذاکرات نقطه عطفی در روابط تهران و واشنگتن خواهد بود. هرچند موانع زیادی در مسیر رسیدن به توافق وجود دارد، اما طرفین می‌دانند که شکست مذاکرات می‌تواند پیامدهای خطرناکی برای منطقه و جهان به همراه داشته باشد. در حالی که چشم جهان به دیپلماسی دوخته شده، پرسش کلیدی این است که آیا ایران و آمریکا می‌توانند بر اختلافات خود غلبه کرده و به توافقی برسند که هم منافع دو طرف و هم امنیت بین‌المللی را تأمین کند یا خیر.