وانگ ون بین، سخنگوی وزارت امور خارجه چین در گفتو گویی روز پنجشنبه گفت که همکاری ایالات متحده، بریتانیا و استرالیا به منظور توسعه زیردریایی هستهای ناقض منشور و اهداف پیمان عدم گسترش سلاحهای هستهای است واگر از آن جلوگیری نشود، ممکن است در نهایت منجربه فروپاشی نظام بینالمللی عدم گسترش سلاحهای هستهای شود.
در این میان رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که در ایالات متحده به سر میبرد، به رسانهها گفت که آژانس به طور رسمی با ایالات متحده، بریتانیا و استرالیا تماس می گیرد و یا به روش های دیگر با آنان گفتگو می کند و طرحی مشخص برای تضمین و نظارت بر زیردریاییهای هسته ای استرالیا تدوین خواهد کرد، گروسی همچنین گفت که امکان تبدیل این همکاری سه جانبه تولید زیردریاییهای هسته ای به عنوان الگویی برای سایر کشورها به منظور طراحی و ساخت زیردریایی هسته ای را نمی توان منتفی دانست.
وانگ ون بین در پاسخ به پرسشی در همین رابطه خاطرنشان کرد که همکاری ایالات متحده، انگلیس و استرالیا به منظور توسعه زیردریایی های هسته ای باعث می شود برای اولین بار کشورهای دارای سلاح هسته ای، زیردریایی هسته ای در اختیار یک کشورهای بدون سلاح هسته ای قرار دهند و این یعنی ایالات متحده و بریتانیا اورانیوم با غنای بیش از 90 درصد به استرالیا خواهند داد؛ در عین حال سیستم نظارتی فعلی آژانس بین المللی انرژی اتمی نمی تواند به طورموثر استفاده و یا عدم استفاده از اورانیومی که تا این اندازه غنی شده برای سلاح های هسته ای را نمیتواند تأیید و یا رد کند.
وانگ ون بین تأکید کرد موضوع تضمین و نظارت بر رآکتورهای نیروگاه های تولید زیردریایی هسته ای موضوعی نیست که تنها به طور خاص مربوط به این سه کشور باشد و این امر نباید فقط توسط این سه کشور تضمین شود، همچنین نباید فقط از سوی این سه کشور و دبیرخانه آژانس بین المللی انرژی اتمی تعیین شود بلکه همه کشورهای عضو آژانس باید مشترکا درمورد مسائل سیاسی، حقوقی، فنی و سایر مسائل رایزنی کنند. تا زمانی که همه طرفها به اجماع نرسند، این سه کشور نباید همکاری خود برای ساخت زیردریایی هستهای را آغاز کنند و دبیرخانه آژانس نیز نباید با این سه کشور بر سر هیچ گونه برنامه به اصطلاح عدم غنی سازی به توافق برسد.