1—
جمهوری اسلامی همچنان با کم توجهی و بیتفاوتی در گفتگو با امریکا، رفع تحریمها و کاهش فشار اقتصادی بر کشور که در نتیجه قطع روابط تجاری و بانکی با جهان رخ داده است، فرصت بی نظیری را که برای کاهش فشار اقتصادی و رفع تحریم ها در اختیار دارد از دست می دهد.
امیرعبداللهیان رئیس دستگاه دیپلماسی کشور در روزهای اخیر گفته است به اروپا و مذاکره کننده های وین اعلام کرده است که دولت جدید برای استقرار و از سرگیری مذاکرات به سه تا ۴ ماه زمان نیاز دارد. این در حالی است که برجام تنها تا سال ۲۰۲۳ اعتبار دارد و همه آنچه که در برجام بر سر آن توافق شده است، از سال ۲۰۲۳، اعتبار بیشتری نخواهد داشت، و شرایط ایران در این خصوص ایجاب می کند تا هرچه سریع تر با لغو تحریمها شرایط را برای صلاح روندهای دیپلماتیک و همچنین اصلاح فرایندهای تعامل بین المللی جمهوری اسلامی ایران و بهبود شرایط زندگی مردم فراهم سازد.
در همان حال آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا با بیان این موضوع که مذاکره کننده ها در حال نزدیک شدن به نقطه ای هستند که بازگشت به برجام فایدهای ندارد، گفته است دولت امریکا دارد به این نقطه نزدیکتر میشود که توافق هستهای با ایران را رها کند.
وی که این اظهارات را در برلین و در یک کنفرانس خبری مشترک با هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان بیان کرده است، تاکید کرده است وی قصد ندارد تاریخی در این زمینه تعیین کند، اما در همان حال یادآور شده است که امریکا دارد به نقطهای نزدیکتر میشود که بازگشت به برجام منافعی را که از این توافق انتظار میرود را برآورده نمیکند.
وزیر خارجه آمریکا در آلمان تاکید کرده است بعد از انتشار گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره گسترش فعالیتهای هستهای ایران، زمان برای بازگشت به برجام از دست میرود.
به نظر می رسد که حکومت جمهوری اسلامی با تعلل در ادامه مذاکرات قصد دارد گفتگو درباره برجام را تا سال ۲۰۲۳ بکشاند تا در این تاریخ با اتمام دوره توافق برجام خودبخود شرایط برای ایران عادی شود، اما به نظر می رسد که جمهوری اسلامی ایران به این موضوع توجه ندارد، که با پایان یافتن دوره برجام، جمهوری اسلامی ایران به شرایط عادی بر نمی گردد، بلکه شرایط دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران به شرایط قبل از برجام و بازگشت همان تهدیدها و فشارها و تحریم ها و حتی تهدید جنگ علیه ایران باز می گردد و اگر توافقی جدی و جدید صورت نگیرد، بعد از اتمام دوره برجام، شرایط برای ایران هرگز عادی نخواهد شد.
به نظر میرسد این اظهارات بلیکن، که بلافاصله پس از انتشار گزارش تند آژانس بینالمللی انرژی اتمی در خصوص ضعیف شدن نظارت این نهاد بر برنامه هستهای ایران بیان میشود، در عین حال مواضع صریح و شفاف دولت امریکا در خصوص رویکرد دولت امریکا در خصوص برنامه هستهای ایران نیز هست. آژانس در گزارش خود ایران را متهم کرده بود که فعالیتهای آژانس و بازرسان آژانس در ایران به طور جدی تضعیف شده است. همچنین در این گزارش تاکید شده بود که ایران هنوز توضیحات لازم را در مورد ذرات اورانیوم به دست آمده در سایتهای اعلام نشده خود نداده است.
گزارش آژانس با واکنش مقامهای ایرانی مواجه شده بود و دستگاه دیپلماسی ایران، در واکنش به این گزارش گفته بود جمهوری اسلامی تمام اقدامات خود را در راستای تعهدات پادمانی جمهوری اسلامی ایران انجام داده است و در این زمینه از تعهدات پادمانی خود تخطی نکرده است.
به گفته برخی تحلیلگران، این اظهارات و موضعگیریها مدتی کوتاه قبل از حمله امریکا به عراق نیز منتشر شد. امریکا قبل از حمله به امریکا با اظهاراتی دیپلماتیک که غیرقابل مدیریت بودن ارتباط عراق با سایر کشورها را گوشزد می کرد، مواضع عراق را غیرقابل دفاع و مذاکره با عراق را تقریبا غیر ممکن قلمداد کرده بودند.
قبل از حمله به عراق، گفتگوها درباره عراق به گونه ای پیش رفت که افکار عمومی تلویحا توجیه شده بود که برای مدیریت شرایط هستهای در عراق چارهای جز حمله نظامی به عراق و سرنگونی رژیم حاکم بر این کشور وجود ندارد.
حالا هم به گفتهی ناظران گفتمان سیاسی و دیپلماتیک درباره جمهوری اسلامی ایران و برنامه هستهای جمهوری اسلامی در همین راستا حرکت میکند.