بحران جدید دروضعیت همکاری جمهوری اسلامی و آژانس انرژی بین المللی اتمی

در حالی که نگرانی ها درباره سرانجام برنامه هسته‌ای ایران که به شدت با وضعیت معیشت و دسترسی اقتصادی مردم پیوند خورده است، همچنان ادامه دارد، کاظم غریب آبادی، نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره به این‌که چهار موضوع پادمانی بین ایران و آژانس وجود دارد، از سازمان انرژی اتمی خواست استقلال، بی‌طرفی و حرفه‌ای‌گری خود را حفظ کند. وی افزود هیچکس نمی‌تواند خواستار توقف فعالیت‌های هسته‌ای ایران شود.
غریب آبادی که این اظهارات را در واکنش به انتشار گزارشات برجامی و پادمانی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بیان می کرد، همچنین خاطرنشان کرد تمامی فعالیت‌های هسته‌ای ایران، از جمله غنی سازی در سطوح مختلف و تولید فلز اورانیوم، در چارچوب حقوق هسته‌ای ایران تحت معاهده عدم اشاعه صورت می‌گیرد. وی افزود این اقدامات کاملا هم راستا با تعهدات پادمانی ایران انجام می‌شود.
نماینده ایران در سازمان انرژی اتمی همچنین با بیان این موضوع که سایر طرف‌ها به تعهدات خود تحت توافق هسته‌ای برجام در حوزه رفع تحریم عمل نکرده‌اند، یادآور شد سیاست اعمال تحریم‌های غیرقانونی و یکجانبه آمریکا همچنان ادامه دارد. غریب آبادی خاطرنشان کرد هیچکس نمی‌تواند توقف این فعالیت‌ها را در چارچوب این توافق از ایران بخواهد.
جامعه بین‌المللی همواره از جمهوری اسلامی ایران خواسته است تا در حوزه روابط بین المللی و همچنین اقدامات توسعه ای مانند یک کشور عادی عمل کند تا مانند یک کشور عادی در جامعه بین المللی پذیرفته شود. اقدامات جمهوری اسلامی برای توسعه فعالیت های فرهنگی و سیاسی جمهوری اسلامی وهمچنین حمایت از گروه های شورشی از جمله عواملی است که موجب تحریک جامعه بین المللی نسبت به اقدامات ایران در حوزه روابط بین المللی شده است و البته جز هزینه دستاوردی هم برای جمهوری اسلامی ایران و ملت ایران نداشته است. ضمن اینکه هزینه های زندگی در جمهوری اسلامی ایران را به شدت افزایش داده است و در همان حال، فشارهای سیاسی بر ایران را بالا برده و همچنین توسعه و بهبود شرایط اقتصادی را در ایران به شدت تحت تاثیر قرار داده و کاهش داده است.
غریب آبادی در بخش دیگری از اظهاراتش از اقدام مدیرکل آژانس انرژی اتمی برای درخواست گزارش از ایران در خصوص ثبت داده‌های فراتر از پادمان انتقاد کرد و اظهار داشت این اقدام فقط برای سه ماه با آژانس تفاهم شده بود. وی مبنای این اقدام را کاملاً سیاسی دانست و خاطرنشان کرد انجام چنین اقدامی برای مدت سه ماه، نه حقی برای آژانس ایجاد می‌کند و نه تکلیفی برای ایران.
این اظهارات غریب آبادی پس از آن عنوان می شود که رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آخرین گزارش خود مدعی شده بود فعالیت‌های آژانس در ایران به طور جدی تضعیف شده است. وی همچنین در این گزارش با اشاره به نگرانی های آژانس در خصوص فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران، مدعی شده بود این نگرانی را دارد که مسائل مربوط به سایت‌های اعلام نشده، همچنان حل نشده باقی بماند. وی از ایران خواسته بود که هرچه سریعتر این مسائل را حل کند.
غریب آبادی با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران تعهدات جدیدی را در راستای برنامه هسته ای نخواهد پذیرفت،‌خاطرنشان کرد موضوعات پادمانی بین ایران و آژانس ۴ مورد هستند که این ۴ مورد هم مربوط به حدود دو دهه قبل است. وی تصریح کرد جمهوری اسلامی ایران تاکنون تعاملات مناسب و سازنده‌ای را در خصوص این ۴ محور با آژانس داشته و هدف اصلی آن هدف حل و فصل این موضوعات با آژانس بوده است.
نماینده ایران در آژانس انرژی اتمی، بازرسی‌های آژانس از تاسیسات هسته‌ای ایران را بسیار گسترده توصیف کرد و با اشاره به اینکه این بررسی ها بیش از یک پنجم تمام بازرسی‌های آژانس در سطح جهانی است، تاکید کرد هیچ مشکل پادمانی در فعالیت‌های جاری هسته‌ای ایران وجود ندارد، و این بازرسی های گسترده تنها تحت فشار برخی اعضای خاص خود درصدد بزرگنمایی این موضوعات صورت می گیرد. وی از آژانس خواست استقلال، بی‌طرفی و حرفه‌ای‌گری خود را حفظ کند. غریب آبادی همچنین از اعضای آژانس نیز خواست تا از اعمال فشار بر آژانس و تلاش برای استفاده ابزاری از آن در جهت مقاصد سیاسی خود پرهیز کنند.
وی همچنین تاکید کرد جمهوری اسلامی ایران همکاری و تعامل سازنده شفافی با آژانس دارد. وی تاکید کرد این شفافیت باید مورد شناسایی و قدردانی قرار گیرد، نه اینکه وسیله‌ای برای بهانه گیری‌های بی‌مورد باشد. غریب آبادی خاطرنشان کرد، رویکرد بحران‌سازی غیر ضروری، ابتدا دامن خود آژانس را خواهد گرفت.
نمایند ایران در آژانس انرژی اتمی به نگرانی‌های جدی در خصوص وجود سلاح‌های هسته‌ای در اسرائیل، خرابکاری تروریستی در تأسیسات هسته‌ای صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران و ترور دانشمندان هسته‌ای اشاره کرد و از آژانس به این دلیل که تاکنون این جرات را نداشته که در خصوص این مسائل، موضع‌گیری کند، انتقاد کرد.
ادامه این وضع یا به درگیری نظامی منجر خواهد شد و یا منجر به ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت و اعاده تحریمهای فصل هفت شورای امنیت خواهد شد .بسیاری از کارشناسان همواره تاکید کرده اند که اصرار جمهوری اسلامی بر تداوم برنامه هسته ای،‌نه تنها در راستای منافع ملی مردم ایران نیست و در ضدیت با منافع ملی ملت ایران قرار دارد، بلکه هزینه های سنگینی را هم به حکومت جمهوری اسلامی از نظر تخریب و تضعیف سرمایه اجتماعی و تخریب اعتماد اجتماعی تحمیل کرده، که در نهایت حتی به تضعیف پایه های اقتدار جمهوری اسلامی نیز منجر شده است.