به گزارش رسانه های ایران بدنبال مطرح شدن بحث رفراندوم و تقاضا برای برگزاری آن در موضوعات حیاتی از جمله نظارت استصوابی برخی نمایندگان وشخصییتهای سیاسی به بررسی این موضوع پرداخته اند قاسم ميرزايى نيكو از نمايندگان مجلس دهم و از فعالين اصلاح طلب در گفتگوى مطبوعاتى میگوید رفراندوم در حقيقت يكى ازاصول قانون اساسى است كه برخى مسئولان و فعالان سياسى بر اجرايى شدنش تاكيد دارند ولى هيچگونه تمهيدى براى اجرايى شدنش انديشيده نشده و ظاهراً خواست و اراده اى هم براى انجام آن وجود ندارد ، وی افزود در دوره هاى حساس كشور و در تصميم گيريهاى حياتى و عدم اجماع يا اتفاق نظر نهادها ،بر سر موضوعات ، تنها راه منطقى و قانونى استفاده از رأى و نظر مردم است و اجراى رفراندوم است ، ولى تا به حال به طور جدى به آن پرداخته نشده است ،وی گفت آقاى روحانى در سخنرانى اخير خود به حساس بودن موضوع رفراندوم به طور آشكار اشاره كرد و افزود در فروردين سال ٥٨ انتخابات كشور با همه پرسى و رفراندوم شروع شد ،كه البته برخى از كلمه ى رفراندوم خوششان نمى آيد ، پايه انتخابات ما از رفراندوم بود و از همه پرسى آغاز شد و اصلاً پايه ى اصلى نظام رفراندوم است و همان همه پرسى اول بود كه تعيين كرد نظام ما ، جمهورى اسلامى است ميرزايى در خصوص مهم بودن نظر مردم گفت اگر مردم تصميم گيرنده باشند ، ابعاد و پيامدهاى تصميمات را هم مى پذيرند ، اگر قرار است طبق گفته ى رهبرى ، اقتصاد مقاومتى در كشور حاكم باشد ، مردم بايد آن را بپذيرند ، اگر مردم بپذيرند كه زندگى آنها با اقتصاد مقاومتى پيش برود پس از خودگذشتگى هم نشان خواهند داد ، من معتقدم اشتباه از ماست كه از رفراندوم استفاده نمى كنيم . ميرزايى در خصوص سخنان روحانى درباره ى رفراندوم و تاكيد ايشان بر لزوم اجرايى شدن آن گفت : حرفهاى رئيس جمهور درباره ى رفراندوم بيشتر قالب شعارى دارد زيرا اگر ايشان قصد اقدام جهت اجرايى شدن رفراندوم را داشت بايد تا به حال انجام مى داد يا سازوكارهايى براى آن مى انديشيد ولى مدام شعار مى دهد و با سران کشور نیز در مورد رفراندوم مشورت نمى كند ،وی افزود اينكه افرادى را براى اجراى رفراندوم بشورانيم غلط است . وی گفت : ازبستر هايى که بايد فراهم شود تا رفراندوم اجرايى شود پذيرش آن از جانب سران كشور و مسئولان عالى رتبه ى نظام است و لازم است مشخص كنيم كه تصميمات مردم تا چه ميزان خاصيت تعيين كنندگى دارد .
غلامرضا ظريفيان يكى ديگر از فعالان سياسى اصلاح طلب نگرشى شبيه به ميرزايى نيكو نسبت به موضوع رفراندوم دارد . ظريفيان در اين باره گفت : در كشور ما تابو ها مانع از اجرايى شدن رفراندوم شده ، اين تابوها بايد شكسته شود . ظريفيان معتقد است : يكى از مترقى ترين قواعد و قوانين قانون اساسى رفراندوم است كه به حل تعارضات جدى كشور كمك مى كند و از نظر مردم در مسائل حياتى كشور استفاده مى كند ، در حقيقت پايه هاى اعتقادى ما قبول كرده كه مشروع بودن بخشى از تصميمات كه براى جامعه گرفته مى شود ، توسط افراد همان جامعه صورت مى گيرد . ظريفيان در خصوص اينكه بسيارى از مشكلات لاينحل قطعاً با راى و حضور مردم حل خواهد شد گفت : در مكانيزم هاى انتخابات ، حضور مردم در اين نقش اجرا مى شود اما در مسائل خاص كه نوعى تعارض در آن وجود دارد بايد با طى مراحل حقوقى از رفراندوم استفاده شود ، در همه ى كشورها از اين روش استفاده مى شود ، قوانين در سر جاى خود حضور دارند فقط مهم است كه اجماعى صورت گيرد تا مسائل حل شود ، نگرانى هايى در فضاى خصوصى در مورد رفراندوم وجود دارد كه بايد حل شود ، در كشور ما باب شده كه مسائل مهم لاينحل مى ماند كه بايد اصلاح شود و يكى از راه هاى اساسى براى خروج از بن بست هاى حساس كشور رفراندوم است ، جريانى كه با اجراى رفراندوم مخالف است شانس كمترى دارد .
آيت الله محسن غرويان هم كه از فعالين سياسى است معتقد است رفراندوم بايد توسط سران سياسى كشور مورد توجه قرار بگيرد .غرويان هم در خصوص لزوم اجراى رفراندوم گفت : مساله ى رفراندوم در قانون اساسى مورد ملاحظه قرار گرفته و در مسايل كلان ملى در مواقعى كه سران قواو مسئولان نمى توانند به جمع بندى برسند ، قانون تاكيد كرده كه مشكل به رأى مردم گذاشته شود تا نظرشان را اعلام كنند ، در قانونى بودن رفراندوم جاى هيچ بحث و ترديدى نيست ، مساله اى كه تا الان مانع اجراى رفراندوم شده اختلاف نظرها بر سر مصداق هاى كاربردى رفراندوم است ولى اصل رفراندوم را نمى توان به بهانه ى اين اختلاف ها انكار كرد ، مديران كلان كشور بايد به يك جمع بندى برسند و شرايط را سريعاً براى اجراى رفراندوم مهيا كنند ، نكته ى مهم اينجاست كه تفكرى در كشور وجود دارد كه ارزشى براى رفراندوم قائل نيست و به قانونى بودن آن هم بى توجه است و رفراندوم را غير شرعى مى داند در مقابل اين تفكر ولى تفكر ديگرى وجود دارد كه تاكيد دارد اصل رفراندوم و راى ملت خودبه خود مشروعيت ساز است و حكميت شرعى و قانونى دارد .
