دكتر احمد نقيب زاده استاد دانشگاه تهران و عضو شوراى مركزى حزب كارگزاران سازندگى در مصاحبه ای مطبوعاتی به بررسى و تحليل روابط بين ايران و امريكا پرداخته و گفت اميدى كه با تلاش هاى امانوئل مكرون و شينزو آبه و ديگر ميانجى ها مى رفت تا بين ايران و امريكا مذاكراتى انجام شود و تنش ها و تحريم ها كاهش يابد واين اميد ها با سفر روحانى به نيويورك به اوج خودش رسيده بود كه ناگهان با بالا رفتن قيمت بنزين و اعتراضات آبان ماه مردم و ترور سردار سليمانى و حمله ى موشكى به عين الأسد و سقوط هواپيماى مسافرى اوكراينى شرايط به كلى دگرگون شد و تمام اميدها نا اميد شد .
نقيب زاده در خصوص بسته شدن يا نشدن پرونده ى كاهش تنش ميان ايران و آمريكا گفت : نمى توان گفت ديگر اميدى به كاهش تنش ميان تهران و واشنگتن نيست ،اكثر أوقات در روابط بين المللى وقتى بحران ها بين دو كشور به اوج مى رسد و راهى جز جنگ نمى ماند بحران پايان مى يابد چون جنگ خواسته ى هيچ كس نيست ، مانند كشور كوبا ، كه تا آستانه ى جنگ اتمى پيش رفتند و به يكباره باب گفتگو ميان آنها گشوده شد و با كاهش تنش از بحران فاصله گرفتند ، وی گفت در مورد ايران و امريكا هم همين مساله صادق است زيرا وقتى چشم ها به خطرات باز مى شود تدابيرى براى كاهش تنش انديشيده خواهد شد . نقيب زاده در خصوص دشمنى بلند مدت بين ايران وامريكا و افكار عمومى كه تا قبل از ترور سردار ،امريكا را بدعهد مى شناخت و بعد از آن به عنوان دولتى قاتل و اينكه آيا همين مساله مانعى بر سر راه تنش هست يا نه گفت : البته اين رفتار غير قانونى ترور سردار افكار عمومى را جريحه دار كرده و تبعاتى خواهد داشت اما ديپلماسى همچنان در جريان است ، جاى تعجب ندارد كه امريكا با سردار كه مانعى بر سر راه منافع امريكا و سربازان اين كشور بود دشمنى كند ولى در نهايت مى توان انتظار داشت كه با گذشت زمان كاهش تنش اتفاق افتد ، بحران دو كشور هرچند عميق اما دائمى نيست ، براى منافع ملى و كلان تغيير در سياست ها وجود دارد ، به عقيده من نبايد براى هميشه راه هاى كاهش تنش را مسدود فرض كرد .
نقيب زاده در همين زمينه ادامه داد : كاهش تنش بايد خواست دو طرف باشد ، دولت ترامپ در حال حاضر راضى به كاهش تنش تا زمان پذيرفته شدن شروط وزير خارجه امريكا از طرف ايران نيست و طبيعتاً آن خواسته ها هم مورد قبول ايران نيست و نمى تواند هرچه امريكايى ها مى گويند بپذيرد و بر سر ميز مذاكره بنشيند ، اين وضعيت تا زمان پيدا شدن راهكار ديپلماتيك براى كاهش تنش ادامه خواهد داشت و تا آن زمان ، راه حل مى تواند از سوى ميانجى ها ارائه شود . نقيب زاده در خصوص اينكه شايد طرح هاى ناكام مانده ى فرانسه و ژاپن و كشورهاى اروپايى مكانيسم حل اختلاف برجام را فعال كرده اند و اينكه آيا اميدى به اين تلاش ها براى حفظ برجام وجود دارد يا نه گفت : سياست ايران در پرونده ى هسته اى مبنى بر كاهش گام به گام تعهدات برجامى كه در نهايت منجر به برداشتن گام پنجم و كنار گذاشتن همه تعهدات در حوزه ى فنى برجام شد باعث شد تا كشورهاى اروپايى دچار هراس و نگرانى شوند و اين در مواضع اروپايى ها محسوس است ، از يك سو بوريس جانسون از لزوم جايگزينى توافق ترامپ با برجام سخن مى گويد و خواهان مذاكره ى جديد بر مبناى خواسته هاى ترامپ با ايران است از سوى ديگر كشورهاى اروپايى مشتركاً مكانيسم حل اختلاف برجام را فعال كرده اند ، در موضوعى كه از سوى نخست وزير انگلستان مطرح شد به نظر نمى رسد كه توافق بر مبناى خواسته هاى ترامپ نمى تواند دست كم در پرونده ى هسته اى به تنش ايران و امريكا خاتمه دهد ، چون ترامپ اساسًا حق غنى سازى ايران را به رسميت نمى شناسد و خواهان لغو تمام فعاليت هاى هسته اى ايران است ، در مقابل براى مقامات ايرانى به رسميت شناخته نشدن حق غنى سازى قابل پذيرش نيست و ايران مى خواهد فعاليت هاى هسته اى صلح آميز خود را ادامه دهد ، وی افزود هنوز مى توان با تلاش اروپايى ها به يك حد وسط رسيد تا ايران به غنى سازى ادامه دهد و شرايط ديگر در نظر گرفته شود ، گاهى وضعيت اقتصادى خود را در تصميم گيريها نشان مى دهد .نقيب زاده در رابطه با گزارش واشنگتن پست مبنى بر اعمال تعرفه 25 درصدى بر اتومبيل هاى اروپايى و در نتيجه فعال شدن مكانيسم حل اختلاف از سوى سه كشور آلمان و انگليس و فرانسه و تاثير آن بر مساله گفت : نگاهى به تاريخچه ى روابط اروپا و امريكا نشان مى دهد كه اين اولين بار نيست كه امريكا با استفاده از ابزار هاى قدرت خود اروپا را مجبور به تبعيت از تصميماتش مى كند از پايان جنگ جهانى دوم هميشه امريكا اروپا را مجبور به اقداماتى عليرغم ميل باطنى شان كرده و هر زمان كه امريكا مى خواهد اروپا را مجبور به چيزى كند به اعمال تعرفه هاى سنگين روى صنايع اروپا دست مى زند . نقيب زاده در خصوص غير ممكن بودن ايستادگى اروپا در برابر فشار امريكا گفت : اروپا شايد دوست داشته باشد كه ايستادگى كند اما در برابر امريكا بسيار آسيب پذير است ، هر چند جنگ سرد تمام شده و تهديد شوروى در كار نيست ولى بحران هايى مثل كوزوو كه زاييده ى سياست امريكاست اروپا را مى ترساند بنابر اين فكر نمى كنم كه اروپا تمايلى به تقابل با امريكا داشته باشد . نقيب زاده در خصوص نقش چين و روسيه در گذر از بحران كنونى و پيوستن ايران به پيمان شانگهاى گفت : منافع چين و روسيه با منافع امريكا كاملاً متفاوت است ، ايران و روسيه منافع مشتركى دارند و با هم همكارى مى كنند به خصوص در خاورميانه در مورد چين هم همينطور است ايران بايد از انزوا در عرصه ى بين المللى فاصله بگيرد و همكارى با دو كشور را مغتنم بشمارد ، پیمان شانگهاى تنها پيمانى است كه قابليت مقابله با پيمان آتلانتيك يا همان ناتو را دارد كه اگر ايران عضويت خود را در اين پيمان شانگهاى دائمى كند از آسيب پذيرى اش كم مى كند و بر ميزان بازدارندگى خود در برابر تهديد ها مى افزايد و نقطه ى قوتى درروابط ايران با كشورهاى شرقى خواهد بود اما تا امروز با عضويت در اين پيمان مخالفت شده و بعيد به نظر مى رسد كه تغييرى در سياست مخالفان تغييرى صورت پذيرد . نقيب زاده در خصوص رياست دوره اى روسيه و تاثيرش بر عضويت دائمى ايران در پيمان شانگهاى گفت : در گذشته نيز روس ها مخالف پيوستن ايران به پيمان شانگهاى نبودند ، مخالفان اصلى چين و مغولستان بودند بايد ديد در ماه هاى آينده نظرشان تغيير خواهد كرد يا خير ، به نظر من ايران بايد به عضويت اين پيمان در آيد اينكه تهران صرفا عضوناظر پیمان شانگهاى باشد دردى از ما دوا نخواهد شد . نقيب زاده در ارتباط با همكارى ميان تهران و پكن و مسكو در برجام و آرايش جديد برجامى مبنى بر ٣ در مقابل ٣ و تاثيرى كه اين همكارى بر اروپايى ها دارد گفت : چين و روسيه حق وتو دارند و تاحدى كمك ايران هستند ، آنها قبلاً در تصويب قطعنامه ها بر عليه ايران مشاركت كردند اما اگر واقعاً در كنار ايران بايستند اتفاقات مثبتى خواهد افتاد و چيزى كه باعث مى شود اين دو در كنار ايران بمانند احساس خطر دو كشور از سياست هاى يكجانبه گرايانه ى امريكاست . نقيب زاده در خصوص واكنش ايران به بازگشت قطعنامه ها و تحريم ها ى بين المللى از خروج از ان پى تى گرفته تا مسائل ديگر گفت : خروج از ان پى تى باعث مى شود تا اروپايى ها هم مقابل ايران بايستند و مشكلاتى پديد آيد و اگر اين اقدام به صورت ناگهانى مطرح شود واكنش جامعه ى جهانى را در پى خواهد داشت ، به نظر من هر تغيير و اقدامى بايد گام به گام و با سرعت كم باشد تا اروپا و امريكا فرصتى براى ارزيابى و منصرف كردن ايران داشته باشند . نقيب زاده در خصوص چشم انداز روابط ايران و غرب گفت : در حال حاضر تمايل به شرق وجود دارد و مرور زمان نيز نمى تواند به آسانى اين مشكل را حل كند من معتقدم حتى اگر مذاكره هم انجام شود بحران در روابط ايران و امريكا پابرجاست و اين روابط پرتنش به روابط دوستانه و حسنه ختم نخواهد شد
