واکنشها به اظهارات عراقچی معاون سیاسی وزارت امور خارجه همچنان ادامه دارد. در حالی که عباس عراقچی گفته است منظور وی از اظهاراتش درباره احتمال خروج افغانها از ایران، به این معنی نیست که دولت ایران برنامه اخراج افغانها را در دستور کار دارد، بسیاری از کارشناسان با تایید اظهارات عراقچی، تاکید دارند اروپا اگر میخواهد مانع از ورود موج جدید مهاجران افغان به اروپا شود، باید هزینه نگهداری و ماندگاری آنها در شرق را نیز بدهد.
حشمتالله فلاحت پیشه، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز گفته است سالانه یک میلیون مهاجر شرقی عازم غرب میشوند، و ایران توان جلوگیری از آنها را ندارد. این در حالی است که اتحادیه اروپا برای اینکه ترکیه پناهجویان بیشتری را بپذیرد، مشوقهایی در اختیار آنکارا قرار داده است و تلاشهایش را برای کاهش موج مهاجرت به اروپا تقویت کند. رئیس کمیسیون اروپا بیش از این به ترکیه وعده داده بود که بروکسل آمادگی دارد تا برای افزایش توان آنکارا در میزبانی از میلیونها پناهجو پول بیشتری در اختیار این کشور قرار دهد. وی گفته بود اروپا به ترکیه نیاز دارد و به کمکهای خود به این کشور عمل خواهد کرد.برخی از منتقدان با نژادپرستانه خواندن اظهارات عراقچی سوءاستفاده از حمایتهای انساندوستانه و استفاده ابزاری از مهاجران افغان را مورد انتقاد قرار دادهاند و همچنان تاکید دارند که عراقچی باید از مردم و همچنین افغانها عذرخواهی کند.
این در حالی است که مهاجران افغان به علت محدودیت منابع در ایران، از زندگی در ایران رضایت چندانی ندارند. توقف مبادلات مالی بین ایران وجهان، حامیان مالی سازمان ملل و دیگر سازمانهای بینالمللی در ایران را برای ارسال پول و نقدینگی به کشور برای حمایت از پناهندگان افغان دچار مشکل کرده است. بسیاری از دفاتر حمایت از افغانها در سالهای اخیر به خاطر تحریمها تعطیل شدهاند. چون محدودیت و تحریم مبادلات مالی بین ایران و بانکهای جهانی، نه تنها موجب توقف ارسال کمکهای مالی حامیان بینالمللی به ایران شده است، بلکه به علت محدودیتهای بانکی، پرداخت حقوق کارمندان دفاتر بینالمللی هم دشوار شده است.
در عین حال یکی از دلایل اشتیاق افغانستانیها برای خروج از ایران و پناهندگی به دیگر کشورهای اروپایی، امکانات محدود زندگی در ایران برای مهاجران و پناهندهها است. افغانها بسیاری از امکانات تحصیلی و بهداشتی را در اختیار ندارند. بسیاری از گروههای تندرو در ایران مانع از تصویب قوانین مهاجرت در کشور شدهاند و ایران به علت مشکلات ناشی از فقدان قانون مهاجرت، امکان تامین بسیاری از حقوق اولیه این افراد، من جمله بهداشت و درمان را ندارد و از این رو آنها بسیار مشتاق خروج از ایران و مهاجرت به کشورهای اروپایی هستند که امکانات درمانی و زندگی و تحصیلی کاملی در اختیار آنها قرار میگیرد.