به گزارش مجله فوربز، همزمانی احتمالی یک جنگ میان ایالات متحده و ونزوئلا با شعلهور شدن دوباره درگیری نظامی میان اسرائیل و جمهوری اسلامی ایران، به یکی از سناریوهای نگرانکننده سال ۲۰۲۶ تبدیل شده است؛ سناریویی که میتواند توان نظامی آمریکا را در دو جبهه کاملاً متفاوت، اما بهشدت پرهزینه، درگیر کند.
به نوشته مجله فوربز، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، بهتازگی اعلام کرده که احتمال ورود ایالات متحده به جنگ با ونزوئلا را رد نمیکند. این موضعگیری در آستانه دیدار برنامهریزیشده او با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در ۲۹ دسامبر مطرح شده؛ دیداری که انتظار میرود نتانیاهو در آن، رئیسجمهور آمریکا را در جریان طرحهای اسرائیل برای یک حمله جدید علیه ایران قرار دهد.
بر اساس گزارش فوربز، ایالات متحده در پایان جنگ ۱۲ روزه ماه ژوئن، بهطور مستقیم در کنار اسرائیل وارد عمل شد؛ جنگی که در جریان آن، آمریکا با بمباران تأسیسات زیرزمینی هستهای ایران و رهگیری موشکهای بالستیک و پهپادهای شلیکشده بهسوی اسرائیل، نقش تعیینکنندهای ایفا کرد. با این حال، فوربز هشدار میدهد اگر واشینگتن در سال ۲۰۲۶ درگیر یک جنگ پرهزینه و فرسایشی با ونزوئلا شود، این موضوع میتواند منابع نظامی آمریکا را تحت فشار قرار دهد و توان این کشور برای دفاع از اسرائیل در صورت آغاز جنگی دیگر با ایران را بهطور جدی محدود کند.
به نوشته مجله فوربز، مقامهای اسرائیلی طی روزهای گذشته نسبت به یک رزمایش موشکی ایران ابراز نگرانی کردهاند و این احتمال را مطرح کردهاند که چنین رزمایشهایی میتواند پوششی برای آمادهسازی یک حمله گسترده علیه اسرائیل باشد. به گزارش منابع آمریکایی، خطر بروز یک جنگ جدید میان ایران و اسرائیل بهدلیل سوءبرداشت یا محاسبه اشتباه درباره نیت طرف مقابل، بسیار بالا ارزیابی میشود؛ وضعیتی که میتواند هر دو طرف را به اقدام پیشدستانه سوق دهد.
فوربز یادآوری میکند که پس از جنگ ۱۲ روزه، که در آن نیروی هوایی اسرائیل اهداف متعددی را در داخل ایران بمباران کرد و آمریکا نیز با بمبافکنهای رادارگریز بی–۲ به تأسیسات اصلی هستهای ایران حمله کرد، تهران تلاش گستردهای را برای بازسازی و گسترش برنامه موشکی خود آغاز کرده است. در نتیجه، اسرائیل اکنون برنامه موشکی ایران را تهدیدی فوریتر و ملموستر از برنامه هستهای این کشور میداند.
بر اساس گزارش فوربز، مقامهای جمهوری اسلامی بهطور علنی اعلام کردهاند که در صورت وقوع یک جنگ جدید، توان شلیک همزمان تا دو هزار موشک به سوی اسرائیل را خواهند داشت؛ رقمی که تقریباً چهار برابر تعداد موشکهایی است که ایران در طول کل جنگ ۱۲ روزه بهسوی اسرائیل شلیک کرد.
به نوشته فوربز، بنیامین نتانیاهو ممکن است در دیدار با ترامپ، بهدنبال جلب حمایت واشینگتن برای یک حمله پیشدستانه دیگر علیه برنامه موشکی ایران باشد، پیش از آنکه تهران به اهداف اعلامشده خود دست یابد. اما در صورتی که تنشها با ونزوئلا در این فاصله به یک جنگ تمامعیار تبدیل شود، ایالات متحده ممکن است نتواند همان سطح از حمایت نظامی را که در ماه ژوئن ارائه داد، تکرار کند.
فوربز هشدار میدهد هرگونه جنگ آمریکا با ونزوئلا با هدف سرنگونی دولت نیکلاس مادورو، میتواند بهسرعت به یک باتلاق نظامی شبیه به جنگ پرهزینه و جنجالی عراق در سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۱ تبدیل شود. اگرچه انتظار میرود آمریکا در نبردهای متعارف برتری نظامی داشته باشد، اما ممکن است برای سالها درگیر عملیات ضدشورش علیه گروههای مسلح پراکنده در کشوری شود که وسعت آن دو برابر عراق است.
به گزارش مجله فوربز، حتی مرحله نخست و متعارف چنین جنگی میتواند باعث مصرف گسترده موشکهای کروز تاماهاک و موشکهای پدافندی پیشرفته نیروی دریایی آمریکا شود؛ موشکهایی چند میلیون دلاری که برای تضعیف توان نظامی ونزوئلا و وادار کردن دولت این کشور به عقبنشینی به کار گرفته خواهند شد.
فوربز تأکید میکند که آمریکا پیش از این نیز حجم چشمگیری از این موشکها را در درگیریهای خاورمیانه پس از اکتبر ۲۰۲۳ مصرف کرده است. تنها در ژانویه ۲۰۲۴، آمریکا ۸۰ موشک تاماهاک را علیه نیروهای حوثی در یمن شلیک کرد. در ۱۵ ماه بعد از آن نیز، نیروی دریایی آمریکا بیش از ۱۲۰ موشک SM-2، حدود ۸۰ موشک SM-6 و دهها موشک پدافندی دیگر را برای مقابله با تهدیدهای موشکی و پهپادی به کار برد.
به نوشته فوربز، ناو هواپیمابر آیزنهاور بهتنهایی طی یک مأموریت ۹ ماهه، بیش از ۱۵۰ موشک استاندارد و ۱۳۵ موشک تاماهاک شلیک کرد. همچنین در عملیات موسوم به «چکش نیمهشب»، که در پایان جنگ ۱۲ روزه علیه برنامه هستهای ایران انجام شد، آمریکا ۳۰ موشک تاماهاک را به یک تأسیسات هستهای در اصفهان شلیک کرد و دهها موشک رهگیر بسیار پیشرفته دیگر را برای مقابله با حملات ایران به کار گرفت؛ موشکهایی که هر یک حدود ۱۰ میلیون دلار قیمت دارند.
فوربز یادآوری میکند که تصمیم ترامپ برای اعزام ناو هواپیمابر جرالد آر. فورد از مدیترانه به آمریکای جنوبی، به این معناست که در حال حاضر هیچ ناو هواپیمابری از آمریکا در نزدیکی خاورمیانه مستقر نیست؛ اقدامی که نشاندهنده شدت گرفتن تنشها با ونزوئلا در ماههای اخیر است.
به گزارش مجله فوربز، اگر جنگی در ونزوئلا آغاز شود، توان آمریکا برای اعزام سریع نیروهای هوایی و دریایی به خاورمیانه در صورت وقوع جنگی دیگر میان اسرائیل و ایران، بهشدت کاهش خواهد یافت؛ وضعیتی که میتواند به سود ایران تمام شود، زیرا لایههای دفاع هوایی آمریکا که معمولاً به تقویت سامانههای دفاعی اسرائیل کمک میکنند، در دسترس نخواهند بود.
در پایان، فوربز تأکید میکند که خطر همزمان شدن جنگها در خاورمیانه و آمریکای جنوبی در سال ۲۰۲۶ را نمیتوان نادیده گرفت؛ جنگهایی که پیامدهای آنها میتواند بسیار فراتر از مرزهای منطقهای رفته و اثرات جهانی عمیقی بهجا بگذارد.
رونمایی از بودجه «ریال جدید» در سایه طوفان ارزی؛ دلار ۱۳۶ هزار تومانی و رکوردشکنیهای پیاپی در بازار طلا
مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری، در حالی لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ را با حذف رسمی چهار صفر و معرفی واحد پولی «ریال جدید» به مجلس ارائه کرد که بازارهای مالی ایران شاهد یکی از سهمگینترین نوسانات ارزی تاریخ خود هستند. بر اساس لایحه جدید، رقم کلی بودجه ۱۴ هزار و ۴۴۱ میلیارد تومان اعلام شده است؛ سندی که به گفته حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه، نخستین گام عملی برای تطبیق ساختار مالی کشور با قانون جدید پولی محسوب میشود. با این حال، تشریفات ارائه بودجه در صحن علنی با واقعیتی تلخ در بازار آزاد گره خورده است؛ جایی که گزارشها از جهش بیسابقه نرخ ارز و عبور دلار از مرزهای جدید حکایت دارند.
طبق آخرین پایشهای بازار و گزارشهای دریافتی، نرخ دلار در معاملات غیررسمی با عبور از مرزهای روانی، به رقم ۱۳۶ هزار تومان رسیده است. این سونامی قیمتی، بازار طلا و سکه را نیز به شکلی بیمحابا با خود همراه کرده؛ به طوری که قیمت هر قطعه سکه امامی با رشدی خیرهکننده، رکورد تاریخی ۱۵۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان را ثبت کرده است. همزمان، بهای هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز با جهشی بیسابقه به کانال ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان وارد شده است. این نوسانات لحظهای در حالی رخ میدهد که مجلس شورای اسلامی نشستهایی اضطراری را برای بررسی بحران ارزی برگزار کرده است، اما خروجی این جلسات تاکنون نتوانسته ترمز قطار گسیخته قیمتها را بکشد و آرامش را به بازار بازگرداند.
در دل این آشفتگی اقتصادی، بررسی ردیفهای بودجهای نشان از تداوم یک شکاف ساختاری میان درآمدها و هزینههای عمومی دارد. در حالی که تورم نقطهبهنقطه به مرز ۵۰ درصد رسیده، دولت میزان افزایش حقوق کارمندان و بازنشستگان را تنها ۲۰ درصد پیشنهاد داده است؛ تصمیمی که در فضای فعلی به معنای سقوط آزاد قدرت خرید میلیونها ایرانی خواهد بود. این در حالی است که بودجه نهادهای ایدئولوژیک و رسانهای با گشادهدستی افزایش یافته است؛ بودجه صداوسیما با رشدی ۲۱ درصدی به ۳۳ هزار میلیارد تومان رسیده و نهادهای حوزوی نیز سهمی ۲۷ هزار میلیارد تومانی از سفره عمومی دارند. این تضاد، پرسشهای جدی را درباره اولویتهای دولت در میان بحران معیشتی برانگیخته است.
پیامدهای این وضعیت برای زندگی روزمره مردم فراتر از اعداد و ارقام است. با دلار ۱۳۶ هزار تومانی و سکه ۱۵۳ میلیونی، سایه سنگین گرانی بر تمامی کالاهای اساسی، از داروهای حیاتی گرفته تا اقلام خوراکی و مسکن، گسترده شده و بسیاری از خانوادهها را در تامین حداقلهای زندگی با بنبست مواجه کرده است. تصمیم دولت برای محاسبه حقوق ورودی گمرک با نرخ ارز ۸۵ هزار تومانی و حذف تدریجی ارز ترجیحی، نشاندهنده پذیرش رسمی نرخهای بالا در بدنه اجرایی است که خود به انتظارات تورمی دامن میزند. اکنون جامعه در شرایطی به استقبال سال ۱۴۰۵ میرود که ریال جدید، پیش از تولد رسمی، بخش بزرگی از ارزش خود را در برابر موجهای سهمگین تورم از دست داده است.
در چنین فضایی، مجلس شورای اسلامی نشستهایی را برای بررسی نوسانهای ارزی و گرانیها برگزار کرده است، اما تجربه سالهای گذشته باعث شده بخش بزرگی از جامعه نسبت به اثربخشی این جلسات بدبین باشد. بسیاری از مردم معتقدند تا زمانی که سیاستهای بودجهای، ارزی و مالی با واقعیتهای اقتصادی و معیشتی هماهنگ نشود، روند صعودی قیمت دلار، طلا و سکه متوقف نخواهد شد و فشار بر زندگی روزمره شهروندان همچنان ادامه خواهد داشت.
