گروسی: دیپلماسی هسته‌ای ایران در مرحله دشواری است

به گزارش خبرگزاری فرانسه، فضای دیپلماسی هسته‌ای ایران وارد مرحله‌ای حساس و دشوار شده است. شورای امنیت سازمان ملل روز جمعه با رأی‌گیری، تصمیم گرفت تحریم‌هایی را که سال‌ها به حالت تعلیق درآمده بود دوباره فعال کند. این تصمیم پس از آن اتخاذ شد که سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان با فعال کردن مکانیزم ماشه در توافق هسته‌ای، جمهوری اسلامی را به نقض تعهدات متهم کردند.

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در واکنش به این تحولات گفت: «این نقطه، بدون تردید مرحله‌ای بسیار دشوار است. شرایطی سخت و حساس را پیش رو داریم.» او افزود که گفت‌وگوهای جدید میان طرف‌های درگیر از روز دوشنبه در نیویورک آغاز خواهد شد و احتمال دیدارهای بیشتر در طول هفته نیز وجود دارد. گروسی تأکید کرد: «نکته مهم این است که کانال‌های ارتباطی همچنان باز هستند و ما قصد داریم در همین نیویورک نشست‌هایی برگزار کنیم.»

به نوشته خبرگزاری فرانسه، وزارت خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرد که عباس عراقچی، وزیر خارجه این کشور، در نیویورک با رافائل گروسی دیدار کرده و مدعی شده است که هرگونه پیشرفت در توافق، منوط به توقف «زیاده‌خواهی‌ها» و استفاده ابزاری غرب از شورای امنیت برای فشار بر ایران است.

رأی‌گیری روز جمعه به این معناست که تحریم‌هایی که در چارچوب توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ به حالت تعلیق درآمده بود، از ۲۸ سپتامبر بار دیگر اجرایی خواهد شد، مگر آنکه جمهوری اسلامی تا آن زمان بتواند شورای امنیت را متقاعد کند که از این مسیر عقب‌نشینی کند. تهران در واکنش، اقدام سه کشور اروپایی را تضعیف ماه‌ها رایزنی با آژانس و بی‌اثر کردن تلاش‌ها برای ازسرگیری نظارت‌های بین‌المللی دانست.

رافائل گروسی همچنین به گزارش خبرگزاری فرانسه، از نقش فعال امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، برای نجات توافق هسته‌ای تمجید کرد و گفت: «مکرون بسیار فعال است و همواره نقش پررنگی در این روند داشته است.» او همچنین اشاره کرد که استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا، به طور فعال از مسیرهای مختلف وارد عمل شده و ایده‌هایی را برای پیشبرد مذاکرات ارائه داده است. گروسی گفت که گفت‌وگوهایش با ویتکاف به او کمک کرده تا درک روشنی از خطوط قرمز و مواضع واشنگتن داشته باشد.

او یادآور شد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هرچند طرف مستقیم توافق نیست، اما در همه سناریوها نقشی حیاتی ایفا می‌کند. گروسی افزود: «ما همکاری خود را با نماینده ویژه آمریکا ادامه می‌دهیم.»

به نوشته خبرگزاری فرانسه، اوایل همین ماه توافقی میان ایران و آژانس در قاهره حاصل شد که بر اساس آن قرار بود بازرسی از تأسیسات هسته‌ای ایران از سر گرفته شود. اما جمهوری اسلامی پس از حملات آمریکا و اسرائیل در ماه ژوئن به تأسیسات هسته‌ای خود، این بازرسی‌ها را به حالت تعلیق درآورده بود. تهران در عین حال آژانس را متهم کرده که هرگز این حملات را محکوم نکرده است.

کشورهای اروپایی، از جمله فرانسه، بریتانیا و آلمان، بار دیگر خواستار آن شده‌اند که جمهوری اسلامی دسترسی کامل بازرسان آژانس به تمامی تأسیسات هسته‌ای، از جمله مراکزی که در جریان حملات اخیر آسیب دیده‌اند، را فراهم کند. آنان همچنین بر ضرورت ازسرگیری مذاکرات با حضور آمریکا تأکید دارند. در مقابل، جمهوری اسلامی مدعی است که در برابر فشارهای سیاسی مقاومت می‌کند و اروپایی‌ها طرحی «متعادل» روی میز نگذاشته‌اند.

رافائل گروسی در ادامه سخنان خود تصریح کرد: «ما هنوز در نقطه‌ای نیستیم که کسی حاضر به گفت‌وگو نباشد. گفت‌وگوها برقرار است. اما اینکه آیا خوشبین هستم یا بدبین؟ نه خوشبین هستم و نه بدبین. هنوز امیدوارم که بتوانیم به توافق برسیم.» او هشدار داد: «اگر توافقی به دست نیاید، باید هرچه سریع‌تر مسیر را اصلاح کنیم تا از یک رویارویی طولانی و احتمال حملات بیشتر جلوگیری شود.»

به گزارش خبرگزاری فرانسه، گروسی همچنین اعلام کرد که قصد دارد پس از پایان دوره دبیرکلی آنتونیو گوترش در دسامبر ۲۰۲۶، خود را نامزد جانشینی وی در سازمان ملل کند. این اظهارات در شرایطی بیان می‌شود که بحران هسته‌ای ایران در حساس‌ترین مقطع خود قرار گرفته و چشم‌ها به تحولات روزهای آینده در نیویورک دوخته شده است.