مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، پیش از عزیمت به نیویورک برای شرکت در هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل، موضوع دیدار احتمالی با دونالد ترامپ را رد کرد و گفت: «با کسی که می‌خواهد زور بگوید، قلدری کند، تخریب و شیطنت کند، نمی‌توان گفت‌وگو کرد.»
او همزمان تأکید کرد حضور در مجمع عمومی فرصتی استثنایی برای بیان مواضع جمهوری اسلامی است.
خبرگزاری ایرنا خبر داد که مسعود پزشکیان روز سه‌شنبه پیش از سفرش به نیویورک، با علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، دیدار کرده و گزارشی از برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده برای این سفر به او ارائه کرده و خامنه‌ای هم به او «توصیه‌هایی» کرده است.
این سفر در حالی انجام می‌شود که آمریکا برای فرزندان، داماد و بخش عمده تیم رسانه‌ای پزشکیان روادید صادر نکرده و تنها شمار محدودی از همراهان او مجوز ورود گرفته‌اند. همزمان، رسانه‌های نزدیک به سپاه پیشنهاد دیدار با ترامپ را «حماقت» خوانده‌اند.
نشست سالانه سازمان ملل از سه‌شنبه آغاز می‌شود و انتظار می‌رود برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، جنگ غزه، جنگ اوکراین و تنش‌های آمریکا و ونزوئلا در مرکز توجه رهبران جهان باشد.
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، نیز در این نشست حضور دارد و روز گذشته با رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، درباره ازسرگیری بازرسی‌های هسته‌ای گفت‌وگو کرده است.
روابط ایران با آمریکا و اروپا پس از جنگ ۱۲ روزه ماه ژوئن، که طی آن اسرائیل با حمایت آمریکا تأسیسات هسته‌ای ایران را بمباران کرد، به نازل‌ترین حد در سال‌های اخیر رسیده است. پیش از جنگ، تهران و واشینگتن بیش از دو ماه درباره برنامه هسته‌ای مذاکره کرده بودند، اما این گفت‌وگوها متوقف شد. پس از جنگ نیز بحران هسته‌ای با تعلیق موقت همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شدت گرفت.
در همین حال وزارت امور خارجه آمریکا با انتشار یک بیانیه مطبوعاتی از اعمال محدودیت در دسترسی هیات اعزامی جمهوری اسلامی به فروشگاه‌های عمده‌فروشی و کالاهای لوکس حین اقامت آن‌ها در نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل خبر داد و آن را بخشی از اعمال فشار حداکثری بر حکومت ایران دانست.
در این بیانیه که دوشنبه ۳۱ شهریور منتشر شد، به اعمال محدودیت‌هایی در تردد و جابه‌جایی این هیات نیز اشاره شده و آمده است: «در حالی که مردم ایران در فقر به سر می‌برند و با کمبود شدید آب و برق و زیرساخت‌های در حال فروپاشی مواجهند، ما اجازه نخواهیم داد که حکومت ایران به کارگزاران خود امکان دهد در نیویورک خرید و ولخرجی کنند.»
ساعاتی پیش از انتشار این بیانیه، خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد که دولت دونالد ترامپ، دیپلمات‌های جمهوری اسلامی را که در نیویورک مستقر هستند یا برای بازدید و به‌طور موقت به این شهر می‌آیند، از خرید در فروشگاه‌های عمده‌فروشی مانند «کاستکو» و تهیه کالاهای لوکس، بدون مجوز مشخص وزارت خارجه آمریکا، منع کرده است.
طبق بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا تردد هیات اعزامی جمهوری اسلامی به نیویورک به مناطقی محدود شده که برای رفت و آمد آن‌ها به مقر سازمان ملل و انجام امور رسمی «ضروری» است.
این بیانیه می‌افزاید: «ایالات متحده اجازه نخواهد داد رژیم ایران از مجمع عمومی سازمان ملل به عنوان بهانه‌ای برای گشت‌وگذار آزادانه در نیویورک برای پیشبرد دستورکار تروریستی خود استفاده کند.»
گزارش آسوشیتدپرس نسبت به بیانیه اخیر وزارت خارجه آمریکا حاوی جزئیات بیشتری از اعمال محدودیت‌ها است.
بر اساس این گزارش، عضویت دیپلمات‌های ایرانی در فروشگاه‌های عمده‌فروشی و همچنین توانایی آن‌ها برای خرید کالاهایی نظیر ساعت، خز، جواهرات، کیف‌های دستی، عطر، دخانیات، الکل و خودرو «امتیاز» به شمار می‌آید و نیاز به تایید دولت آمریکا دارد.
آسوشیتدپرس افزود فروشگاه‌هایی مانند کاستکو برای دیپلمات‌های جمهوری اسلامی مقیم یا بازدیدکننده نیویورک محبوب‌اند، زیرا می‌توانند حجم زیادی از کالاهایی را که به‌دلیل انزوای اقتصادی در کشورشان در دسترس نیست، با قیمت نسبتا پایین خریداری کنند و به ایران بفرستند.
به نوشته آسوشیتدپرس، طبق دستورالعمل جدید، دیپلمات‌های جمهوری اسلامی و خانواده‌هایشان برای عضویت در فروشگاه‌های عمده‌فروشی و خرید کالاهای لوکس بالای هزار دلار یا خودروهای بیش از ۶۰ هزار دلار، به تایید وزارت خارجه آمریکا نیاز دارند.
کالاهای لوکس شامل ساعت، جواهرات، کیف، عطر، فرش، آثار هنری، لوازم الکترونیک و مشروبات الکلی است.
این محدودیت‌ها که به‌طور دائمی برای نمایندگان ایران در سازمان ملل اعمال می‌شود، بخشی از سختگیری‌های تازه دولت ترامپ علیه دیپلمات‌ها و ویزاهای خارجی است.
این تصمیمات که روز دوشنبه به صورت آنلاین منتشر شد و قرار است روز سه‌شنبه چاپ شود، می‌گوید دیپلمات‌های ایرانی و بستگان آن‌ها باید «قبل از اخذ یا حفظ عضویت در هر فروشگاه عمده‌فروشی در ایالات متحده، از جمله کاستکو، سامز کلاب یا بی‌جیز کلاب، و تهیهٔ اقلام از این دست فروشگاه‌های عمده‌فروشی به هر طریقی، از وزارت خارجه تأییدیه بگیرند».
کلیفتون سیگروز، رئیس دفتر مأموریت‌های خارجی وزارت خارجه آمریکا، گفت علاوه بر این، دیپلمات‌های ایرانی در ایالات متحده باید مجوز خرید اقلام لوکس به ارزش بیش از ۱۰۰۰ دلار و وسایل نقلیه به ارزش بیش از ۶۰ هزار دلار را نیز دریافت کنند.
اقلامی که به عنوان «کالاهای لوکس» تعریف شده‌اند شامل ساعت، پوشاک و لوازم جانبی چرمی، پوشاک و لوازم جانبی ابریشمی، کفش، پوست خز و خز مصنوعی، کیف دستی، کیف پول، خودنویس، لوازم آرایشی، عطر و اسپری توالت، آثار هنری، عتیقه‌جات، فرش، قالیچه، ملیله‌دوزی، مروارید، جواهرات، سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی یا جواهرات حاوی آن‌ها، فلزات گرانبها، لوازم الکترونیکی و لوازم خانگی، اقلام ورزشی تفریحی، آلات موسیقی، سیگار و سیگار برگ، شراب، مشروبات الکلی و آبجو می‌شوند.
دولت ترامپ پیش از این صدور روادید برای محمود عباس، رهبر تشکیلات خودگردان فلسطینی، و هیئت بزرگ همراهش را برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل رد کرده است. علاوه بر ایران، دولت همچنین در حال بررسی اعمال محدودیت‌هایی برای هیئت‌های سودان، زیمبابوه و برزیل بود.
