ترامپ: دیدار با پوتین در آلاسکا، آزمونی برای پایان جنگ اوکراین

روز دوشنبه ۲۰ مرداد، در یک نشست خبری در کاخ سفید، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، اعلام کرد که دیدار آتی او با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در آلاسکا – که همین هفته برگزار می‌شود – «نشستی برای سنجش شرایط» خواهد بود تا مشخص شود آیا رهبر کرملین برای توافق صلح در جنگ اوکراین آمادگی دارد یا خیر. ترامپ گفت احتمالاً «در دو دقیقه اول» متوجه خواهد شد که پیشرفتی ممکن است یا نه و تأکید کرد که به پوتین خواهد گفت «باید این جنگ را تمام کنی». او احتمال داد که گفت‌وگو به نتیجه نرسد و بلافاصله پس از آن با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، و رهبران اروپایی تماس بگیرد.

ترامپ پیش‌تر ایده «تبادل سرزمین» را مطرح کرده و این بار نیز تأیید کرد که روسیه بخش‌هایی از «اراضی ارزشمند» اوکراین را اشغال کرده است، اما افزود تلاش خواهد شد بخشی از آن‌ها بازگردانده شود. با این حال، هم مسکو و هم کی‌یف تاکنون هرگونه واگذاری سرزمین را رد کرده‌اند.

در آستانه این نشست، رهبران اتحادیه اروپا در حال آماده‌سازی بیانیه‌ای مشترک‌اند که بر تمامیت ارضی اوکراین، لزوم حضور کی‌یف در هر مذاکره، و ادامه تحریم‌های روسیه تا زمان دستیابی به توافق آتش‌بس و امتیازات مشخص تأکید دارد. انتظار می‌رود همه اعضا جز مجارستان از این بیانیه حمایت کنند. کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه، بر وحدت دو سوی اقیانوس اطلس، فشار بر روسیه، و کار روی نوزدهمین بسته تحریم‌ها تأکید کرده و نسبت به هرگونه امتیازدهی به مسکو هشدار داده است.

در واشینگتن، مقامات تلاش دارند هر دو طرف را برای سازش آماده کنند، اما پوتین همچنان بر حداکثر خواسته‌های کرملین پافشاری دارد. غیبت اوکراین در این مرحله از مذاکرات، نگرانی‌ها را در اروپا و کی‌یف درباره احتمال تحمیل توافقی نامطلوب افزایش داده است. بسیاری از اوکراینی‌ها انتظار پیشرفت از دیدار آلاسکا ندارند، چرا که اختلافات بر سر قلمرو و امنیت همچنان عمیق است و روسیه حاضر به دیدار مستقیم با زلنسکی نیست.

زلنسکی هشدار داده که هرگونه امتیاز به مسکو، این کشور را از ادامه جنگ بازنخواهد داشت و بر لزوم حفظ فشار و تحریم‌ها تا دریافت تضمین‌های امنیتی تأکید کرده است. او گفته روسیه به جای آماده شدن برای صلح، نیروهای خود را برای حملات جدید تجهیز می‌کند و «نباید هیچ پاداش یا امتیازی دریافت کند.»

در عین حال، ترامپ با موافقت برای ارسال تسلیحات بیشتر به اوکراین و تهدید به اعمال تعرفه علیه خریداران نفت روسیه، تلاش کرده موضع سخت‌تری در برابر مسکو نشان دهد، اما همچنان بیم آن می‌رود که برای پایان جنگ، امتیازاتی به هزینه کی‌یف بدهد.

جنگ اوکراین، بزرگ‌ترین جنگ زمینی اروپا در بیش از نیم قرن، کشور را ویران و روسیه را به یک ماشین جنگی بدل کرده که در آن مخالفت جرم‌انگاری شده است. برآوردهای غربی حاکی از آن است که تلفات روسیه – کشته و زخمی – بیش از یک میلیون نفر و تلفات اوکراین بیش از ۴۰۰ هزار نفر بوده که حدود ۱۰۰ هزار کشته را شامل می‌شود. با وجود تلاش‌های دیپلماتیک، حملات متقابل میان دو طرف همچنان ادامه دارد و افق روشنی برای پایان فوری این جنگ دیده نمی‌شود.