به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، جلسه اضطراری شورای حکام این نهاد روز دوشنبه در وین برگزار شد. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، در سخنانی هشدار داد که ادامه تنش میان جمهوری اسلامی ، ایالات متحده و اسرائیل، نه‌تنها رژیم جهانی عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای را در معرض فروپاشی قرار داده، بلکه می‌تواند زمینه‌ساز گسترش خشونت‌هایی شود که پیامدهای آن برای صلح بین‌المللی فاجعه‌بار خواهد بود.
اما در حالی که گروسی تلاش داشت بار دیگر نقش دیپلماسی را پررنگ جلوه دهد، آن‌چه در این نشست بیشتر از هر چیز خودنمایی کرد، سکوت نگران‌کننده او در قبال سال‌ها نقض تعهدات پادمانی از سوی جمهوری اسلامی بود. جمهوری اسلامی که نه‌تنها بارها از همکاری با بازرسان آژانس سر باز زده، بلکه با افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم تا ۶۰ درصد، به شکل خطرناکی به مرز تولید تسلیحات هسته‌ای نزدیک شده است.
گروسی گفت: «ما امروز در میانه درگیری بزرگی گرد هم آمده‌ایم؛ درگیری‌ای که سه کشور عضو آژانس را دربر گرفته و در آن سایت‌های هسته‌ای ایران تحت حمله قرار گرفته‌اند.» او تأکید کرد که هنوز راهی برای بازگشت به میز مذاکره باقی مانده و بازرسان آژانس باید اجازه یابند به تأسیسات هسته‌ای ایران بازگردند، به‌ویژه برای بررسی ذخایر ۴۰۰ کیلوگرمی اورانیوم با غنای بالا که رژیم جمهوری اسلامی نگهداری می‌کند.
او با اشاره به نامه وزیر خارجه جمهوری اسلامی، عباس عراقچی، درباره انتقال مواد هسته‌ای به مکان‌های جدید، تصریح کرد که طبق توافق‌نامه پادمانی، هرگونه جابه‌جایی مواد باید به آژانس اعلام شود. با این حال، واقعیت آن است که جمهوری اسلامی سال‌هاست از شفاف‌سازی در برنامه هسته‌ای خود طفره رفته و همین رفتار مبهم، زمینه‌ساز بی‌اعتمادی جهانی شده است.
گروسی در گزارشی از وضعیت سایت‌های هسته‌ای ایران پس از حملات اخیر نیز گفت: در سایت فردو، دهانه‌هایی ناشی از بمب‌های نفوذی به زمین مشاهده شده که نشان‌دهنده اصابت مستقیم به مراکز حساس غنی‌سازی اورانیوم با غنای ۶۰ درصد است. به گفته او، با توجه به شدت انفجار و حساسیت بالای سانتریفیوژها به لرزش، احتمال آسیب‌های جدی در زیرساخت‌های این مرکز بسیار بالاست.
او افزود: در سایت اصفهان، موشک‌های کروز به چند ساختمان مرتبط با تبدیل اورانیوم برخورد کرده‌اند و ورودی‌های تونل‌های ذخیره‌سازی نیز هدف قرار گرفته‌اند. در نطنز، کارخانه غنی‌سازی سوخت با بمب‌های زمین‌نفوذ هدف حمله بوده و آمریکا این موضوع را تأیید کرده است.
با وجود این حجم از تخریب، گروسی مدعی شد که ایران به آژانس اطلاع داده افزایش سطح تشعشعات خارج از سایت‌ها گزارش نشده است. اما مشخص نیست چگونه می‌توان به ادعای حکومتی اعتماد کرد که سابقه‌ای طولانی در ارائه اطلاعات ناقص و گمراه‌کننده به نهادهای بین‌المللی دارد.
گروسی همچنین اعلام کرد که بازرسان آژانس هنوز در ایران حضور دارند و در صورت توافق، آماده بازرسی هستند. اما تاکنون، جمهوری اسلامی نه‌تنها مانعی بر سر راه این بازرسی‌ها بوده، بلکه با سیاست امنیتی و پنهان‌کاری، دسترسی‌ها را محدود کرده و اطلاعات کلیدی را از آژانس پنهان نگه داشته است.
او در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد که حملات مسلحانه به تأسیسات هسته‌ای می‌تواند منجر به عواقب زیست‌محیطی گسترده شود و از همه طرف‌ها خواست از تشدید تنش خودداری کنند. اما در این هشدارها، بار دیگر خبری از اشاره مستقیم به عامل اصلی تنش‌ها، یعنی رفتار غیرمسئولانه و تهدیدآمیز جمهوری اسلامی نبود.
رافائل گروسی در پایان سخنان خود گفت آماده است فوراً به ایران سفر کند و آژانس مایل است در پایان دادن به رویارویی نظامی نقش ایفا کند. او از تمام طرف‌ها خواست که با هدف بازگشت به وضعیت پایدار و قابل راستی‌آزمایی، همکاری کنند.
اما حقیقت آن است که جهان نمی‌تواند صرفاً با تکرار واژه‌هایی چون «خویشتنداری» و «مذاکره» چشم خود را بر واقعیتی ببندد که بارها اثبات شده: برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، به‌جای استفاده صلح‌آمیز، ابزار فشار، تهدید و باج‌گیری سیاسی است. اگر این بحران قرار است به شکل پایدار مدیریت شود، شرط نخست آن، ایستادگی جهان در برابر فریب، پنهان‌کاری و نقض مکرر تعهدات بین‌المللی از سوی رژیمی‌ست که سال‌هاست در پی گسترش نفوذ منطقه‌ای از مسیر تهدید هسته‌ای است.
