خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی به نقل از ۱۰ فرماندهٔ ارشد و مقام عراقی می‌گوید که چند گروه شبه‌نظامی قدرتمند تحت حمایت جمهوری اسلامی در عراق برای اولین بار آمادهٔ خلع‌سلاح هستند تا از خطر تشدید درگیری با دولت دونالد ترامپ در آمریکا جلوگیری کنند.
به گفتهٔ منابع رویترز که شامل شش فرماندهٔ محلی چهار گروه شبه‌نظامی بزرگ هستند، تلاش برای کاهش تنش‌ها پس از آن صورت می‌گیرد که مقام‌های آمریکایی از زمان روی کار آمدن ترامپ در ماه ژانویه مکرراً به دولت عراق هشدار داده‌اند.
بر اساس این گزارش که روز دوشنبه ۱۸ فروردین منتشر شد، مقامات آمریکایی به بغداد گفته‌اند که اگر برای انحلال شبه‌نظامیان فعال در خاک خود اقدامی نکند، ایالات متحده می‌تواند این گروه‌ها را هدف حملات هوایی قرار دهد.
عزت الشهبندر، سیاستمدار بلندپایهٔ شیعهٔ نزدیک به ائتلاف حاکم عراق، به رویترز گفت که گفت‌وگوها بین محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر و چند تن از رهبران شبه‌نظامیان «پیشرفت زیادی» داشته است و این گروه‌ها تمایل دارند که از درخواست‌های آمریکا برای خلع‌سلاح تبعیت کنند.
او گفت: «این جریان‌ها سرسخت نیستند یا اصرار ندارند که در قالب فعلی به کار خود ادامه دهند».
آقای شهبندر افزود این گروه‌ها «کاملاً آگاه هستند» که می‌توانند هدف حملات آمریکا قرار گیرند.
شش فرماندهٔ شبه‌نظامی که در بغداد و یکی از استان‌های جنوبی با رویترز مصاحبه کردند و خواستند نامشان فاش نشود، از گروه‌های کتائب حزب‌الله، نُجَباء، کتائب سیدالشهدا و انصارالله العوفیه هستند.
یکی از فرماندهان کتائب حزب‌الله، قدرتمندترین گروه شبه‌نظامی شیعه، گفت: «ترامپ آماده است که جنگ با ما را به وضعیت بدتری بکشاند، ما این را می‌دانیم و می‌خواهیم از چنین سناریوی بدی جلوگیری کنیم».
فرماندهان طرف مصاحبه می‌گویند که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، متحد اصلی و حامی آن‌ها، به آن‌ها اختیار داده است تا هر تصمیمی را که لازم می‌دانند برای جلوگیری از درگیری بالقوه و ویرانگر با ایالات متحده و اسرائیل اتخاذ کنند.
به گفتهٔ دو مقام امنیتی عراقی که بر فعالیت‌های شبه‌نظامیان نظارت می‌کنند، ۱۰ گروه مسلح شیعه بخشی از «مقاومت اسلامی عراق» هستند که در مجموع حدود ۵۰ هزار نیرو، و زرادخانه‌ای شامل موشک‌های دوربرد و سلاح‌های ضد هوایی در اختیار دارند.
«مقاومت اسلامی عراق» یکی از ستون‌های اصلی نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی در خاورمیانه به شمار می‌رود که از زمان آغاز جنگ غزه در اکتبر ۲۰۲۳، مسئولیت ده‌ها حمله موشکی و پهپادی به اسرائیل و نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه را بر عهده گرفته است.
فرهاد علاالدین، مشاور امور خارجی شیاع السودانی، در پاسخ به پرسشی دربارهٔ مذاکرات خلع‌سلاح، به رویترز گفت که نخست‌وزیر متعهد است از طریق «گفتوگوی سازنده با بازیگران مختلف ملی» اطمینان حاصل کند که همه سلاح‌ها در عراق تحت کنترل دولت است.
به گفته مقامات و فرماندهان عراقی، برخی از گروه‌ها از اواسط ژانویه تا حد زیادی مقرهای خود را تخلیه کرده و حضور خود را در شهرهای بزرگ از جمله موصل و الانبار کاهش داده‌اند.
آن‌ها گفتند که بسیاری از فرماندهان نیز تدابیر امنیتی خود را در آن زمان افزایش دادند و تلفن‌های همراه، وسایل نقلیه و محل اقامت خود را بیشتر تغییر می‌دهند.
وزارت خارجه آمریکا گفت که همچنان از بغداد می‌خواهد تا شبه‌نظامیان شیعه را مهار کند. این نیروها باید به فرماندهی کل عراق پاسخگو باشند نه ایران.
یک مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، هشدار داد که در گذشته مواردی وجود داشته است که شبه‌نظامیان حملات خود را به دلیل فشار ایالات متحده متوقف کرده‌اند و تردید دارد که این خلع‌سلاح طولانی‌مدت باشد.
یکی از شروط دونالد ترامپ برای توافق جدید با جمهوری اسلامی، خلع سلاح گروه‌های نیابتی وابسته به رژیم از جمله در عراق و انحلال حشدالشعبی است.
محمد کاظم آل صادق سفیر جمهوری اسلامی در عراق گفته است که نامه دونالد ترامپ به علی خامنه‌ای شامل «چهار پرونده مقاومت و گروه‌ها، انحلال حشدالشعبی، موشک‌های بالستیک و پرونده هسته‌ای را شامل می‌شود ما تنها درباره پرونده هسته‌ای صحبت می‌کنیم و امور دیگر ارتباطی به ما و طرف عراقی یا محورهای مقاومت ندارد، درباره موشک‌ها هم صحبت نمی‌کنیم.»
