در حالی که بحران ناترازی انرژی در ایران همچنان ادامه دارد، شرکت ملی گاز اعلام کرده است که مصرف گاز خانگی در شبانهروز گذشته به ۷۰ درصد از کل تولید و به مرز هشدار رسیده است. این آمار بار دیگر نشاندهنده بحران مدیریت انرژی و ناکارآمدی سیاستهای جمهوری اسلامی در این حوزه است.
بر اساس گزارش منتشرشده، تولید کل گاز در ایران طی شبانهروز گذشته ۸۷۰ میلیون مترمکعب بوده است، اما سهم بالای مصرف در بخش خانگی موجب فشار مضاعف بر شبکه گازرسانی کشور شده است. این در حالی است که ایران یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر گاز طبیعی در جهان است، اما سالها سوءمدیریت، سرمایهگذاری ناکافی و سیاستهای غلط باعث شده که کشور همواره با بحران کمبود انرژی مواجه باشد.
کارشناسان انرژی تأکید میکنند که وابستگی بیش از حد به گاز در بخش خانگی، عدم توسعه زیرساختهای بهینهسازی مصرف، و فرسودگی شبکه انتقال و توزیع از عوامل اصلی این بحران هستند. همچنین، عدم سرمایهگذاری در حوزه توسعه میادین گازی و فناوریهای نوین بهرهبرداری موجب شده است که تولید گاز در کشور نتواند پاسخگوی نیازهای روزافزون باشد.
در ماههای اخیر، قطعشدنهای گسترده گاز و برق در سراسر کشور آسیبهای جدی به بخشهای صنعتی و تولیدی وارد کرده است. صنایع فولاد، پتروشیمی و سیمان به دلیل کمبود گاز و برق بارها تعطیل یا با کاهش تولید مواجه شدهاند، که این موضوع تبعات اقتصادی سنگینی به همراه داشته است.
جمشید پژویان، کارشناس اقتصادی، در گفتوگویی با رسانهها در ایران هشدار داده است که کمبود گاز در فصل زمستان نهتنها زندگی روزمره مردم را تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه مستقیماً به رشد منفی اقتصادی کشور و افزایش بیکاری دامن میزند.
از سوی دیگر، افزایش مصرف گاز در بخش خانگی، باعث کاهش عرضه به نیروگاهها شده و در نتیجه، زمستان امسال نیز کشور با بحران خاموشیهای گسترده مواجه شده است. این مساله نیز ناتوانی جمهوری اسلامی در مدیریت منابع انرژی را بیش از پیش نمایان میکند.
در حالی که بسیاری از کشورهای دارای ذخایر گاز، با برنامهریزی دقیق، مصرف داخلی خود را مدیریت کرده و از طریق صادرات درآمدهای هنگفتی کسب میکنند، ایران همچنان با بحران تامین گاز داخلی دستوپنجه نرم میکند. به باور کارشناسان مستقل، دلیل این مساله را میتوان در سوءمدیریت مزمن، اولویتبندیهای نادرست، و هدررفت منابع مالی در سیاستهای غیرضروری حکومت دانست.
به جای سرمایهگذاری در بهینهسازی مصرف و توسعه ظرفیت تولید، جمهوری اسلامی در سالهای اخیر تمرکز خود را بر پروژههای غیرکارشناسی و سیاستهای رانتی قرار داده است. از سوی دیگر، تحریمها و انزوای بینالمللی حکومت ایران، مانع از ورود سرمایهگذاری خارجی به صنعت گاز شده است، که نتیجه آن فرسودگی زیرساختها و کاهش توان تولیدی کشور بوده است.
با توجه به آمارهای رسمی و گزارشهای کارشناسان، انتظار میرود که در ماههای آینده بحران کمبود گاز تشدید شود و قطعیهای بیشتری در انتظار بخشهای خانگی و صنعتی باشد. در این میان، مردم بار دیگر مجبور خواهند شد هزینه سوء مدیریت و بیکفایتی مسئولان را بپردازند.
در حالی که حکومت همچنان از ارائه راهکارهای عملی و علمی برای حل بحران ناترازی انرژی ناتوان است، بسیاری از کارشناسان معتقدند که این وضعیت در سالهای آینده نیز ادامه خواهد یافت، مگر آنکه تغییرات اساسی در سیاستهای مدیریتی و اقتصادی کشور صورت گیرد.
بحران انرژی در ایران، که اکنون با افزایش هشدارآمیز مصرف گاز خانگی وارد مرحله جدیدی شده است، نشاندهنده سوءمدیریت و ناکارآمدی ساختاری در سیستم حکومتی جمهوری اسلامی است. نبود برنامهریزی برای مدیریت مصرف، عدم سرمایهگذاری در توسعه تولید، و سیاستهای رانتی و نادرست اقتصادی، کشور را به سمت یک بحران پایدار سوق داده است.
با ادامه این روند، ماه پایانی سال نیز به سختی خواهد گذشت و بار دیگر مردم و صنایع قربانی سوء مدیریت دولت خواهند شد. این در حالی است که حکومت بهجای ارائه راهکارهای اساسی، همچنان به تصمیمگیریهای نادرست و بیتوجهی به بحرانهای واقعی کشور ادامه میدهد.