رویترز در آستانه مذاکرات نمایندگان جمهوری اسلامی، بریتانیا، فرانسه و آلمان در ژنو گزارش داد، تهران به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطلاع داده که قصد دارد سانتریفیوژهای بیشتری برای غنیسازی اورانیوم در تاسیسات فردو و نطنز نصب کند و دستگاههای اخیرا نصبشده را راهاندازی کند. رویترز میگوید، آژانس این گزارش محرمانه را روز پنجشنبه در اختیار اعضا قرار داده است.
مقامات جمهوری اسلامی پس از تصویب قطعنامه شورای حکام که خواستار انتشار گزارش تفصیلی مدیرکل درباره برنامههای هستهای ایران است، اعلام کردند که سانتریفیوژهای پیشرفته بیشتری در تاسیسات هستهای نصب خواهند کرد. جمهوری اسلامی میکوشد باتوجه به افزایش نگرانیهای اروپا و روی کار آمدن دولت ترامپ از فعال شدن مکانیسم ماشه در فاصله باقیمانده تا بند غروب برجام که کمتر از ۱۱ ماه دیگر فرامیرسد، جلوگیری کنند. پس از اکتبر ۲۰۲۵، دیگر امکان فعال شدن مکانیسم ماشه وجود نخواهد داشت. در همین راستا در اعلام نصب سانتریفیوژهای جدید به استفاده از آنها برای غنیسازی ۶۰ درصدی- روندی که فاصله تا تولید سلاح هستهای را کوتاهتر میکند- اشاره نشده است.
در حال حاضر، ایران بیش از ۱۰ هزار سانتریفیوژ در تاسیسات زیرزمینی نطنز و فردو و همچنین تاسیسات نطنز نصب کرده است. این گزارش برنامههایی را برای نصب ۳۲ آبشار جدید، هر کدام با حدود ۱۷۴ سانتریفیوژ، و یک آبشار بزرگ و بیسابقه متشکل از ۱۱۵۲ سانتریفیوژ پیشرفته آیار-۶ مشخص کرده است.
به گزارش رویترز، با این حال، این گزارش اشارهای به غنیسازی اورانیوم تا خلوص ۶۰ درصد که نزدیک به سطح تسلیحاتی ۹۰ درصد است، نکرده است. این موضوع ممکن است نشاندهنده رویکرد نسبتا محتاطانه تهران باشد که برای مذاکرات روز جمعه با نمایندگان سه کشور اروپایی در ژنو آماده میشود تا گفتگوها با غرب را احیا کند.
ایران پیش از نشست فصلی شورای حکام در هفته گذشته پیشنهاد داده بود که ذخایر اورانیوم غنیشده تا سطح ۶۰ درصد را در ازای تصویب نشدن قطعنامه محدود کند.
رویترز مینویسد، اگرچه آژانس تایید کرد که ایران سرعت غنیسازی در بالاترین سطح را کاهش داده و این اقدام را «گامی ملموس در جهت درست» توصیف کرد، اما شورای حکام قطعنامهای پیشنهادی بریتانیا، فرانسه، آلمان و ایالات متحده را تصویب کرد که بار دیگر از ایران خواست همکاری خود با آژانس را افزایش دهد.
به گزارش رویترز، این گزارش به موضوع معکوس شدن کاهش سرعت غنیسازی ایران در بالاترین سطح اشاره نکرده، اما تایید کرده که ایران به آژانس اطلاع داده که هشت آبشار جدید از سانتریفیوژهای نسل ششم را برای غنیسازی اورانیوم تا سطح پنج درصد راهاندازی خواهد کرد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیشتر در گزارشهای محرمانه خود در شهریورماه اعلام کرده بود تهران همچنان برنامه تولید اورانیوم با غنای بالای خود را که میتواند برای ساخت سلاح هستهای به کار گرفته شود، ادامه میدهد.
آژانس بینالمللی در یکی از این گزارشها، میزان ذخیره اورانیوم با غنای ۶۰ درصد در ایران را ۱۶۴.۷ کیلوگرم برآورد کرد.
اورانیوم غنیشده با خلوص ۶۰ درصدی را به سرعت و با طی چند مرحله کوتاه میتوان به اورانیوم با خلوص ۹۰ درصدی تبدیل کرد که در تولید سلاح هستهای کاربرد دارد.
محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی، روز هفتم آذر گفت حکومت ایران در واکنش به قطعنامه اخیر شورای حکام، گازدهی به چند هزار سانتریفیوژ پیشرفته را آغاز کرده است.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، هشتم آذر اعلام کرد اگر غرب به تهدیدهای خود در خصوص اعمال مجدد همه تحریمهای سازمان ملل علیه تهران ادامه دهد، احتمال تغییر دکترین هستهای حکومت ایران بهمنظور دستیابی به تسلیحات اتمی وجود دارد.
این برای نخستین بار نیست که مقامهای حکومت ایران از لزوم تغییر دکترین هستهای سخن میگویند. این اظهارات بهویژه پس از شدت گرفتن تنشها میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، بارها بهصورت علنی مطرح شدهاند.