سيد محمد حسين عادلى ، مدیر کل سابق بانک مرکزی و دبيركل پيشين مجمع كشورهاى صادر كننده ى گاز در نشستى مطبوعاتى به تحليل و بررسى نقش ايران در رقابت هاى گازى جهان پرداخت .عادلى در خصوص ميزان سهم ايران از رقابت هاى گازى جهان گفت : طبق آمارهاى جهانى ايران يكى از بزرگترين دارندگان ذخاير گازى جهان است كه ١٨ درصد ذخاير گازى جهان را در اختيار دارد ، توليد گاز كشور هم در رده ى سوم جهانى بعد از امريكا و روسيه قرار دارد ، با اين حال صادرات گاز كشور ما محدود به تركيه و بسيار كم به ارمنستان و در حال حاضر به عراق است ، اين ميزان صادرات گاز ، تاثير چندانى بر بازار جهانى ندارد ، عادلى در خصوص عواملى كه باعث كم اثر بودن رقابت هاى بين الملى گاز طبيعى ایران در بازارهاى جهانى شده است گفت :ما بزرگترين ذخاير جهان را داريم و توليد كننده ى سوم هستيم ، اما بازيگر اول بين المللى نيستيم ، اولين عامل اين است كه رويكردمان سال هاى سال يك رويكرد داخلى بوده تا يك رويكرد بين المللى ، براى ايران مصرف گاز در بخش خانگى اهميت سياسى و منطقه اى ويژه داشته و مدام بدنبال اين بوديم كه شبكه ى گاز رسانى در داخل كشور را گسترش دهيم ، اين مصرف بسيار بالاى انرژى در كشور خودمان يكى از عوامل عدم توانايى براى صادرات است . دومين دليل هم تحريم و تبعات ناشى از آن است به اين صورت كه وقتى هم خودمان علاقمند به صادرات بوديم ، موانع خارجى اجازه ى توسعه ى صادرات گاز را نداد ، زمانى قرار بود ايران خط لوله اى را از طريق تركيه به اروپا بكشد و گازش را صادر كند اما با ممانعت و مخالفت امريكا روبه رو شديم و عملا کنار گذاشته شد و سومين عامل عدم وجود اجماع براى صادرات بود ، در كشورمان سياسيون و مجلس به مقوله ى گاز هميشه نگاهى داخلى داشتند ، زمانى هم كه بحث صادرات مطرح مى شد فضا سازى ها عليه صادرات گاز آغاز مى شد و حتى عده اى آن را خام فروشى مى دانستند و تاكيد داشتند كه بايد ابتدا به فرآورده تبديل كنيم و بعد صادر كنيم ،يا مى گفتند گاز كشور را نفروشيم و به پتروشيمى بدهيم ، اما از خود نمى پرسيدند چرا هيچ كشورى تمام گاز توليدى خود را تبديل به محصول پتروشيمى نمى كند ، به عنوان مثال نروژ هم پتروشيمى دارد هم صادرات گاز و روسيه و امريكا نيز همينطور به هر حال مجموعه اى از عوامل و شرايط همگى باعث شد با وجود توليد فراتر از ٢٣٠ ميليارد متر مكعب در سال ، در داخل مصرف كنيم در صورتى كه در دنيا موضوع صادرات گاز به مرحله ى استراتژيك رسيده و همه در حال رقابت با يكديگرند . عادلى در خصوص راهكارى براى حضور پررنگ تر ايران در رقابت هاى استراتژيك گفت به عقيده ى من ايران به لحاظ شرايطى كه در ذخاير و موقعيت جغرافيايى دارد چنانچه اجازه ى ظهور پيدا كند بازى را به نفع خود تغيير خواهد داد .امكانات و هوش و ذكاوت ايران چنان خواهد بود كه نقش بزرگى در سطح جهانى هم در اروپا و شرق آسيا بخصوص در هند ، چين و پاكستان ايفا كند . اگر مشكلات تحريم حل شود ، اول از همه بايد سه طرح ال ان جى سابق را كه يكى از آنها هنوز باقيمانده احيا كنيم و طرح هاى جديد ال ان جى را تعريف كنيم ، بايد ٥٠ميليون تن در سال ال ان جى براى صادرات هدفگذارى كنيم عادلى در خصوص اينكه تمركز بر ال ان جى يا خط لوله ايران را وارد رقابت جهانى خواهد كرد گفت : استفاده از ال ان جى همانند فروش نفت به صورت تك محموله اى است كه در دشوارترين شرايط تاريخى كشور ، دولت موفق به انجام آن شده است ، اگرچه از طريق رسمى و سنتى آن را انجام نمى دهد ، ال ان جى هم منعطف است چون گاز به صورت مايع و روى كشتى مى تواند به دنيا فرستاده شود ، وضعيت كشورمان طورى است كه ممكن است خط لوله با موانع سياسى روبه رو شود ،بنا بر اين بنده از طرفداران توسعه ى ال ان جى هستم ، زيرا ميزان مانور ايران براى صادرات و بازار يابى را بيشتر خواهد كرد ، در دنيا شركت هايى وجود دارند كه خريدار و فروشنده ى ال ان جى هستند ، مثلاً اسپانيا با اينكه وارد كننده ى ال ان جى هست مركزى براى خريد و فروش هم شده ، سنگاپور و ژاپن و چين در حال ساختن و درست كردن چنين مراكزى هستند اما اگر مصرف داخلى انرژى كاهش پيدا نكند ، بازيگر بين المللى نمى شويم و در بازار داخلى هم بحران ها ى جدى خواهيم داشت و كم مى آوريم .عادلى در خصوص اينكه چرا مطالبه گرى ما وقتى دنيا در حال رقابت گازى بود بيشتر در ارتباط با صادرات نفت بود تا گاز گفت : در حال حاضر صنعت نفت و گاز ما هردو تحريم است ، براى صادرات گاز هم چون نه خط لوله داريم نه ال ان جى قدرت مانورمان در تحريم كم و ايجاد آن هم غير ممكن است ، براى ساخت ال ان جى تكنولوژى هايى لازم داريم كه تحريم اجازه ى وارد كردنش را نمى دهد ، البته ايران تا حدى به تكنولوژى ال ان جى رسيده اما باز مسير طولانى داريم آنچه كه در مجلس در ارتباط با گاز مطرح مى شود اين است كه به شهر و روستا گاز رسانى شود ٩٥ درصد خانوارهاى ايران به گاز دسترسى دارند كه اين شيوه ى پرهزينه اى است و اين مساله ى مهم مطرح نيست كه به چه قيمتى اين كار ها انجام مى شود . عادلى در خصوص اين مساله كه مطالبه گرى نمايندگان مجلس از وزير نفت شرايط كنونى را ايجاد كرده گفت : بى تاثير نبوده بايد با يك نگاه ملى اين سوال را مطرح كنيم كه چگونه مى شود در ايران اين نگاه بخشى و كوچك را به يك رويكرد ملى تغيير داد همان رويكردى كه مردم به فعاليت ملى افتخار كنند ، البته كه اين اقدام زمانبر است و اين حركت از خود مردم آغاز مى شود ، بايد اين مهم را بدانيم كه گاز در جهان فرصت محدودى براى ظهور دارد كه اگر اين فرصت از دست برود ، معلوم نيست كه ميزان گازى كه داريم ديگر خريدارى داشته باشد يا نه .
