ظریف و گام سوم کاهش تعهدات برجامی

در حالی که دونالد ترامپ ریس جمهور امریکا همچمنان امیداوار به مذاکره دوجانبه با ایران است، محمد جواد ظریف روز پنج شنبه در در فرودگاه جاکارتا در بنگلادش اعلام کرد جمهوری اسلامی از او نه توقع حل مشکل دارد و نه او می‌تواند مشکلات جمهوری اسلامی را حل کند. او افزود آقای ترامپ بهتر است به جای حل مشکلات، برای مردم ایران مشکل درست نکند.ظریف این اظهارات را در واکنش به سخنان ترامپ در خصوص رد درخواست فرانسه برای ایجاد معافیت‌های تحریمی برای ایران مطرح کرده است. وی در دیدار با وزیر دارایی فرانسه که برای گفتگو با ترامپ برای ایجاد برخی معافیت‌های تحریمی به واشنگتن سفر کرده بود اعلام کرد نمی‌تواند تحریم ها را بردارد. در عوض اعلام کرد شرایط اقتصادی ایران بسیار وخیم است و جمهوری اسلامی دارای مشکلات جدی اقتصادی است. وی تاکید کرد اگر مذاکره بین ایران و امریکا انجام شود همه این مشکلات در ۲۴ ساعت قابل رفع هستند.
وزیر امور خارجه ایران در ادامه اظهاراتش درباره ترامپ اظهار داشت وی حتی قادر به حل مشکلات مردم امریکا هم نیست و به او توصیه کرد بهتر است ترامپ تلاش کند تا مشکلات مردم امریکا را که هرچندوقت یک بار عده‌ای از مردم جان خود را به خاطر یک هفت‌تیرکش از دست می دهند، حل کند. وی همچنین در خصوص اقدام اروپا برای رایزنی با امریکا اظهار داشت اروپایی‌ها باید بدانند که هرگاه بخواهند برای اقدامات‌شان از امریکا اجازه بگیرند،‌این کشور هیچگاه به اینها اجازه نخواهد داد. وی افزود نمی‌توان از کشوری که سیاست خود را بر فشار حداکثری قرار داده درخواستک رد که فشار خود را کم کند. وی افزود اروپایی‌ها قرار نیست به ایران امتیازی بدهند یا به ایران لطفی بکنند. آنها قرار است به تعهدات خودشان عمل کنند. ظریف تاکید کرد اجرای این تعهدات نه وابسته به امریکاست و نه وابسته به اجازه امریکا.
پیش از این عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه ایران هم با اعلام نظر مثبت نسبت به گشایش خط اعتباری ۱۵ میلیارددلاری برای ایران، گفته بود جمهوری اسلامی آمادگی دارد که در قبال دریافت ۱۵ میلیارددلار کاهش تعهدات برجامی خود را به تعویق بیندازد. در همین حال، رئيس جمهور فرانسه نیز از جمهوری اسلامی خواسته است تا در تصمیم خود برای کاهش تعهدات برجامی در گام سوم تجدیدنظر کند و راه برای برای تلاش های دیپلماتیک که در جریان است باز بگذارد.
برخی ناظران می‌گویند شاید جمهوری اسلامی هم بی‌تمایل هم نباشد که با ایالات متحده گفتگو کند، ‌اما واقعیت این است که نه دولت‌های امریکا و نه ترامپ هیچ‌کدام قابل اعتماد نیستند و مساله اصلی این است که روی حرف‌های مقام‌های سیاسی ایالات متحده نمی‌توان نسبت به آینده روابط سیاسی و تجاری با این کشور صرفا به اتکای گفتگوهای فیمابین خوش‌بین بود.
ترامپ در روزهای اخیر اعلام کرده است احتیاجی به میانجی ندارد و اگر ایران و امریکا بخواهند با هم گفتگویی انجام دهند،‌ برای انجام آن نیازی به میانجی‌گری کشوری مانند فرانسه ندارد. این در حالی است که ایران بارها اعلام کرده است که در چارچوب گفتگوهای دوجانبه با امریکا گفتگو نخواهد کردو هرگز فرصت استفاده تبلیغاتی از این دیدار دوجانبه را به امریکا نخواهد داد.
اما در عین حال با اقدامات اخیر و مقاومت امریکا در خصوص ایجاد معافیت‌های تجاری برای اینکه اروپا بتواند این خط اعتباری ۱۵ میلیارددلاری را برای ایران باز کند، برخی از ناظران پیش‌بینی می‌کنند که شرایط سیاسی در داخل برای دولت دشوارتر و پیچیده‌تر خواهد شد. برخی پیش‌بینی می‌کنند به زودی آیت‌الله خامنه‌ای با اعلام این موضوع که از ابتدا می‌دانسته و بارها تکرار کرده است که نباید به اروپایی‌ها اعتماد کرد،‌ تلاش‌های دولت برای کاهش تنش دیپلماتیک را کم‌اهمیت و بی‌اثر جلوه خواهد داد و بهانه‌ی جدیدی به دست دلواپسان و گروه‌های سیاسی مخالف دولت خواهد داد تا اقدامات دولت را از سر بی تدبیری و بی‌اطلاعی جلوه دهند