روزنامه «تلگراف» در گزارشی با استناد به اظهارات شهروندان و مقامات امنیتی پیشین در ایران از تشدید سرکوب شهروندان، در یک ماه پس از برقراری آتشبس شکننده در جنگ اسرائیل و ایران، خبر داد.
به گزارش روزنامه «تلگراف»، پس از جنگ ۱۲ روزه اخیر میان جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل، فرماندهان سپاه کنترل بیسابقهای بر فضای داخلی کشور اعمال کردهاند و ایران وارد مرحلهای از سرکوب امنیتی گسترده شده که یادآور روزهای تاریک خاورمیانه در دهههای پیشین است.
«جواد»، مهندس نرمافزار ۳۶ ساله ساکن تهران، میگوید تنها چیزی که در چشمانداز پنجره اتاق خوابش همچنان آشناست، قله برفی دماوند است؛ بقیه چیزها تغییر کردهاند. او حالا هر روز صبح ۳۰ دقیقه زودتر از خواب بیدار میشود، نه برای نماز یا صبحانه، بلکه برای عبور از ایستهای بازرسی که در نقاط مختلف پایتخت گسترده شدهاند. مسیری که تا پیش از این تنها ۲۰ دقیقه زمان میبرد، حالا تبدیل شده به تلاشی محتاطانه برای عبور از بازرسیهای نظامی که چهرهای از بغداد یا دمشق را در قلب تهران بازسازی کردهاند.
او به خبرنگار «تلگراف» گفته: «هر روز در همان ایست بازرسی متوقفم میکنند. همهشان مسلحاند. حکومت اکنون بسیار خشنتر از قبل از جنگ شده. مردم را بدون هیچ جرمی بازداشت میکنند، فقط برای ارعاب محلهها.»
این گزارش حاکی از آن است که پس از پایان آتشبس شکنندهای که با میانجیگری آمریکا برقرار شد و به بمبارانهای اسرائیلی و آمریکایی پایان داد، جمهوری اسلامی شدیدترین سرکوب داخلی چند سال اخیر را آغاز کرده است.
به گفته یک مقام سابق اطلاعاتی، اوضاع آنچنان متشنج شده که مقامات ارشد کشور هر شب مکان اقامت خود را تغییر میدهند و از استفاده از تلفن همراه خودداری میکنند، چرا که بیم ترور میرود.
عبدالله شهبازی، پژوهشگر و تحلیلگر پیشین امنیتی، گفته است که شرایط کنونی ایران تا پیش از جنگ اخیر با اسرائیل «غیرقابل تصور» بود. او کشور را تحت سیطره یک «قدرت متخاصم» توصیف کرده و تأکید کرده که حتی مقامات میانی جمهوری اسلامی هم اکنون رفتاری شبیه به چریکهای زیرزمینی دارند.
شهبازی در بخشی از گفتوگوی خود با تلگراف تصریح میکند: «آنها هر شب مخفیگاه خود را عوض میکنند و از تلفن همراه دوری میجویند، چرا که از عملیات ترور واهمه دارند. واضح است که فراتر از توان هوایی و موشکی اسرائیل، یک نیروی فعال از شبکه موساد در خاک ایران حضور دارد.»
از اواسط ماه ژوئن، صدها نفر در نقاط مختلف کشور به اتهام همکاری با اسرائیل و یا جاسوسی برای موساد بازداشت شدهاند. جمهوری اسلامی مدعی شده که موفق به شناسایی و انهدام شبکههای گسترده جاسوسی شده است.
به گزارش روزنامه «تلگراف»، نیروهای سپاه پاسداران، بسیج و پلیس در سراسر کشور بسیج شدهاند تا با حملات شبانه به منازل و ایستهای بازرسی در خیابانها، حلقه کنترل را تنگتر کنند. دستگاه قضایی نیز احکام اعدام فوری برای متهمان به «محاربه» و «افساد فیالارض» صادر کرده است.
تا کنون دستکم شش نفر اعدام شدهاند، در حالی که سازمان عفو بینالملل این محاکمات را «شدیداً ناعادلانه» توصیف کرده است.
در یکی از تازهترین وقایع، شامگاه پنجشنبه نیروهای مسلح به خودروهایی در نزدیکی یک پایگاه نظامی در مرکز ایران شلیک کردهاند. بر اثر این تیراندازی، چهار عضو یک خانواده، از جمله یک زوج جوان و دختر پنج سالهشان جان باختند. دو نفر دیگر از اعضای خانواده نیز در وضعیت بحرانی و کما هستند.
این حادثه موجی از خشم در شبکههای اجتماعی به همراه داشته است. بسیاری از کاربران ایرانی نوشتهاند که حکومت «در حال انتقامگیری از مردم خود» پس از شکست در برابر اسرائیل است.
یک شهروند در اینستاگرام نوشته: «هرکس را که به او شک کنند، میکشند. چرا اینقدر وحشی شدهاید؟»
در غرب ایران، بهویژه شهرهای کردنشین مانند سقز، شرایط حتی بدتر است. گزارشها از حضور سنگین نیروهای سرکوب و بازداشتهای روزانه حکایت دارند. بسیاری از بازداشتشدگان هفتههاست که مفقودند و اتهاماتشان مشخص نشده است.
محسن، ساکن سقز – زادگاه مهسا امینی – گفته: «فضای شهر مانند حکومت نظامی شده. نیروهای سپاه، بسیج، پلیس و مأموران لباسشخصی در سطح شهر پُر شدهاند و در ورودی و خروجیها پست ایست و بازرسی زدهاند.»
او ادامه میدهد: «آنها از خیزش دوباره مردم هراس دارند، بهویژه حالا که مردم ضعف آنها را دیدهاند. فقط کافیست در چشمانشان نگاه کنی یا از چیزی عکس بگیری، همانجا با گلوله جوابت را میدهند.»
در همین حال، فشارها بر رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنهای، برای برگزاری رفراندومی درباره ساختار سیاسی کشور در حال افزایش است.
روزنامه «تلگراف» مینویسد: میرحسین موسوی، نخستوزیر سابق و رهبر جنبش سبز، که در حصر خانگی است هفته گذشته خواستار رفراندومی برای تغییر قانون اساسی شد و گفت: «ساختار فعلی نماینده تمامی ایرانیان نیست.»
او در پیامی از حصر خانگی اعلام کرد: «وضعیت تلخی که کشور به آن دچار شده، نتیجه زنجیرهای از اشتباهات بزرگ است. برگزاری رفراندوم برای تشکیل مجلس مؤسسان، راه تحقق حق تعیین سرنوشت مردم را هموار میکند و مانع از مداخله دشمنان ایران خواهد شد.»
روزنامه «تلگراف» ادامه میدهد: بیش از ۷۰۰ فعال سیاسی با امضای بیانیهای از این خواست حمایت کردهاند. موسوی و همسرش زهرا رهنورد از سال ۱۳۸۸ در حصر خانگی بهسر میبرند.
در پایان گزارش روزنامه «تلگراف»، باز هم به روایت جواد بازمیگردیم؛ او میپرسد: «چقدر دیگر این حکومت میتواند دوام بیاورد؟ من همیشه میترسیدم که ما را به جنگ بکشند. حالا این اتفاق افتاده و بهایش را مردم دارند میپردازند.»