عباس عراقچی روز دوشنبه در گفتگو با فاکس‌نیوز «غنی‌سازی اورانیوم» را مساله «غرور ملی» خواند و تاکید کرد که ایران به هیچ‌وجه از غنی‌سازی دست‌نخواهد کشید. او همچنین گفت که به علت خسارات وارده به تاسیسات ایران در جریان حمله آمریکا، برنامه هسته‌ای تهران در حال حاضر متوقف شده است.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوال برت بایر، مجری و خبرنگار فاکس‌نیوز مبنی بر این که شدت آسیب وارده به تاسیسات هسته‌ای ایران در جریان حملات آمریکا چه مقدار بوده است، گفت: «تاسیسات ما آسیب دیدند، آسیب جدی دیدند. سازمان انرژی اتمی ما در حال ارزیابی میزان تخریب است، اما تا آنجا که من می‌دانم، آنها به صورت جدی آسیب دیده‌اند.»
عراقچی همچنین گفت که اطلاعی از این که آیا اورانیوم با غنای بالای ایران از این حملات در امان مانده است یا نه، ندارد و افزود: «سازمان انرژی اتمی ما در حال ارزیابی است تا ببیند برای اورانیوم غنی‌شده ما دقیقا چه اتفاقی افتاده است و بلافاصله نتیجه را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام خواهیم کرد.»
این درحالی است که مسعود پزشکیان، رئيس‌جمهوری ایران در اوایل ماه جاری قانون تعلیق همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را برای اجرا ابلاغ کرده بود. آژانس نیز تنها دو روز پس از ابلاغ این قانون اعلام کرد که بازرسان خود را از ایران خارج کرده است.
عراقچی گفت: «ما همکاری با آژانس را متوقف نکرده‌ایم و به همکاری با آنها ادامه می‌دهیم. اما به روشی جدید نیاز داریم، زیرا تاسیسات نابود شده‌اند.»
عباس عراقچی در پاسخ به پرسش آقای بایر مبنی بر این که آیا ایران به بازرسان اجازه بازدید از همه تاسیسات هسته‌ای را خواهد داد یا نه، گفت: «بر اساس روشی که ما برای همکاری با آژانس در نظر داریم، این امر مورد به مورد امکان‌پذیر است. هر درخواست آژانس برای بازدید از تاسیسات، اعزام بازرسان و یا هر مورد دیگری توسط شورای عالی امنیت ملی ما به دقت بررسی می‌شود. این موضوع به دلیل نگرانی‌های ایمنی و امنیتی است.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین تاکید کرد که به دلیل آسیب جدی و شدیدی که در حملات آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران وارد شده، برنامه هسته‌ای ایران در حال حاضر متوقف شده است و گفت: «با این حال، روشن است که ما نمی‌توانیم غنی‌سازی را کنار بگذاریم. زیرا غنی‌سازی دستاورد دانشمندان خودمان است و اکنون، مهم‌تر از آن، مساله غرور ملی است. غنی‌سازی برای ما بسیار عزیز است.»
عراقچی افزود: «ما با هدف اثبات این امر که غنی‌سازی اورانیوم را تنها با اهداف صلح‌آمیز انجام می‌دهیم، حاضر به شرکت در مذاکرات هستیم. ترجیح ما دستیابی به راه‌حل از طریق مذاکرات است. ما چیزی را اکنون به مساله کرامت مردم‌مان و غرور ملی تبدیل شده است، کنار نمی‌گذاریم. پس مطمئن باشید که به غنی‌سازی ادامه می‌دهیم، اما خواهان حصول توافق از راه مذاکره هستیم.»
تاسیسات هسته‌ای فردو که در اواسط ماه ژوئن هدف بمب‌های سنگرشکن آمریکایی قرار گرفت، در منطقه‌ای کوهستانی و در عمق چندصد متری بنا شده بود. برت بایر با اشاره به این موضوع از وزیر خارجه جمهوری اسلامی پرسید: «اگر برنامه هسته‌ای شما واقعا صلح‌آمیز است، چرا باید این تاسیسات را در چنین مکانی بنا می‌کردید؟»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت: «به دلیل تهدیداتی که پیشتر از سوی اسرائيل و آمریکا وجود داشت، ما برای حفاظت از تاسیسات، مواد و دانشمندانمان راه دیگری نداشتیم.»
آقای بایر همچنین با اشاره به اظهارات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا مبنی بر این که اگر ایران غنی‌سازی اورانیوم را از سر بگیرد، آمریکا مجددا به تاسیسات هسته‌ای ایران حمله می‌کند، از عراقچی پرسید: «پاسخ شما رئيس‌جمهوری آمریکا چیست؟»
عباس عراقچی گفت: «پیام من به ایالات متحده این است که بیایید در راه دستیابی به یک راه حل برای برنامه هسته‌ای ایران از طریق مذاکره گام برداریم. ما این کار را در گذشته، در سال ۲۰۱۵ انجام دادیم. در آن زمان پس از دو سال و نیم مذاکره به راه‌حلی به نام برجام رسیدیم. شاید دولت کنونی آمریکا از این توافق خوشش نیاید، اما ما می‌توانیم به توافقی مشابه و بهتر از آن دست‌یابیم.»
عراقچی افزود: «به نظرم اکنون ثابت شده است که هیچ راه حل نظامی برای نابودی برنامه هسته‌ای ایران وجود ندارد. بله، تاسیسات تخریب شدند. آنها به شدت تخریب شدند. اما فناوری موجود است. ما برنامه هسته‌ای و برنامه غنی‌سازی‌مان را از خارج وارد نکردیم که بتوان آن را با بمباران نابود کرد. ما خود آن را توسعه دادیم. این دستاورد خودمان است. ما فناوری لازم و دانشمندان متخصص را در اختیار داریم. افرادی که در این تاسیسات کار می‌کردند را در اختیار داریم. ساختمان‌ها را می‌شود دوباره ساخت. تاسیسات را می‌توان بازسازی و دستگاه‌ها را می‌شود جایگزین کرد. زیرا ما فناوری این کار را داریم. به نظرم حملات اخیر ثابت کرد که گزینه نظامی برای برنامه هسته‌ای ما وجود ندارد، اما من به شما می‌گویم که راه حل برای برنامه هسته‌ای ما از طریق مذاکره موجود است. قبلا یک‌بار انجامش دادیم و حاضریم یک‌بار دیگر هم انجام دهیم.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که چرا ایران به عنوان بخشی از توافق احتمالی حاضر به کنار گذاشتن غنی‌سازی و وارد کردن اورانیوم غنی‌شده برای مصرف در نیروگاه‌های هسته‌ای نیست، گفت: «چون این دستاورد علمی است که خودمان به آن رسیده‌ایم. چرا باید چیزی را که خودمان قادر به تولید آن هستیم، وارد کنیم؟»
عراقچی همچنین درباره گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر افزایش ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد و برخی از گزارش‌ها مبنی بر این که ایران غنی‌سازی اورانیوم را تا ۹۰ درصد هم انجام داده است، گفت: «ما هیچ‌وقت ۹۰ درصد غنی نکرده‌ایم. ما به زیر پنج درصد برای تولید سوخت نیروگاه‌های هسته‌ای متعهد بودیم و همچنین برای مصرف رآکتور تحقیقاتی تهران، غنی‌سازی اورانیوم را تا ۲۰ درصد انجام دادیم. پس ما تنها برای مصارف خودمان غنی‌سازی اورانیوم انجام دادیم.»
عباس عراقچی افزود: «تنها یک‌بار به بالای ۶۰ درصد رفتیم و آن‌بار هم پس از خرابکاری در تاسیسات هسته‌ای ما بود. اما من آن موقع مذاکره‌کننده ایران بودم و به طرف‌های گفتگو اطلاع دادم که اگر توافق هسته‌ای به دست آید، بلافاصله سطح غنی‌سازی را کاهش می‌دهیم.»
این مصاحبه با پرسشی درباره احتمال گفت‌وگوی مستقیم میان جمهوری اسلامی و دولت ترامپ پایان یافت. عراقچی در پاسخ گفت: «در حال حاضر نه، شاید در آینده. همه‌چیز بستگی دارد به اینکه آیا ایالات متحده آماده است با ایران بر اساس احترام متقابل و منافع برابر وارد مذاکره شود یا نه.»
او با اشاره به خروج ایالات متحده از برجام در نخستین دولت ترامپ گفت: «آن تجربه برای ما موفقیت‌آمیز نبود. به همین دلیل اکنون نسبت به آمریکایی‌ها بدبینیم و آمادگی ورود به گفت‌وگوی مستقیم با آنها را نداریم. اما در لحظه‌ای که احساس کنیم شرایط درست و منصفانه‌ای برقرار شده، هر چیزی ممکن خواهد بود.»
در همین حال، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، روز دوشنبه ۳۰تیر به مصاحبه عباس عراقچی، وزیر امور خارجه اسلامی، با فاکس‌نیوز واکنش نشان داد.
ترامپ در مطلبی در شبکه اجتماعی تروت سوشال نوشت «وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، عباس عراقچی، درباره سایت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران گفته است: «خسارات بسیار شدید است، آنها نابود شده‌اند.»
او ادامه داد: «البته که همین‌طور است، درست همان‌طور که گفته بودم، و اگر لازم باشد، دوباره همین کار را خواهیم کرد!»
در رابطه با حمله دوباره، بنی گانتس، وزیر دفاع پیشین اسرائیل، گفت که این کشور ممکن است دوباره مجبور شود به جمهوری اسلامی حمله کند.
گانتس سه‌شنبه ۳۱ تیر در کنفرانس رهبران سازمان‌های یهودی آمریکایی در اورشلیم، ایران را یک «مشکل جهانی و منطقه‌ای» توصیف کرد که تهدیدی برای دولت اسرائیل محسوب می‌شود.
او افزود: «ما نمی‌توانیم اجازه دهیم ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد و اقداممان در حمله به آنجا تصمیم درستی بود.»
وزیر دفاع پیشین اسرائیل تاکید کرد بهترین راه برای اطمینان از اینکه حکومت ایران سلاح هسته‌ای ندارد این است که خود تهران برنامه هسته‌ای را کنار بگذارد، اما به نظر نمی‌رسد در حال حاضر چنین اتفاقی بیفتد و «بنابراین ممکن است مجبور شویم دوباره به آنجا حمله کنیم».
پیشتر و در ۱۹ تیر یسرائیل کاتز، وزیر دفاع کنونی اسرائیل هم در مراسمی نظامی هشدار داد در صورت تهدید دوباره از سوی جمهوری اسلامی، ارتش اسرائیل بار دیگر به مواضع آن در خاک ایران حمله خواهد کرد و این بار هیچ نقطه‌ای در امان نخواهد بود.
دونالد ترامپ در ادامه مطلب خود در شبکه اجتماعی تروت سوشال با نام بردن از مجری شبکه فاکس‌نیوز گفت این مطلب را به برت بایر نیز اعلام کرده بود.
او در عین حال شبکه سی‌ان‌ان را «دروغ‌پراکن» خواند و گفت «باید فوراً آن “خبرنگار” جعلی خود را اخراج کند و از من و خلبانان بزرگی که سایت‌های هسته‌ای ایران را نابود کردند عذرخواهی کند.»
سخنگوی پنتاگون نیز پیشتر در واکنش به ادعاهای مطرح شده در برخی رسانه‌ها درباره تأثیر عملیات «چکش نیمه‌شب»، آنها را «رسانه‌های دروغ‌پرداز» خواند و گفت که «اعتبار» آنها «شبیه به وضعیت کنونی تأسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران است.»
دونالد ترامپ پیشتر نیز گفته بود که حملات هوایی آمریکا به سه سایت هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان که به دستور او انجام شد، برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را «کلا» منهدم کرد. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائيل نیز گفته بود که برنامه‌هسته‌ای جمهوری اسلامی را «به فاضلاب فرستادیم.»
برخی رسانه‌های آمریکایی از جمله شبکه خبری “ان‌بی‌سی” با ابراز تردید نسبت به این اظهارات ترامپ، گزارش کرده‌اند که تنها یکی از این سایت‌ها آسیب جدی دیده و دو سایت دیگر همچنان قابل ترمیم و بازسازی هستند. ان‌بی‌سی در گزارش خود از جمله به گفته‌های پنج مقام فعلی و سابق آمریکایی استناد کرده که معتقدند، “دو سایت مورد نظر می‌توانند در عرض چند ماه آینده دوباره به چرخه غنی‌سازی اورانیوم بازگردند”.
منتقدان در واشنگتن هشدار داده‌اند که اگر دو سایت باقی‌مانده دوباره وارد چرخه عملیاتی شوند، ایران قادر خواهد بود بخش عمده‌ای از ظرفیت غنی‌سازی خود را ظرف مدت کوتاهی احیا کند؛ امری که می‌تواند تلاش‌ها برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای را پیچیده‌تر کند.
در تاریخ ۲۱ ژوئن، حملات هوایی آمریکا با استفاده از بمب‌افکن‌های B-2 سایت‌های هسته‌ای اصفهان، نطنز و فردو را هدف قرار دادند؛ سایت‌هایی که برخی از آنها در عمق نیم مایلی زیر کوه پنهان شده بودند. اما ارزیابی‌ها از میزان خسارت میان ترامپ و برخی مقامات آمریکایی تفاوت داشت.
ترامپ گفت که این حملات باعث «نابودی کامل» تأسیسات شده و بخش اعظم خسارات در عمق زمین بوده است و پیت هگزیت، وزیر دفاع آمریکا، نیز اعلام کرد که تأثیر بمب‌ها «در زیر آوار» دفن شده و کسانی که در موفقیت عملیات تردید دارند، برای تضعیف رئیس‌جمهور عمل می‌کنند.
جان راتکلیف، رئیس سازمان سیا، نیز اظهار داشت که این حملات که با ۱۴ بمب سنگرشکن طی یک عملیات ۱۸ ساعته انجام گرفت، «خسارات سنگینی» به برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی وارد کرده‌اند.
از سوی دیگر، سازمان انرژی اتمی اسرائیل اعلام کرد که سایت فردو دیگر قابل بهره‌برداری نیست و حملات اخیر برنامه هسته‌ای ایران را برای چندین سال عقب انداخته است.
مقامات آمریکایی و اسرائیلی نیز توافق دارند که جمهوری اسلامی پیش از حملات موفق به انتقال اورانیوم غنی‌شده نشده و سانتریفیوژهای نطنز و فردو به‌شدت آسیب دیده‌اند و غیرقابل تعمیر هستند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز گفت که میزان خسارت‌ها «بسیار سنگین» است و ایران با مشکلات بزرگی برای ادامه برنامه هسته‌ای خود با همان سرعت قبلی مواجه خواهد شد.
گفتنی است که پیش از حملات آمریکا، حملات اسرائیل منجر به کشته‌شدن چندین فرمانده ارشد نظامی ایران و دست‌کم ۱۴ دانشمند هسته‌ای ایرانی شده بود.
