در حالی که برخی گمانهزنیها حاکی از میانجیگری قطر بین ایران و امریکا و عربستان سعودی است، مقامهای جمهوری اسلامی روز دوشنبه طی دیدار با وزیر امور خارجه قطر، بر ضرورت توسعه زمینههای همکاری بین دو کشور و همچنین کشورهای منطقهی خلیج فارس تاکید کردهاند.
حسن روحانی رئیس جمهور ایران روز دوشنبه در دیدار با وزیر امور خارجه قطر، ضمن اشاره به استقبال جمهوری اسلامی ایران از گفتوگو با کشورهای حوزه خلیج فارس در خصوص مسائل دوجانبه و منطقهای اظهار داشت امنیت و صلح در منطقه با همکاری خود کشورهای منطقه تامین میشود.
وی همچنین با اشاره به تحولات اخیر در منطقه و ضرورت توسعه همکاریهای مشترک بین تهران و دوحه، بیان این موضوع که روابط دو کشور در سالهای گذشته رو به گسترش بوده است، تاکید کرد با ایجاد شرایط جدید بینالمللی باید از فرصتهای ایجاد شده برای توسعه و تعمیق روابط و همکاریها استفاده شود.
وی همچنین یادآور شد ایران و قطر میتوانند در زمینههای مختلف اقتصادی، تجاری، فرهنگی، علمی، گردشگری همکاریهای خود را گسترش دهند. روحانی تاکید کرد بخشهای خصوصی دو کشور میتوانند نقش مهمی در این خصوص ایفا کنند.
حسن روحانی بار دیگر بر پایبندی جمهوری اسلامی به اجرای طرح ابتکاری صلح هرمز اشاره کرد و با بیان این موضوع که جمهوری اسلامی تاکید دارد که صلح و ثبات در منطقه جز در سایه همکاری، همراهی و گفتوگو بین کشورهای منطقه بدست نخواهد آمد، تأکید کرد این کشورهای منطقه هستند که باید برای سرنوشت خود تصمیم بگیرند.
رئیس جمهور همچنین با اشاره به تحولات اخیر در کشور آمریکا و پایان ترامپیسم و اعلام سیاستهای متفاوت از سوی دولت جدید این کشور، اظهار داشت امروزه برای تمام دنیا ثابت شده است که سیاست فشار حداکثری شکست خورده است. وی یادآور شد دولت جدید آمریکا چارهای جز جبران اشتباهات دولت قبل و عمل به تعهدات قانونی ندارد.
روحانی بار دیگر تاکید کرد هر زمانی که آمریکا تحریمهای غیرقانونی را لغو و به قانون بازگردد، بلافاصله ایران هم به همه تعهدات خود در قالب برجام بازخواهد گشت.
تاکید جمهوری اسلامی بر طرح امید و طرح صلح هرمز در حالی عنوان می شود که به گفتهی بسیاری از ناظران، این طرح نکتهی عملیاتی و قابل اجرایی جز اینکه تاکید کرده است تنشهای منطقهای باید تنها توسط کشورهای منطقه شناسایی شود و مورد حل و فصل قرار بگیرد، ندارد و برنامهی عملیاتی دیگری پیش روی کشورهای منطقه قرار نداده است و بیشتر یک نقشهی راه است تا اقدامی اجرایی و عملیاتی.
در همان حال محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران نیز با همتای قطری خود دیدار و بر ضرورت توسعهی همکاریهای فیمابین و همچنین آمادگی جمهوری اسلامی ایران در این خصوص تاکید کرده است.
وزیر امور خارجه قطر همچنین با اشاره به کمکهای جمهوری اسلامی ایران به قطر در دوران محاصرهی اقتصادی و تحریم گستردهی قطر که هم توسط امریکا و هم توسط کشورهای عربی علیه این کشور اعمال شد، ضمن قدردانی از اقدام جمهوری اسلامی بر ضرورت توسعهی همکاریهای بینالمللی بین جمهوری اسلامی ایران و قطر در همه سطوح از جمله حوزههای اقتصادی تاکید کرد. قدردانی وزیر امور خارجه قطر از جمهوری اسلامی ایران در خصوص حمایت از قطر در دوران محاصرهی اقتصادی این کشور در حالی عنوان می شود که این کشور در خصوص محدودیت اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران و همچنین تحریمهای گستردهای که علیه جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته، نه تنها اقدام مشابهی انجام نداده است، بلکه به گفتهی برخی از کارشناسان از فرصت پیشآمدهی اقتصادی در زمینهی محدودیت امکانات سختافزاری جمهوری اسلامی ایران و محدود شدن امکان بهرهبرداری از منابع مالی به ویژه ترانزیت و همچنین منابع نفت و گاز، بهرهبرداری و فرصتهای بهرهبرداری خود را نیز به شدت افزایش داده است و از بحران اقتصادی پیشآمده برای جمهوری اسلامی، بهرهبرداری مضاعفی کرده است.
بنظر می رسد با توجه به روابط خوب قطر با امریکا احتمالا مذاکرات مقدماتی برای انجام مذاکرات در حل منازعه کنونی از طریق این کشور به پیش برود . حضور وزیر خارجه قطر در شرایط کنونی ناشی از این امر است . احتمالا مذاکرات کارشناسی دو کشور نیز ممکن است در قطر انجام پذیرد . همچنین با توجه به بهبود رابطه قطر با عربستان احتمالا مذاکرات مقداماتی برای حل منازعه عربستان سعودی و ایران از طریق کانال قطرمیتواند در حال گسترش باشد . نتیجه این مذاکرات را در هفته آینده میتوان دید .