جواد ظریف وزیر امور خارجه بدنبال مصاحبه جو بایدن در مصاحبه ای تلویزیونی که بنظر میرسید تحت فشار رهبر انجام گرفت مواضع نسبتا متفاوت و تندی نسبت به مصاحبه های قبلش انجام داد حتی متفاوت با مصاحبه ای که صبح یکشنبه با تلویزیون سی ان ان انجام داد . وی هم بر شروط رهبر مبنی بر راستی ازمایی رفع تحریمها تاکید کرد و همچنین برخلاف مصاحبه قبلش بر پرداخت خسارت تاکید کرد و همچنین عملا انجام مذاکره را نفی کرد .
ظریف در این مصاحبه با تاکید بر اینکه در مورد برجام مذاکره صورت گرفته و نیاز به مذاکره مجدد ندارد در پاسخ به سوال دیگری در مورد موضوع خسارتهای وارده به ایران به خاطر خروج آمریکا از برجام و چگونگی جبران آن گفت در مرحله اول همانطور که بارها تاکید کردهایم آمریکا باید تعهدات خود را انجام دهد و ما اجرای این تعهدات را راستیآزمایی کنیم که البته این راستیآزمایی دشوار نیست و بعد بحث میکنیم که آمریکا چگونه میتواند به مذاکرات ۱+۵ برگردد. وی گفت همانطور که میدانید اکنون ما مذاکرات ۱+۴ داریم و علیالقاعده اگر آمریکا به تعهدات خود عمل کند انها مخالفتی با این موضوع ندارند و در آنجا است که باید یک چیزهایی مشخص شود و حتی ممکن است قبل از بازگشت آمریکا به برجام در مورد این مسائل صحبت شود از جمله اینکه چه روندی در پیش گرفته شود که آن تجربه یعنی خروج آمریکا از برجام دوباره تکرار نشود و آمریکا باید نشان دهد که این تجربه را بار دیگر تکرار نمیکند. اگر قرار است گفتوگویی صورت بگیرد در مورد این موضوعات باید صورت بگیرد. نه موضوعات خارج از برجام.
ظریف افزود یکی دیگر از مسائل این است که خسارتهای وارد شده به ایران مشخص شود و چنین تجربیاتی دوباره تکرار نشود. البته بعید میدانم که در آینده نزدیک این اتفاقها بیفتد و گام اول این است که آمریکا به تعهدات خود در برجام عمل کند. ظریف در مورد اجرای قانون مجلس در مورد توقف نظارتهای فراپادمانی در صورتی که آمریکا و کشورهای اروپایی به تعهدات خود بازنگردند، گفت قانون مجلس مشخص است و اگر آنها به تعهداتشان عمل نکنند این قانون اجرا میشود.
وی افزود در این فرایند تعداد بازرسان آژانس کمتر میشود و میزان بازرسیها کاهش پیدا میکند. امکان بازگشت و معکوس کردن این روند وجود دارد. آنها میتوانند با اجرای تعهداتشان این مسیر را محقق کنند. به نظر میرسد آنها هنوز نتوانستهاند تصمیم بگیرند و ما صبر میکنیم که آنها تصمیماتشان را بگیرند.ظریف با تاکید بر اینکه ایران قبل از اینکه آمریکا به تعهداتش برگردد، به تعهداتش باز نمیگردد،افزود این آمریکاییها هستند که باید تعهداتشان را اجرایی کنند و اینکه بخواهند اقدامات مثبت انجام دهند ما به اقدامات آنها دقت میکنیم.
وی با تاکید بر نظر رهبر جمهوری اسلامی گفت ما با چشم باز و بدون اعتماد به طرف مقابل در مورد برجام مذاکره کردیم و مشخص کردیم که اگر طرف مقابل تعهداتش را انجام نداد ما میتوانیم تعهدات خود را کاهش دهیم و این اقدامات را انجام دهیم.وی در مورد بحث راستیآزمایی گفت این موضوع راحت است. ما باید بتوانیم نفتمان را بفروشیم و پولش را به کشور بازگردانیم. ما باید خودمان مشخص کنیم که چه میزان میخواهیم نفت بفروشیم. آمریکاییها نمیتوانند برای ما تعیین کنند که چقدر نفت بفروشیم و یا شروطی را در این زمینه بگذارند. ما نباید هیچ محدودیتی را در فروش نفت و بازگرداندن پولهای آن به کشور داشته باشیم.
ظریف همچنین با اشاره به رای اخیر دادگاه لاهه مبنی بر تعیین صلاحیتش برای رسیدگی به شکایت ایران در ارتباط با این موضوع که آمریکا برخلاف پیمان مودت عمل کرده است، گفت: رای دادگاه لاهه به دنیا ثابت کرد که ایران کشور قانونمدار است و این آمریکاییها هستند که قانونشکنی میکنند.
سخنان ظریف عملا تاکید بر نظر رهبر است و مسلما امریکا چنین پیشنهادی را قبول نخواهد کرد . علاوه براین هرگونه شرط گذاری در مورد قرار داد برجام از جمله اینکه امریکا نتواند از قرار داد براحتی خارج شوداز جنبه حقوقی به قرارداد جدیدی نیازمند است که نامش برجام نخواهد بود . بدون انجام مذاکره مستقیم و توافق یک مسیر دو طرفه و اعتماد ساز حل این پرونده متوقف خواهد شد و ایران از جنبه اقتصادی خسارتهای مالی سنگینی خواهد دید .علاوه براین خروج از پروتکل الحاقی به معنای پایان برجام خواهد بود .