بحران بورس، سقوط قیمتها، اعتراض مردم و تغییر مدیریت

در حالی که روند نزولی بورس همچنان ادامه دارد و در حالی که بسیاری از فعالان بازار بر این باور بودند که روند نزولی بورس به اتمام رسیده و بازار روند نزولی خود را متوقف خواهد کرد، در روزهای اخیر با وجود بهبود سیگنال‌های اقتصادی در بازار، روند نزولی بازار نه تنها ادامه یافته بلکه شدت بیشتری هم یافته است. در ادامه‌ی روند نزولی بازار بورس که به گفته‌ی تحلیل‌گران بازار باید آن را سقوط بازار سرمایه دانست، بسیاری از مالباختگان بورسی در پی فراخوان‌های مجازی در گروه‌های مرتبط با بورس در روزهای اخیر در مقابل مجلس و ساختمان بورس تجمع کرده و خواستار پاسخگویی دولت و سازمان بورس در این خصوص شدند.
به گفته‌ی برخی ناظران،‌وجود شعارهایی مانند مرگ بر روحانی در تظاهرات مردم در مقابل ساختمان بورس، جدا از اعتراض مردم به روند بورس، می‌تواند نشان‌دهنده‌ی سازماندهی این تجمعات توسط گروه‌های مخالف دولت نیز باشد که بورس را فرصتی برای سرکوب دولت قلمداد کرده و از این طریق دولت را مورد عتاب و اعتراض قرار دهند.
گرچه بسیاری از فعالان بازار این روند را کاملا پیش‌بینی کرده بودند و مدت‌هاست نسبت به سقوط بازار سرمایه هشدار داده‌اند، فعالان مبتدی در بازار همچنان به امید بهبود شرایط بازار، سرمایه‌های خود را در بازار متوقف نگه داشته‌اند.
برخی تحلیل‌گران دلیل سقوط بازار سرمایه را کاهش نرخ ارز می‌دانند و تاکید دارند به علت کاهش قیمت ارز، و نیز انتظار بازار در خصوص کاهش بیشتر قیمت ارز، قیمت بسیاری از سهام بنیادی که وابسته به ارز هستند کاهش یافته است و به سقوط بازار سرمایه انجامیده است.
با این وصف بسیاری دولت را در شرایط پیش آمده برای بازار بورس مقصر می‌دانند و با استناد به اظهارات رئیس جمهور در ابتدای سال جاری در خصوص امنیت بازار سرمایه و تاکید دولت به اینکه امن‌ترین جا برای سرمایه‌گذاری بازار بورس است و نیز دیگر سیگنال‌های مثبتی که از طرف تمامی مقام‌های جمهوری اسلامی و حتی رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر امن بودن بازار سرمایه، تاکید دارند که دولت باید پاسخگوی شرایط فعلی بورس باشد.
در همین حال محمدباقر قالیباف،‌ رییس مجلس شورای اسلامی هم با اشاره به وضعیت نامطلوب بازار سرمایه، تاکید کرده است که وضعیت بورس قابل قبول نیست، و دولت پاسخگو باشد.
قالیباف روز سه‌شنبه در جلسه علنی مجلس با اشاره به شرایط نامناسب بورس، کسری بودجه را سرچشمه‌ی مشکلات کشور دانسته و تاکید کرده است که برای حل مشکلات و بازگرداندن ثبات اقتصادی و رفع التهاب بازار باید ساختار اقتصادی کشور اصلاح شود.
این اظهارات در خصوص کسری بودجه دولت در حالی عنوان می‌شود که دولت بیش از دو سال است که هیچ گونه منبع مالی جدیدی در اختیار ندارد و علاوه بر این منابع پیشین دولت هم در کشورهای ثالث به علت تحریم‌ها بلوکه شده است و در داخل کشور نیز سرمایه‌ای وجود ندارد که دولت بتواند از آن برای جبران کسری بودجه خود استفاده کند.
گرچه قالیباف و دیگر گروه‌های اصولگرا در کشور ایجاد منابع مالی جدید را راه نجات دولت از کسری بودجه می‌دانند و با اشاره به ظرفیت‌هایی مانند مالیات و همچنین تراکنش‌های بانکی، تاکید دارند که دولت از این ظرفیت‌ها می‌تواند برای جبران کسری بودجه و افزایش منابع مالی خود استفاده کند، و آن را هم اصلاح ساختاری بودجه می نامد، اما در همان حال بسیاری از تحلیل‌گران اقتصادی و اجتماعی چنین اقداماتی را تعرض به منابع مالی مردم می‌دانند و تاکید دارند که دولت نباید برای تامین کسری بودجه خود و تامین منابع مالی مورد نیاز دست در جیب مردم بکند.
ضمن اینکه به گفته‌ی تحلیل‌گران و همچنین برخی کارشناسان و حتی اظهارات صریح دولت، دولت در شش‌ماهه‌ی نخست سال جاری و در حالی که منابع مالی آن به حداقل خود رسیده بود، از بورس به عنوان منبعی برای تامین بودجه مورد نیاز خود استفاده کرد و با ایجاد تقاضای کاذب در بازار، با فروش بسیاری از سهام خود به مردم، مردم را ترغیب به خرید سهام دولتی به امید سود بیشتر، هنگفت و کوتاه‌مدت کرد.
در همین حال شایعاتی نیز در خصوص استعفای رئيس سازمان بورس منتشر شده است. در حالی که نامه ی استعفای رئيس سازمان بورس منتشر شده است و وی در این نامه دلیل استعفای خود را عدم حمایت وزارت اقتصاد از بازار سرمایه عنوان کرده است،‌ اما صدا و سیما با رد این نامه و این استعفا عنوان کرده است که استعفای رئیس سازمان بورس صحت ندارد و دولت قصد برکناری رئیس سازمان بورس را دارد. صدا و سیما از قول رئیس سازمان بورس ادعا کرده است که وی استعفا نداده است و مشخص نیست که چه کسی شایعه این استعفا را مطرح کرده است.
اما با وجود تکذیب صدا و سیما به نقل از رئیس سازمان بورس، مدیر روابط عمومی این سازمان نیز گفته است که رئیس استعفا داده است. به گفته‌ی سیاوش وکیلی خبر استعفای دکتر حسن قالیباف اصل از پست ریاست سازمان بورس درست است و در تارنمای رسمی سازمان بورس هم منتشر شده است.
وزارت اقتصاد نیز ضمن تایید دریافت نامه‌ی استعفای حسن قالیباف، گفته است استعفای وی در جلسات آینده‌ی شورای عالی بورس و اوراق بهادار بررسی و در باره‌ی آن تصمیم‌گیری خواهد شد.