حسن روحانی رئیس جمهور ایران صبح روز پنج شنبه در مراسم بهره‌برداری از طرح‌های ملی مناطق آزاد تجاری، با اشاره به ارزش این پروژه‌ها که نزدیک به ده هزار میلیارد بوده است، به اشتغال ۳ هزار و ۲۰۰ نفر از جوانان کشور به خاطر این طرح‌ها اشاره کرد و اظهار داشت این جوان‌ها اشتغال خود را در سایه این طرح‌ها شروع می‌کنند.
رئیس جمهور همچنین با اشاره به اهمیت خاص این مناطق برای جمهوری اسلامی، یادآور شد که مبنای ایجاد این مناطق این بوده که سرمایه‌گذارها بتوانند با استفاده از تسهیلات، معافیت‌ها و امتیازات خاص سرمایه‌گذاری کنند. وی افزود نا بر این بوده است که عمدتا آنچه بدست می‌آید صادر شود.
حسن روحانی همچنین با تاکید بر اینکه در این مناطق آزاد و تجاری باید با جذب سرمایه داخلی، خارجی و تکنولوژی، محصولات قابل رقابت با استاندار‌های قابل قبول دنیا تولید شود، اظهار داشت هدف از تاسیس این مناطق این بوده است که این مراکز تبدیل به مراکز صادراتی شوند و به کل اقتصاد کشور و منطقه کمک کند.
وی همچنین این مناطق را به علت استقرار در مناطق مرزی، حلقه اتصال بین خارج و داخل دانست و گفت این مناطق می‌تواند شرایط را برای تردد سرمایه‌گذاران خارجی و عبور و خروج اجناس آنها تسهیل کند.حسن روحانی همچنین با بیان معکوس شدن روند صادرات با واردات در سال ۹۲ توسط دولت یازدهم، اظهار داشت این مناطق در این سال به جای اینکه صادرکننده باشند به محلی برای واردات اجناس و محصولات خارجی دیگر کشور تبدیل شده بودند و دولت یازدهم این جهت را معکوس کرده است.حسن روحانی همچنین با ارائه‌ی آماری در خصوص این مناطق، اظهار داشت در روند فعالیت‌های اخیر این مراکز، صادرات جمهوری اسلامی به خارج ۱۳۸ میلیارد دلار و میزان واردات کمتر از ۴۷ میلیارد تومان بوده است.
بر خلاف آنچه که حسن روحانی عنوان می‌کند دلیل کاهش واردات در مناطق آزاد ایران نه سیاست‌گذاری‌ها و ریل‌گذاری‌های دولت یازدهم یا دوازدهم، بلکه شرایط خاص بازرگانی جمهوری اسلامی است که هم به دلیل تحریم‌ها و هم کرونا، میزان واردات جمهوری اسلامی را به نزدیک به صفر رسانده است.
در بسیاری از کالاها، ایران همچنین دارای وابستگی کامل به واردات است و محدود شدن یا کاهش میزان واردات در این کالاها، آسیب‌های جدی به بازار مصرف در ایران وارد می‌کند و این کالاها بدون وجود جایگزین‌های داخلی کاملا وابسته به واردات هستند.
ضمن اینکه این بنادر و مناطق آزاد بر خلاف اهداف اولیه‌ی تاسیس آنها، در طی سال‌های اخیر به مکانی امن برای رانت‌خواری چه در زمان تجارت کالاها و چه فعالیت‌های عمرانی و توسعه‌ای تبدیل شده‌اند و نه تنها باری از دوش اقتصاد ایران بر نداشته و تسهیلاتی را در این خصوص در پی نداشته‌اند، بلکه به یکی از حوزه‌های پرآسیب اقتصادی و فساد اور تبدیل شده است.
بسیاری از وابستگان مسئولین و مدیران رده‌بالای نزدیک به حاکمیت این فضاها و مناطق آزاد را به مکانی امن برای پول‌شویی و همچنین استفاده از رانت‌‌های کلان اقتصادی تبدیل کرده‌اند و این مناطق بیش از آنکه برای بهبود شرایط اقتصادی به کار بیایند، خود به یکی از اسیب‌های جدی و فسادآور اقتصادی در کشور تبدیل شده‌اند.
