حسن روحانی رئيس جمهور ایران همچنان خواستار توجه رئیس جمهور جدید امریکا به مشکلاتی است که دولت قبلی این کشور برای مردم ایران ایجاد کرده است. وی روز پنج‌شنبه در پایان آیین بهره‌برداری از راه‌آهن خواف- هرات به تحریم‌های مختلفی که توسط مقامات ایالات متحده آمریکا علیه ایران اعمال شده اشاره کرد و ابراز امیدواری کرد در آینده این اشتباه توسط حاکمان بعدی در کاخ سفید جبران شود.وی همچنین با اشاره به اینکه راه‌آهن ایران و افغانستان به عنوان یکی از تعهدات توسعه‌ای بین دو کشور توسط دولت وی انجام شده است، یادآور شد این تعهدنامه در زمانی عملیاتی شده است که ایران در تحریم‌های ظالمانه قرار داشته است. وی امریکایی‌ها را تروریست اقتصادی نامید و اظهار داشت آنها می‌خواستند تمام مسیرهای حرکت اقتصادی را بر روی مردم ایران ببندند. روحانی در عین حال خاطرنشان کرد آنها شکست خوردند. وی در ادامه شکست ترامپ در انتخابات امریکا را سرنگونی طراح این طرح دانست و گفت همه آنهایی که در این مسیر راه غلط را انتخاب کرده بودند، فهمیدند که اشتباه تاریخی مرتکب شدند.
روحانی همچنین در مراسم آئینی افتتاح خط آهن بین دو کشور ایران و افغانستان، افتتاح این مسیر ریلی را یک روز تاریخی خواند و گفت تاریخ اتصال راه‌آهن، اتصال دو سرزمین دوست از طریق راه‌آهن است.
روحانی دو کشور ایران و افغانستان را دو کشور هم‌زبان و هم دل دانست و اظهار داشت با این خط آهن دو کشور دارای سرنوشت مشترک نیز شده‌اند. وی همچنین ریشه روابط بین ایران و افغانستان را به فرهنگ، تاریخ و زبان مشترک مربوط دانست و گفت دو کشور می‌توانند از فرصت‌هایی که در اختیار دارند به نفع هم استفاده کنند.
حسن روحانی همچنین به میزبانی چهل ساله‌ی جمهوری اسلامی از افغان‌ها اشاره کرد و گفت میزبانی جمهوری اسلامی با آموزش رایگان برای فرزندان ملت افغانستان همراه بوده است. وی همچنین با بیان اینکه در حال حاضر هم بیش از چهار صد هزار دانش آموز افغانستانی در کلاس‌های درس ایران درس می‌خوانند و از بهداشت و درمان رایگان ایران استفاده می‌کنند، اظهار داشت جمهوری اسلامی ایران در ماجرای کرونا هم به همان نسبت که به مردم خود خدمت داده است، بدون هیچ تفاوتی به مردم افغانستان هم خدمت داده است.
مشخص نیست که رئیس جمهور این ادعاها را بر اساس چه مستندات و چه آماری اعلام می‌کند. آنچه که مسلم است این است که افغان‌ها در ایران نه تنها از همان امکانات اموزشی، بهداشتی و درمانی که در اختیار مردم ایران است، استفاده نمی‌کنند، بلکه علاوه بر محرومیت از خدمات عمومی، حتی از حق سکونت و اقامت در ایران هم برخوردار نیستند و با وجود چندین دهه کار و زندگی در ایران، حتی از دریافت تابعیت ایرانی نیز محروم هستند.
همه‌ی این بی‌توجهی‌ها در حالی نسبت به افغان‌ها اعمال می‌شود که به گفته‌ی بسیاری از کارشناسان و تحلیل‌گران، افغان‌ها نقش قابل توجهی در توسعه‌ی کشور داشته‌اند و به گفته‌ی بسیاری بدون افغان‌ها بسیاری از فعالیت‌ها شاید با چالش جدی مواجه می‌شد.
مایل هروی استاد فارسی زبان افغان که نزدیک به ۵۰ سال است در ایران به فعالیت و تدریس مشغول است، از جمله مواردی است که رویکرد ایران در برقراری عدالت بین ایرانی‌ها و افغان‌ها را به چالش کشیده است. موضوع وی که پس از ۵۰ سال زندگی در ایران نتوانسته بود تابعیت و شهروندی ایران را دریافت کند، و گلایه‌های وی در این خصوص تا مدت‌ها به یک موضوع و چالش جدی رسانه‌ای تبدیل شده بود که در نهایت در پی خودسوزی فرزند مایل هروی در اعتراض به تبعیض علیه پدرش، دولت ایران با اعطای تابعیت به وی پس از پنجاه سال موافقت کرد.
محرومیت افغان‌ها از آموزش و همچنین بهداشت، سال‌هاست که مورد انتقاد بسیاری از منتقدان، کارشناسان و فعالان اجتماعی قرار دارد و به یک موضوع چالشی برای ایران در زمینه‌ی حقوق بشر نیز تبدیل شده است.
