کمتر از یک هفته تا آغاز مرحله دوم تحریمهای شدید امریکا علیه ایران باقی مانده است. گرچه دولت تلاش میکند تا شرایط را عادی جلوه دهد، اما وضعیت جامعه به نحوی است که به نظر میرسد التهابی پنهان، جامعه را تحت فشار قرار داده است. برخی از سایتهای قیمتگذاری، قیمتهای هفتگی خود را تا ۱۳ آبان اعلام کرده و تاکید کردهاند این قیمتها فقط تا ۱۳ آبان قابل استناد است.
هنوز در فضای کسب و کار معلوم نیست شرایط اقتصادی پس از ۱۳ آبان چگونه خواهد بود ، اما مقامهای جمهوری اسلامی امیدوارانه اظهار میدارند، امریکا هرچه میتوانسته کرده، و هرگونه شوک اقتصادی که لازم بوده به جامعه وارد شده، و تحریمهای جدید در ۱۳، آبان تاثیر اضافهتری بر شرایط اقتصادی جامعه نخواهد گذاشت. گرچه شرایط اقتصادی و همچنین واکنشهای
اقتصادی بازار ایران نسبت به تنشهای اقتصادی، واقعا چندان قابل پیشبینی نیست، اما به نظر میرسد رئیسجمهوری و دستگاه دیپلماسی اظهارات و خوشبینیها در خصوص ثبات اقتصادی پس از آغاز تحریمها را بیشتر به خاطر تعدیل جو روانی جامعه اظهار میدارند و خود نیز میدانند شرایط جدید تحریمها، تاثیر گستردهای بر وضعیت اقتصادی خواهد داشت.
در همین حال، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران که به ترکیه سفر کرده، گفته است سازوکار مالی اتحادیه اروپا در راستای ادامه فعالیتهای تجاری و اقتصادی با ایران در چند روز آینده عملیاتی خواهد شد.
ظریف در عین حال گفته است انجام برخی از اقدامات برای اصلاح سازوکارهای اقتصادی و تجاری بین ایران و اروپا ممکن است مقداری طول بکشد.
وزیر امور خارجه رژیم ایران همچنین تاکید کرده است به خاطر فشارهای آمریکا و کارشکنیهایی که آنها داشتهاند انجام برخی از این اقدامات زمان بیشتری برده است.ظریف همچنین با اشاره بر اینکه تبعات تحریمهای امریکا بیشتر روانی است تا واقعی، تاکید کرده است بعید میداند در ۱۳ آبان اتفاق جدیدی بیفتد.
ظریف با اشاره به اینکه امریکا به تحریم معتاد است گفته است امریکا باید یاد بگیرد تحریمها موجب تغییر سیاستهای ایران نخواهد شد و اقدامات امریکا فقط به مردم آسیب می زند.
وی همچنین با بیان این موضوع که وی دو سال و نیم زمان را برای مذاکره بر سر این توافق صرف نکرده تا به راحتی از آن خارج شود گفته است ایران به همکاری با اروپا، چین و روسیه را برای حفظ این توافق ادامه خواهد داد.
ایران همواره تاکید میکند توافق برجام بهترین توافقی است که میتوانست وجود داشته باشد، با این وصف، چه مخالفان برجام در داخل و چه برخی از مخالفان برجام در خارج از ایران، منجمله امریکا و اسرائیل، بارها تاکید کردهاند برجام بدترین توافقی است که میتوانست بین ایران و قدرتهای جهانی منعقد شود.
وزیر امور خارجه ایران همچنین با اشاره به اینکه اروپاییها برای اولین بار علیه سیاست آمریکا بیانیه دادهاند، گفته است علاوه بر این، اروپا برای اولین بار در حال ایجاد سازوکاری برای پرهیز از تحریمها و جبران تحریمها است. ظریف همچنین در بخش دیگری از مصاحبهاش با سی بی اس، وجود مذاکره محرمانه بین ایران و امریکا را تکذیب کرده، اما در عین حال گفته است احتمال مذاکره درباره این مسئله را رد نمیکند. وی خاطرنشان کرده است جمهوری اسلامی پیش از هم این کار را انجام داده است، بنابراین ممکن است باز هم
مذاکره کند. جالب اینکه نظام جمهوری اسلامی به جای تمامی آحاد جامعه ایران درباره محافظت از سیاستهایی که خود آنها را ضروری میدداند، تصمیم میگیرد، اما اقدامی برای سنجش نظر مردم در این باره که آیا مردم هم با دنبال کردن این سیاستها موافق هستند یا نه نمیکند. فشارهای اقتصادی تقریبا هیچگاه سیاستهای جمهوری اسلامی را تغییر نداده است، بجز زمانی که تمامیت نظام جمهوری اسلامی در معرض خطر قرار گرفته باشد. اما آن چبری که محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه و دولت در مورد مساله تحریمها نادیده میگیرند این است که فشارهای اقتصادی تا چه حد ممکن است هم زمینه آسیبپذیری سیاسی را در داخل افزایش دهد و هم آنکه بحرانهای اقتصادی منجر به بحرانهای شدید و غیرقابل جبران اجتماعی شود.
