در حالی که بیش از دو میلیون نفر برای ایام اربعین و شرکت در پیادهروی اربعین در عراق حضور پیدا کردهاند، بسیاری از کارگزاران مذهبی و روحانیون، با اشاره به مشکلات پیش آمده برای زائران ایرانی در تامین ارز، ضمن اینکه دولت را در انجام مشکلات ارزی زائران مقصر میدانند، از اینکه دولت امکانات کافی برای زائران اربعین فراهم نکرده انتقاد کردهاند.
از ابتدای سفر زائران ایرانی به عراق تا کنون، همواره این امکان وجود داشته است که زوار از ریال ایران در عراق استفاده کنند. این نخستین بار است که
دولت به طور رسمی به زوار توصیه کرده است به جای استفاده از ریال در سفر به عراق، حتما از دینار عراقی استفاده کنند.
کارشناسان اقتصادی اظهار میدارند این اقدام یکی از پیامدهای تحریم امریکا علیه ایران و افت ارزش ریال در مقابل دلار است که موجب شده تا عراقیها، ریال ایرانی را به عنوان یک ارز معتبر نپذیرند.
ضمن اینکه گفته میشود برخی از بانکهای عراقی به علت نگرانی از اعمال تحریمهای بانکی آمریکا، از مبادله پولی با ایران خودداری میکنند.
انتقادات از دولت روحانی برای عدم اقدام لازم برای تامین ارز زايران در حالی صورت میگیرد که بنا به گفته کارشناسان، اشکالات پیش آمده ارزی عمدتا از جانب دولت عراق به ایران تحمیل شده است. عراق نه اجازه افزایش تعداد باجههای تحویل ارز را صادر کرده است و نه اجازه میدهد ایران دینارهای موجود را به داخل کشور منتقل کند و أتها را در داخل در اختیار زائران قرار دهد.
به هر صورت بسیاری از تحلیلگران تامین ارز زائران را در شرایطی که ایران در مضیقه ارزی قرار دارد، اقدامی نامعقول میدانند و اظهار میدارند تامین ارز برای زائران که که بعضا سه یا جهار روز بیشتر در عراق حضور ندارند اجحاف در حق منابع ارزی ایران و جمعیت کثیری است که به عتبات سفر نکردهاند.
منتقدان در حالی بر ضرروت هماهنگی دولت برای زوار تاکید میکنند که جمهوری اسلامی بخش قابل توجهی از امکانات خود را برای زائران بسیج کرده است. بسیاری از زائران در ایام اربعین نه فرصت زیارت حرم امام حسین را پیدا میکنند و نه آنکه امکان اقامت در کربلا برای انها فراهم است. این افراد پس از سه یا چهار روز به ایران باز میگردند و بنا به اظهارات بسیاری از شاهدان، این زائران فقط در نزدیکی حرم حضور پیدا میکنند و بدون زیارت حرم از دور سلام میکنند و کربلا را ترک میکنند.
اما دولت برای چنین سفر کوتاهی برای هر مسافر معادل تقریبا ۸۵۰ دلار، به دینار عراقی اختصاص داده و از این طریق مبلغی نزدیک به دو میلیارد دلار ارز مسافرتی با قیمت دولتی در اختیار زائران قرار گرفته است
