دادگاه لاهه بررسی حقوقی شکایت ایران از امریکا به خاطر تحریمهای امریکا علیه ایران را آغاز کرد. ایران تحریمهای امریکا علیه این کشور را نقض عهدنامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی بین ایران و آمریکا دانسته است که در سال 1955بین دو کشور به امضا رسیده و در خصوص نقض این پیمان به دادگاه بینالمللی لاهه شکایت کرده است. روز دوشنبه وکلای ایران در دادگاه بینالمللی فرصت یافتند تا دلایل شکایت ایران از امریکا به خاطر اعمال تحریمها علیه ایران را به دادگاه ارائه کنند.
ایران به استناد پیمان مودت که بیش از 60 سال قبل بین ایران و امریکا به امضا رسیده، ادعا کرده است اعمال تحریمهای امریکا علیه ایران نقض این پیمان است و امریکا حق ندارد این پیمان را بشکند و این تحریمهای بیرحمانه را علیه ایران اعمال کند. وکلای ایران در دادگاه با استناد بر فشاری که تحریمها به مردم عادی وارد کرده در دادگاه لاهه اقامه دعوی کردهاند که امریکا پیمان مودت خود با ایران را نقض کرده است. یکی از وکلای ایران در دادگاه به تاثیر تحریمها بر دارو اشاره کرده و تاکید کرده است تحریمهای امریکا علیه ایران بر دسترسی مردم ایران به دارو تاثیر گذاشته و مشکلات زیادی را برای مردم ایجاد کرده است. امریکا باید در روز سهشنبه از اتهام ایران علیه خود دفاع کند و دلایل محکمه پسندی ارائه کند تا بتواند از تحریمهایی که علیه ایران اعمال کرده، دفاع کند. امریکا ادعا میکند این پیمان سالهاست بین ایران و امریکا نقض شده، اما کارشناسان اعتقاد دارند در صورت نقض توافق، امریکا باید نقض این پیمان را رسما اعلام میکرد، حال آنکه چنین نکرده است و پیمان به قوت خود باقی است. در همین حال مایک پمپئو وزیر امور خارجه امریکا با بیان این موضوع که تهران از لاهه سوء استفاده میکند این اقدام را تلاش برای دخالت در حق حاکمیت امریکا در زمینه امنیت ملی این کشور توصیف، و تاکید کرده است واشنگتن قاطعانه با ادعاهای ناموجه ایران مقابله خواهد کرد.
امریکا میگوید اعمال تحریمها برای حفاظت از امنیت ملی امریکا صورت پذیرفته است.
در عین حال برخی از کارشناسان و تحلیلگران تاکید دارند بعید است حتی در صورت برنده شدن ایران در دادگاه بینالمللی لاهه، این کشور بتواند از حکم دادگاه به عنوان اهرمی برای لغو تحریمهای امریکا علیه ایران استفاده کند.
بنا به گفته کارشناسان، احکام دادگاه بینالمللی ضمانت اجرایی ندارد و فقط در صورت تصویب رای دادگاه لاهه در شورای امنیت است که ایران خواهد توانست از مزایای حکم احتمالی لاهه به نفع ایران در خصوص لغو تحریمهای امریکا در ایران استفاده کند.
تحلیلگران پیشبینی میکنند در صورت طرح موضوع در شورای امنیت و حتی در صورت تصویب شورای امنیت در خصوص لغو تحریمها، امریکا این مصوبه را وتو خواهد کرد. در عین حال و حتی با وجود عدم امکان اعمال حکم دادگاه لاهه به نفع ایران، کارشناسان معتقدند ایران بیشتر از وجه کسب اعتبار در خصوص برحق بودن خود، اقدام به شکایت علیه امریکا کرده است.
دادگاه بینالمللی گفته است بررسی این پرونده چهار روز به طول خواهد انجامید.
