محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، برای نخستینبار بهطور علنی اعلام کرد که قانون موسوم به «عفاف و حجاب» را بهدلیل «ابلاغ مکتوب» شورای عالی امنیت ملی ابلاغ نکرده است.
قالیباف روز یکشنبه چهارم خرداد در واکنش به تذکر یک نمایندۀ مجلس درباره عدم ابلاغ این قانون گفت که تاکنون نمیخواست این موضوع را اعلام کند اما «دبیرخانۀ شورای امنیت ملی به صورت مکتوب به ما ابلاغ کرده که فعلاً این قانون ابلاغ نشود».
قانون «عفاف و حجاب» که پس از اعتراضات پاییز ۱۴۰۱ و جنبش «زن زندگی آزادی» تدوین شده، شامل ۷۴ ماده در پنج فصل و وظایف متعددی برای دستگاههای اجرایی مختلف است.
این قانون پس از تصویب در مجلس واکنشهای منفی بسیار گستردهای حتی در میان برخی رسانهها و گروههای داخل حکومت در پی داشت، اما برخی گروهها و چهرههای افراطی طرفدار حکومت، بهویژه در ماههای اخیر، از عدم ابلاغ آن بهشدت انتقاد کردهاند.
رئیس مجلس شورای اسلامی پیشتر، ۲۸ اسفند پارسال، تأیید کرده بود که ابلاغ قانون «عفاف و حجاب» بر اساس تصمیم شورای عالی امنیت «متوقف» شده تا «اصلاحات مدنظر» دولت مسعود پزشکیان در آن لحاظ شود.
در آن زمان او در یک مصاحبهٔ تلویزیونی گفته بود که دولت در «برخی مباحث» مربوط به این قانون «اشکالاتی دارد» که قرار است پس از اعلام آنها به مجلس، در مورد اصلاح قانون تصمیمگیری شود.
اما اولین بار است که رئیس مجلس شورای اسلامی بهطور رسمی میگوید شورای عالی امنیت ملی به صورت مکتوب دستور داده است این قانون ابلاغ نشود.
این مقام جمهوری اسلامی درباره دلایل این اقدام توضیحی نداد، اما شورای امنیت ملی کشور بهعنوان نهادی بالادستی که مصوبات آن پس از تأیید رهبر جمهوری اسلامی قابل اجرا است، بهخصوص در مواقع بروز اعتراضات مردمی دستورالعملهایی را به دیگر نهادهای دولتی و حکومتی ابلاغ میکند.
پس از تصویب قانون «عفاف و حجاب» در مجلس شورای اسلامی بسیاری از مخالفان و منتقدان این قانون و وضع جریمههای سنگین برای عدم رعایت حجاب اجباری مدنظر حکومت را محکوم کردند و آن را «سرکوب سیستماتیک» حقوق زنان و دختران خواندند.
در این میان، گروهها و چهرههایی نزدیک به حکومت نیز هشدار دادند که اجرای این قانون میتواند به التهاب فضای اجتماعی و بروز اعتراضات مردمی بینجامد.
بهرغم ابلاغ نشدن این قانون، اخیراً پیامکهای هشدارآمیزی در مورد حجاب به زنان در استانهای تهران، اصفهان، فارس، گیلان و آذربایجان شرقی ارسال شده که همین نیز اعتراضهای زیادی را در پی داشته است. این پیامکها نه تنها به رانندگان یا سرنشینان خودروها که به زنان عابر پیاده در سطح شهر نیز ارسال میشود.
از اوایل اردیبهشت امسال و همزمان با افزایش دما و فرا رسیدن فصل گرما، برخورد با زنان در زمینه حجاب اجباری افزایش یافت.
ستاد امر به معروف اخیرا در پیامکهایی با تهدید زنان نوشت کسانی را بدون «رعایت پوشش قانونی» در سطح شهر تهران مشاهده کرده و تذکر داده که نسبت به «اصلاح پوشش» اقدام کنند.
پیش از این نیز ستاد امر به معروف و نهی از منکر اصفهان طرح ارسال پیامک حجاب به خانواده زنان و دختران را اجرایی کرده است.
خبر ارسال این پیامها برای زنان با اعتراض کاربران در رسانههای اجتماعی مواجه شده و برخی به این موضوع اشاره کردند که این پیامکها برای عابران پیاده ارسال شده، در حالی که پیش از این برای سرنشینان خودروها میرفت.
پیش از آن نیز گزارشهایی درباره نصب دوربینهای تشخیص هویت در برخی معابر شهرها منتشر شده بود که از طریق آن نافرمانی مدنی زنان شناسایی و پیامک رعایت نشدن حجاب برای آنان ارسال میشود.
با این حال، تاکنون، هیچ نهادی مسئولیت این اقدام را بهطور رسمی بر عهده نگرفته است.
در خبری دیگر در ارتباط با حجاب اجباری، وزنامه کیهان که زیر نظر نماینده رهبر جمهوری اسلامی منتشر می شود، در یادداشت امروز خود پنجم تیرماه، اصلاحطلبان را مقصر چالشهای موجود در جامعه حول محور حجاب دانست و با حمله به این جریان سیاسی و مشخصا آذر منصوری، رئیس جبهه اصلاحات نوشت: «اخیرا خانم آذر منصوری دبیرکل حزب اتحاد ملت و رئیس جبهه اصلاحات و برخی از زنان ارشد اصلاحطلب، کلید واژهای تحت عنوان «عبور جامعه از تکلیف محوری» را در قبال مسئله حجاب در سخنرانیهای خود مورد تاکید قرار دادهاند. این کلید واژه، برای اولین بار در حزب اتحاد ملت و توسط منصوری مورد توجه قرار گرفته و از دیگر اعضای این حزب خواسته شده تا در مواضع خود از این واژه در مسئله حجاب استفاده شود.»
این روزنامه اصولگرا نوشت: «بخش رادیکال اصلاحطلبان بهدنبال آن هستند با تعریف جدید از جامعه ایران، نشان دهند که در حال حاضر جامعه از نگاه تکلیفگرایی به حجاب فاصله گرفته است. این جریان در صدد است با عبور از مسئله حجاب، مسایل دیگر حوزه دین را هم از نگاه تکلیفی خارج کرده و بار شخصی به آن بدهند.»
«کیهان» خامنهای با اشاره به برخی مواضع و اظهارات آذر منصوری درباره حجاب – از بعد از اعتراضات ۱۴۰۱ تا کنون – نوشته: «آنچه امروز در ولنگاری در حوزه حجاب دیده میشود و حجاب از برداشتن روسری از سر گذشته و «بدننمایی» در دستور کار بخشی از زنان ولنگار قرار گرفته است را باید محصول همین تفکراتی دانست که حجاب را فقط یک امر عرفی دانسته که افراد در انتخاب آن مخیّر هستند.
این روزها بازگشت دوباره خط اصلاحات ساختاری در رسانههای اصلاحطلب قابل تامل است، روند دیدگاههای خاتمی و اصلاحطلبان ساختاری بیانگر آن است که آنان با وقوع هر واقعهای در کشور لزوم شکلگیری حکومت عرفی و به تعبیر دقیقتر حکومت سکولار را تئوریزه و میل به این حکومت را امری طبیعی وگریزناپذیر تعریف و تفسیر کنند.»
با این حال، مبارزات زنان برای انتخاب آزادانه پوشش همچنان در جریان است و با وجود خشونتها و سرکوبهای بی حد و مرز حکومت علیه زنان ایران زمین، دختران این خاک از باورشان درباره نوع پوشش دیگر به هیچ عنوان کوتاه نخواهند آمد.