جعفر پناهی، کارگردان ایرانی و برنده جایزه نخل طلای جشنواره کن ۲۰۲۵ برای فیلم “یک تصادف ساده”، بامداد روز دوشنبه ۵ خرداد برابر با ۲۶ مه با استقبال گروهی از شهروندان و هنرمندان و با شعار “زن، زندگی، آزادی” وارد ایران شد.
در استقبال از پناهی، هنرمندانی چون مژگان اینانلو، مستندساز و فعال حوزه زنان، سیف‌الله صمدیان، عکاس و فیلمساز، مجید برزگر، فیلمساز و تورج اصلانی، فیلمبردار، حضور داشتند.
در ویدیوهای منتشر شده، همراهان پناهی و زنانی که به استقبال او آمده‌اند، حجاب اجباری بر سر ندارند.
این فیلمساز و زندانی سیاسی پیشین، سوم خرداد برای فیلم “یک تصادف ساده” برنده نخل طلای جشنواره کن شد و مهم‌ترین جایزه این رویداد سینمایی را از دست کیت بلانشت، بازیگر سرشناس، دریافت کرد.
او پس از دریافت این جایزه گفت: «از تمام ایرانیان با هر عقیده و مرام، چه در داخل و چه در خارج از کشور، که برای آزادی، کرامت انسانی و دموکراسی تلاش می‌کنند، خواهش می‌کنم اختلافات را کنار بگذارید. مهم کشور ما و یکپارچگی است.»
پناهی افزود: «امیدوارم هرچه زودتر در ایران به آزادی برسیم.»
او با دریافت جایزه خرس طلایی برلین، نخل طلا کن و شیر طلایی ونیز، به یکی از معدود فیلمسازانی تبدیل شد که موفق به کسب سه‌گانه معتبر سینمایی شده‌اند.
اهدای نخل طلای کن ۲۰۲۵ به فیلم «یک تصادف ساده» جعفر پناهی واکنش‌های بسیار گسترده‌ای در میان ایرانیان در سراسر دنیا داشت. در این میان، بیش از ۱۵۰ هنرمند و نویسنده و کنشگر فرهنگی و سیاسی و مدنی در بیانیه‌ای اعلام کردند جایزۀ پناهی «گواهی است بر این‌که صدای حقیقت و هنر هرگز در برابر ستم خاموش نخواهد شد».
امضاکنندگان این بیانیه که اغلب چهره‌های شاخص فرهنگی و هنری و فعالان مدنی و سیاسی داخل و خارج کشور هستند، ضمن ستایش «استقامت و خلاقیت» جعفر پناهی، نوشتند او «بار دیگر ثابت کرد که هنرمند پیشرو و متعهد به آرمان‌های انسانی می‌تواند حتی در دشوارترین شرایط، الهام‌بخشِ امید و تغییر باشد».
امضاکنندگان بیانیۀ تبریک به آقای پناهی، دریافت نخل طلای جشنواره کن ۲۰۲۵ را یک «دستاورد تاریخی» و «افتخاری بزرگ برای سینما و جامعه مدنی ایران» خواندند.
شاهزاده رضا پهلوی، هم خطاب به جعفر پناهی نوشت: « کسب نخل طلای کن افتخار بزرگی نه فقط برای شما بلکه برای کشور ما ایران است. کسب این جایزه ارزشمند را به جنابعالی و همکاران‌تان شادباش می‌گویم.»
او افزود: «خواست آزادی ایران که شما در سخنان خود پس از دریافت این جایزه بیان کردید، همه آن چیزی است که ایرانیان یکصدا و متحد برای دستیابی به آن با جمهوری اسلامی مبارزه می‌کنند. آرزومند روزی هستم که شما و همه سینماگران ایرانی بتوانید در کشور خود آزادانه و به دور از هر گونه ممنوعیت و سانسور فیلم بسازید.»
اهدای نخل طلا به پناهی با واکنش‌های بین‌المللی نیز همراه شد. ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، این رویداد را “اقدامی نمادین از مقاومت در برابر سرکوب رژیم ایران” توصیف کرد؛ اظهاراتی که با احضار کاردار فرانسه از سوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی و واکنش عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی همراه شد.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی روز یکشنبه ۲۵ مه برابر با ۴ خردادماه کاردار سفارت فرانسه را به این وزارتخانه احضار کرد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، محمد تنهائی، رئیس اداره دوم غرب اروپای وزارت امور خارجه “مراتب اعتراض شدید” جمهوری اسلامی در مورد “ادعاهای مطرح شده از سوی وزیر خارجه فرانسه” را به وی ابلاغ کرد.
در این جلسه، رئیس اداره دوم غرب اروپای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، این اظهارات را “مداخله آشکار در امور داخلی ایران” توصیف کرده است.
به دنبال اهدای نخل طلای جشنواره فیلم کن فرانسه به جعفر پناهی، وزیر خارجه فرانسه، ژان نوئل بارو، پیامی در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد.
در توئیت وزیر خارجه فرانسه آمده است: «برنده شدن نخل طلا برای جعفر پناهی نشانه‌ای از مقاومت در برابر سرکوب رژیم ایران است که یک امید تازه برای تمامی مبارزان آزادی در سراسر دنیاست.»
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی هم با بازنشر مطلبی مبنی بر مخالفت فرانسه با اجرای حکم جلب صادره از سوی دیوان کیفری بین‌المللی برای بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائيل در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «تخلفات بسیاری “فعالیت‌های حقوق بشری” فرانسه را به سخره گرفته‌اند. اما شاید هیچ‌کدام به اندازه رویکرد فرانسه به رژیم اسرائيل و. جنایات جنگی آن این ریاکاری را آشکار نکرده باشد.»
عراقچی افزود: «ما ایرانی‌ها را از این موعظه‌ها معاف کنید. شما هیچ‌گونه صلاحیت اخلاقی ندارید.»
خبرگزاری قوه قضائیه نیز برنده شدن فیلم «یک تصادف ساده» را نشانۀ «سقوط نخل طلای کن در گرداب سیاسی‌کاری» خواند و مدعی شد پیام ژان‌نوئل بارو «بخشی از سناریوی سیاسی از پیش طراحی‌شده در چارچوب جشنواره کن بود که قرار بود با کمک بازیگران ضدایرانی در کن اجرا شود».
در سوی دیگر اما وب‌سایت نورنیوز، رسانۀ نزدیک به شورای عالی امنیت ملی کشور، نخل طلای جعفر پناهی را یک «موفقیت تاریخی و نقطه‌عطفی در کارنامۀ سینمای ایران» توصیف کرد که «نشان از پویایی و توانایی سینمای ایران در سطح بین‌المللی دارد».
این در حالی است که جعفر پناهی فیلم «یک تصادف ساده» را به‌صورت زیرزمینی و «در خفا و خارج از مجاری قانونی» ساخته است. پناهی هنگام نمایش فیلمش در جشنوارۀ کن نیز آن را به کارگردانان ممنوع‌الکار در ایران به‌ویژه زنان فیلمساز و بازیگری تقدیم کرد که از جنبش‌های اعتراضی در دفاع از حقوق زنان حمایت کرده‌اند.
پس از جنبش «زن، زندگی آزادی» در پاییز ۱۴۰۱ که با سرکوب شدید حکومت مواجه شد، شمار بسیاری از سینماگران و زنان بازیگر به‌دلیل مخالفت با حجاب اجباری و حمایت از حقوق زنان از کار ممنوع شده‌اند و شماری با احکام قضایی و نیز حکم ممنوع‌الخروجی نیز مواجه شده‌اند.
پیش از شروع جشنوارۀ کن نیز اخبار حاکی از تشدید فشارهای امنیتی بر سازندگان فیلم «یک تصادف ساده» بود و گفته شده بود تماس‌هایی از سوی نهادهای امنیتی با برخی از سینماگرانی که در تولید این فیلم نقش داشته‌اند برقرار شده و برخی از آنان نیز برای ارائه توضیح احضار شده‌اند.
برنده شدن «یک تصادف ساده» در کن ۲۰۲۵ در حالی رخ داد که فیلم دیگری از سینمای ایران نیز در بخش مسابقه حضور داشت؛ فیلم «زن و بچه» ساختۀ سعید روستایی که برخلاف فیلم جعفر پناهی با مجوزهای حکومتی و ازجمله رعایت حجاب اجباری برای بازیگران زن ساخته شد و با مجوز رسمی جمهوری اسلامی نیز در جشنوارۀ کن حضور داشت.
نخل طلای جعفر پناهی برای فیلم «یک تصادف ساده» دومین نخل طلای سینمای ایران است. پیش از این، در سال ۱۹۹۷، عباس کیارستمی این جایزه را به‌خاطر فیلم «طعم گیلاس» برنده شده بود.
