ساعاتی پس از آنکه علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی گفت نمیداند سرنوشت مذاکرات چه میشود و درخواست توقف غنیسازی در ایران را «غلط زیادی» عنوان کرد، سیانان به نقل از منابعی که آنها را مقام آمریکایی توصیف کرده، گزارش داد که ایالات متحده به اطلاعاتی دست یافته که نشان میدهد اسرائیل در حال آمادهسازی برای حمله به تاسیسات هستهای ایران است.
به گفته این مقامهای آمریکایی ناشناس، هنوز مشخص نیست رهبران اسرائیل تصمیم نهایی را گرفتهاند یا نه. سیانان مینویسد، اینکه آیا اسرائیل حمله کند و چگونه این کار را انجام دهد، به شدت به ارزیابی آن از مذاکرات آمریکا با تهران درباره برنامه هستهای ایران بستگی دارد.
یک منبع آگاه به سیانان گفت: «احتمال حمله اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران در ماههای اخیر بهطور چشمگیری افزایش یافته است.» او افزود: «چشمانداز توافقی بین ترامپ و ایران که همه ذخایر اورانیوم ایران را حذف نکند، احتمال وقوع حمله را افزایش میدهد.»
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل به روشنی گفته است که فقط الگوی لیبی به معنی برچیدن برنامههای هستهای ایران قابل پذیرش است. پیشتر نیز گزارشهایی منتشر شد که نشان میداد ترامپ از اجرای عملیات اسرائیل علیه تاسیسات هستهای ایران که برای اواسط اردیبهشتماه برنامهریزی شده بود، جلوگیری کرده است.
سیانان مینویسد، پیامهای علنی و خصوصی مقامهای بلندپایه اسرائیل، شنود مکالمات اسرائیلیها و رصد جابهجاییهای نظامی ارتش اسرائیل میتواند نشانهای از یک حمله قریبالوقوع باشد.
به گفته دو منبع مطلع، از جمله آمادگیهای نظامی که آمریکا رصد کرده، انتقال مهمات هوایی و تکمیل یک تمرین هوایی بوده است.
سیانان مینویسد با این حال این نشانهها میتواند فقط تلاشی از سوی اسرائیل برای تحت فشار قرار دادن ایران جهت عقبنشینی از بخشهای کلیدی برنامه هستهایاش باشد، تا با نشان دادن پیامدها در صورت عدم عقبنشینی، فشار وارد کند.
این در حالی است که دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا نیز در سفر اخیر به عربستان سعودی، تهران را تهدید کرد که زمان محدودی برای تصمیمگیری و توافق دارد. او قبلا گفته بود جایگزین عدم توافق، بمباران است. برخی گزارشها حاکی از آن است که ترامپ برای توافق با جمهوری اسلامی مهلت ۶۰ روزه در نظر گرفته است و در حال حاضر از نخستین دور مذاکرات با جمهوری اسلامی ۳۹ روز گذشته است.
یک دیپلمات ارشد غربی که اوایل ماه جاری با رئیسجمهور آمریکا دیدار کرده، به سیانان گفته است که ترامپ تصریح کرده که آمریکا تنها چند هفته به این مذاکرات فرصت خواهد داد و در غیر این صورت به حملات نظامی متوسل خواهد شد. با این حال، در حال حاضر سیاست رسمی کاخ سفید، دیپلماسی است.
جاناتان پنیکاف، مقام پیشین اطلاعاتی آمریکا که در مسائل منطقه تخصص دارد، میگوید: «در نهایت، تصمیمگیری اسرائیل مبتنی بر سیاستهای آمریکا و توافقهایی خواهد بود که ترامپ با ایران انجام میدهد یا نمیدهد.» او افزود که تصور نمیکند نتانیاهو بدون رضایت ضمنی آمریکا دست به حمله بزند و خطر گسستن رابطه با آمریکا را بپذیرد.
سیانان به نقل از مقامات آمریکایی مینویسد، جمهوری اسلامی پس از بمباران تاسیسات تولید موشک و سامانههای پدافندی ایران در اکتبر گذشته از سوی اسرائیل، و نیز در پی تحریمها و تضعیف نیروهای نیابتیاش، در ضعیفترین موقعیت نظامی خود در دهههای اخیر قرار دارد. از دید اسرائیل، اکنون پنجرهای برای اقدام باز شده است.
یک مقام ارشد آمریکایی به سیانان گفت که ایالات متحده در حال تقویت عملیات جمعآوری اطلاعات است تا در صورت تصمیم اسرائیل برای حمله، بتواند کمک کند. اما منبعی آگاه به نگاه دولت ترامپ گفته است آمریکا در حال حاضر احتمالا در عملیات حمله به تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی به اسرائیل کمک نخواهد کرد، مگر آنکه تحریک بزرگی از سوی تهران صورت گیرد.
طبق گفته یکی از منابع مطلع، اسرائیل بدون کمک آمریکا—شامل سوخترسانی هوایی و بمبهایی برای نفوذ به تاسیسات عمیق زیرزمینی—توان نابودی برنامه هستهای جمهوری اسلامی را ندارد، و این نیاز پیشتر نیز در ارزیابیهای اطلاعاتی آمریکا ذکر شده است.
یک منبع اسرائیلی به سیانان گفته اگر آمریکا با ایران توافقی کند که از نظر اسرائیل «بد» تلقی شود، اسرائیل آماده است بهتنهایی اقدام نظامی انجام دهد.
منبع دیگر آگاه به اطلاعات آمریکا گفت: «اگر اسرائیل تصور کند ترامپ در حال پذیرش یک توافق بد است، احتمالا حمله خواهد کرد تا آن توافق را به شکست بکشاند.» او افزود: «اسرائیلیها از ابراز این مسئله—چه علنی و چه در خفا، ابایی نداشتهاند.»
ارزیابی اطلاعاتی آمریکا در فوریه نشان داد اسرائیل ممکن است از جنگندهها یا موشکهای دوربرد برای بهرهبرداری از ضعف پدافند هوایی ایران استفاده کند. با این حال، این ارزیابی همچنین تصریح کرده که چنین حملاتی تنها بهطور محدود برنامه هستهای ایران را عقب خواهد انداخت و راهحل نهایی نخواهد بود.
در حال حاضر، مذاکرات آمریکا با جمهوری اسلامی بر سر توقف غنیسازی اورانیوم متوقف شده است؛ فرآیندی که میتواند برای ساخت سلاح هستهای استفاده شود.
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا که ریاست هیات مذاکرهکننده را برعهده دارد، آخر هفته به شبکه ایبیسی گفت که واشینگتن «حتی یک درصد ظرفیت غنیسازی را هم نمیتواند تحت توافق بپذیرد.» او گفت: «ما پیشنهادی به ایرانیها دادهایم که فکر میکنیم برخی مسائل را بدون بیاحترامی به آنان حل میکند.»
خامنهای هم روز سهشنبه گفت انتظار ندارد مذاکرات با آمریکا درباره برنامه هستهای ایران «به نتیجه برسد» و خواسته آمریکا برای توقف غنیسازی را «اشتباهی بزرگ» خواند.
همزمان در حالی که برخی گزارشها به احتمال برگزاری دور پنجم مذاکرات ایران و آمریکا در پایان هفته جاری در رم اشاره داشت، گفته میشود که تهران هنوز دور جدید مذاکرات را نپذیرفته است.
سیانان پیشتر گزارش داده بود که آژانسهای اطلاعاتی آمریکا در فوریه هشدار دادهاند که اسرائیل احتمالا امسال برای حمله به تاسیسات کلیدی برنامه هستهای ایران تلاش خواهد کرد.
یکی از مقامهای آمریکایی گفت: «این همواره موضع ثابت اسرائیل بوده که تنها گزینه برای توقف برنامه هستهای نظامی جمهوری اسلامی، گزینه نظامی است.»