شاهزاده رضا پهلوی به ادعایی که توسط خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از دو مقام آمریکایی که نخواستند نام‌شان فاش شود، از قول دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا منتشر شده واکنش نشان داده است.
این خبرگزاری روز چهارشنبه ۷ ماه مه برابر با ۱۷ اردیبهشت نوشت که دونالد ترامپ قصد دارد در جریان سفرش به عربستان سعودی اعلام کند که آمریکا از این پس خلیج فارس را «خلیج عربی» یا «خلیج عربستان» خواهد نامید.
چند ماه پیش از این نیز ترامپ اعلام کرده بود که ایالات متحده از این پس «خلیج مکزیک» را «خلیج آمریکا» خواهد نامید.
شبکه خبری سی‌ان‌ان نیز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت به نقل از دو مقام دولت آمریکا گزارش داد که دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری ایالات متحده در حال برنامه‌ریزی برای استفاده از نام «خلیج عربی» یا «خلیج عربستان» به جای خلیج فارس است.
این دو مقام دولت آمریکا به سی‌ان‌ان گفته‌اند که انتظار دارند این خبر در جریان سفر هفته آینده به خاورمیانه و بازدید او از عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی، اعلام شود.
آن‌ها در ادامه گفته‌اند که گفت‌وگوها در مورد این تغییر نام ادامه دارد و هنوز مشخص نیست که رییس‌جمهور آمریکا چه زمانی این خبر را اعلام خواهد کرد.
انتشار این گزارش واکنش‌های بسیاری در پی داشت و خشم ایرانیان را در فضای مجازی برانگیخت.
برخی معتقدند این موضوع می‌تواند در چارچوب اعمال فشار بر جمهوری اسلامی و به عنوان یک ابزار سیاسی در حمایت از کشورهای عربی منطقه علیه رژیم ایران ارزیابی شود. اما از سوی دیگر همانگونه که آسوشیتدپرس هم یادآوری کرده، خلیج فارس و نام آن برای ایرانیان از اهمیت تاریخی برخوردار است و چنین سخنانی اتفاقا به سود جمهوری اسلامی تمام خواهد شد تا از احساسات میهن‌دوستی ایرانیان سوء استفاده کند.
در ارتباط با خبر آسوشیتدپرس و سوء استفاده سیاسی از موضوع خلیج فارس، شاهزاده رضا پهلوی طی پیامی که در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد، تأکید کرد که «میراث ملی ایران قابل مذاکره نیست.»
وی همچنین با توجه به امکان سوء استفاده‌ی جمهوری اسلامی از میهن‌دوستی ایرانیان، به نقش این رژیم در به وجود آمدن چنین وضعیتی که هر کشور خارجی به خود اجازه می‌دهد درباره حاکمیت ملی ایران زبان‌درازی کند، توجه داده و نوشته است که برای حمایت از خلیج فارس نه «زیر پرچم این رژیم غاصب» بلکه با برافراشتن پرچم شیروخورشید می‌بایست متحد شد: «جمهوری اسلامی بانی این بحران ملی است و ما زیر پرچم این رژیم غاصب گرد نخواهیم آمد. بلکه همه ما ایرانیان، فارغ از گرایش، باور یا دیدگاه سیاسی، می‌بایست یکبار و برای همیشه زیر پرچم شیروخورشید متحد شویم تا بار دیگر این پرچم را بر فراز ایران و خلیج همیشه فارس برافراشته سازیم.»
متن کامل پیام شاهزاده رضا پهلوی بدین شرح است:
«خلیج فارس فقط یک نام نیست، بلکه یک واقعیت تاریخی است. هزاران سال است که ایرانیان، اعراب و غربی‌ها این پهنه‌ی آبی میان ایران و شبه‌جزیره‌ی عربستان را با نام واقعی و یگانه‌اش، خلیج فارس، می‌شناسند.
تصمیم گزارش‌شده رئیس جمهور ترامپ برای تحریف تاریخ، در صورتی که درست باشد، توهینی به مردم ایران و تمدن بزرگ ما است.
اما مقصر اصلی این اقدام شرم‌آور نیز کسی جز علی خامنه‌ای و رژیم ضد ایرانی‌اش نیست که کشور ما را آنچنان تضعیف کرده‌اند که قدرت‌های خارجی به خود اجازه توهین به هویت ملی ایران و تحریف تاریخ جهان را می‌دهند.
جمهوری اسلامی بانی این بحران ملی است و ما زیر پرچم این رژیم غاصب گرد نخواهیم آمد. بلکه همه ما ایرانیان، فارغ از گرایش، باور یا دیدگاه سیاسی، می‌بایست یکبار و برای همیشه زیر پرچم شیروخورشید متحد شویم تا بار دیگر این پرچم را بر فراز ایران و خلیج همیشه فارس برافراشته سازیم.
خلیج فارس میراث ملی ماست و دفاع از شرافت و نام آن مسئولیتی ملی است که هر یک از ما باید به هر شکل ممکن آن را به دوش بکشیم.
پاینده باد ایران. جاوید باد خلیج فارس.»
در همین حال، دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، در واکنش به پرسشی درباره احتمال استفاده از نام «خلیج عربی» به‌جای «خلیج فارس»، گفت هنوز تصمیم نهایی در این‌باره نگرفته و نمی‌خواهد احساسات کسی را جریحه‌دار کند.
ترامپ با اشاره به سفر آتی خود به خاورمیانه گفت: «وقتی برسم، قرار است از من درباره‌اش بپرسند و من باید تصمیم بگیرم.»
او افزود: «نمی‌خواهم احساسات کسی را جریحه‌دار کنم. نمی‌دانم آیا اصلا کسی ناراحت خواهد شد یا نه.»
ترامپ با اشاره به فرمان اجرایی پیشین خود برای تغییر نام «خلیج مکزیک» به «خلیج آمریکا» گفت: «ببینید، من همین‌جا یک پرونده دارم. اسمش خلیج آمریکا است. فکر می‌کنم خیلی‌ها از ما ایده می‌گیرند. اما خلیج آمریکا چیزی بود که فکر می‌کردم باید خیلی وقت پیش این اسم را برایش انتخاب می‌کردند.»
رییس‌جمهوری آمریکا گفت که قرار است نشستی درباره این موضوع برگزار کند و سپس تصمیم خواهد گرفت.
توماج صالحی، رپر معترض و از زندانیان سیاسی پیشین نیز، به گزارش آسوشیتدپرس درباره تصمیم احتمالی ترامپ مبنی بر «خلیج عربی» نامیدن خلیج فارس واکنش نشان داد و در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «تغییر نام خلیج فارس، تحریف تاریخ و انکار واقعیت است.»
او این مساله را ملی خواند و گفت ایرانیان فارغ از گرایش‌های سیاسی، در این موضوع یک‌صدا و متحدند.
صالحی در این پست نوشت: «اقدام دولت ترامپ هویت تمام ایرانیان را تهدید می‌کند و به نظر می‌رسد از یک خطای بنیادی ناشی می‌شود: ناتوانی در تمایز میان مردم ایران و جمهوری اسلامی.»
او از همه کشورهای جهان خواست که به حقوق تاریخی ایران احترام بگذارند و از تلاش‌های جهانی برای حفظ نام «خلیج فارس» حمایت کنند.
رئیس‌جمهور آمریکا گفت که قرار است نشستی دربارهٔ موضوع نام خلیج فارس در مدارک رسمی ایالات متحده برگزار کند و سپس تصمیم خواهد گرفت.
سفر دونالد ترامپ به منطقه در حالی صورت می‌گیرد که آقای ترامپ در تلاش برای نزدیک شدن به کشورهای عرب خلیج فارس است تا علاوه بر سرمایه‌گذاری آن‌ها در ایالات متحده، حمایت این کشورها در تنش‌های منطقه‌ای، از جمله حل‌وفصل جنگ بین اسرائیل و حماس در نوار غزه و محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران، را جلب کند.
تغییر نام مناطق جغرافیایی امری مسبوق به سابقه در کارنامهٔ رئیس‌جمهور آمریکا است. آقای ترامپ بهمن‌ماه گذشته یک فرمان اجرایی را امضا کرد که بر اساس آن نام خلیج مکزیک را به خلیج آمریکا تغییر داد.
خلیج فارس از دیرباز به طور گسترده‌ای با این نام شناخته شده است، اگرچه جمعی از کشورهای عرب خاورمیانه از چند دهه پیش به دلایل سیاسی از «خلیج عربی» برای نام بردن از این آبراهه استفاده می‌کنند.
ایران در سال ۲۰۱۲ شرکت گوگل را تهدید کرد که از تصمیم آن مبنی بر عدم استفاده از فقط نام خلیج فارس در نقشه‌هایش شکایت خواهد کرد. در نقشه‌های گوگل در ایالات متحده، نام این آبراهه به صورت خلیج فارس (خلیج عربی) ظاهر می‌شود. اپل در نقشه‌های خود فقط از نام خلیج فارس استفاده می‌کند.
نام خلیج فارس برای ایرانیانی که همواره به تاریخ طولانی کشور خود می‌بالند، به موضوعی حساس تبدیل شده است. زمانی که آقای ترامپ در سال ۲۰۱۷ در اولین دوره ریاست‌جمهوری خود، از نام «خلیج عربی» برای اشاره به این آبراهه استفاده کرد، واکنش‌های منفی زیادی در میان ایرانیان برانگیخت.
آن زمان، حسن روحانی رئیس‌جمهور اسلامی وقت ایران، به آقای ترامپ توصیه کرد که «جغرافیا» بخواند.
به گزارش خبرگزاری آلمان، در پی انتشار گزارش آسوشیتدپرس، ایرانیان با گرایش‌های سیاسی گوناگون، از حامیان حکومت در داخل گرفته تا فعالان تبعیدی در خارج، به شکلی کم‌سابقه در رسانه‌های اجتماعی هم‌صدا شده و از ایده احتمالی آمریکا برای تغییر نام خلیج فارس انتقاد کرده‌اند.
عبدالرسول دیوسالار، مدیر طرح امنیت منطقه‌ای در برنامه خاورمیانه دانشگاه اتحادیه اروپا و استاد مهمان در مدرسه عالی اقتصاد و سیاست میلان، درباره پیامدهای احتمالی به وقوع پیوستن چنین شایعه‌ای گفته است: «این اقدام بی‌تردید تأثیرات منفی چشمگیری بر مذاکرات هسته‌ای خواهد داشت و حتی ممکن است واکنش‌های غیرمنتظره‌ای از سوی ایران به‌دنبال داشته باشد.»
در صورت تأیید خبر آسوشیتدپرس درباره قصد ترامپ برای جعل نام “خلیج فارس”، این نخستین تغییر نام‌گذاری مناقشه‌برانگیز رئیس جمهوری آمریکا در حوزه‌های جغرافیایی نخواهد بود.
خلیج فارس به پهنه آبی میان ایران و شبه‌جزیره عربستان گفته می‌شود. این نام ریشه‌ای باستانی دارد و در نوشته‌های دانشوران ایران باستان و یونان باستان نیز به‌کار رفته است.
با وجود اینکه نام “خلیج فارس” در اسناد بین‌المللی به شکل گسترده‌ای استفاده شده و می‌شود، برخی کشورهای عربی خواستار تغییر آن به “خلیج عربی” هستند؛ اختلافی که بار سنگین سیاسی داشته و تهران آن را تحریک‌آمیز و هدفمند می‌داند.
