نشست پکن میان چین، روسیه و ایران در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۴۰۳ با موفقیت برگزار شد. این نشست به ریاست ماجائوشو، معاون وزیر امور خارجه جمهوری خلق چین، و با مشارکت کاظم غریب آبادی، معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، و سرگی الکسویچ ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه، برگزار شد.
جمهوری اسلامی، چین و روسیه، در بیانیهای مشترک پس از نشست سهجانبه معاونان وزیران خارجهشان در پکن، اعلام کردند که فعالیت فنی بیطرفانه آژانس، نباید تضعیف شود.
ما جائوشو، معاون وزیر خارجه چین، روز جمعه ۲۴ اسفند، پس از این دیدار بیانیهای مشترک را خواند و گفت: «سه کشور بر ضرورت لغو تمامی تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی تأکید کردند.»
در این بیانیه، سه کشور تاکید کردند تعاملات دیپلماتیک و گفتوگوی مبتنی بر احترام متقابل، تنها گزینه عملی و معتبر در خصوص پرونده هستهای ایران است.
جمهوری اسلامی، چین و روسیه، بر اهمیت «احترام به معاهده منع اشاعه تسلیحات هستهای به عنوان سنگبنای رژیم بینالمللی منع اشاعه»، تاکید کردند.
این بیانیه از اعلام مجدد جمهوری اسلامی مبنی بر اینکه برنامه هستهایاش منحصرا برای اهداف صلحآمیز است و نه برای تولید سلاح هستهای، استقبال کرد.
وانگ یی، وزیر خارجه چین، با اشاره به آخرین تحولات درباره برنامه هستهای جمهوری اسلامی گفت: «اوضاع بار دیگر به یک مقطع حساس رسیده است.»
او برجام را «یک دستاورد مهم» خواند و تاکید کرد این توافق از طریق «مذاکره و گفتوگو» حاصل شده بود.
وزیر خارجه چین گفت مداخله «شتابزده» شورای امنیت درباره پرونده هستهای جمهوری اسلامی به ایجاد اعتماد کمکی نمیکند.
این مذاکرات سهجانبه با موضوع پروندهٔ برنامهٔ هستهای جمهوری اسلامی در حالی انجام میشود که رئیسجمهور ایالات متحده این هفته نامهای به تهران فرستاده و خواستار مذاکرات هستهای شده است.
آقای ترامپ در عین حال نسبت به اقدام نظامی احتمالی در صورت امتناع حکومت ایران از مذاکره هشدار داده است.
محتوای این نامه هنوز منتشر نشده، اما مقامات تهران اعلام کردهاند که نامه «در دست بررسی است».
همچنین این رویدادها در حالی است که روز پنجشنبه ایالات متحده آمریکا در راستای اعمال سیاست «فشار حداکثری» دونالد ترامپ بر تهران، وزیر نفت ایران و چند نفتکش و شرکت تجاری دیگر را نیز در فهرست تحریمهای خود قرار داد.
رسانههای دولتی چین گزارش کردهاند در دیدار سهجانبه که به ریاست ما جائوشو، معاون وزیر خارجه چین، و با مشارکت کاظم غریبآبادی، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی، و سرگئی الکسویچ ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، برگزار شد، طرفها دربارۀ «موضوع هستهای ایران و سایر موضوعات مورد علاقه مشترک تبادل نظر کردند».
آقای ما جائوشو پس از این نشست به خبرنگاران گفت: «سه کشور بار دیگر تأکید کردند که تعامل سیاسی و دیپلماتیک و گفتوگو بر اساس اصل احترام متقابل، تنها گزینه عملی و واقعبینانه در این زمینه است.»
این مقام چینی همچنین از طرفهای مرتبط با پرونده هستهای جمهوری اسلامی خواست در شرایط فعلی، «تحریمها، فشارها و تهدید به توسل به زور» را کنار بگذارند و برای از بین بردن «زمینههای» حاکمشدن شرایط فعلی تلاش کنند.
چین و روسیه هر دو عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل هستند و به همراه فرانسه، بریتانیا، آلمان و اتحادیه اروپا در توافق اولیه برنامه هستهای ایران موسوم به برجام در سال ۲۰۱۵ شرکت داشتند.
ایالات متحده در دور نخست ریاستجمهوری دونالد ترامپ از این توافق خارج شد. از زمان بازگشت ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۲۵، او خواستار یک توافق هستهای جدید با ایران شده، اما تهران میگوید تا زمانی که تحریمهای تنبیهی علیه برنامه هستهای و «فشار حداکثری» پابرجا باشد، چنین توافقی امکانپذیر نیست.
در همین حال و قبل از بیانه چین، جمهوری اسلامی و روسیه، رئیسجمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، روز پنجشنبه در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره نشست جمهوری اسلامی، چین و روسیه در پکن گفت: «شاید آنها قصد دارند درباره مسائل غیرهستهای گفتوگو کنند. شاید هم قرار است درباره کاهش تنشهای مرتبط با سلاحهای هستهای صحبت کنند.»
آقای ترامپ در پاسخ به خبرنگاران، بر اهمیت تلاش برای کاهش ذخایر تسلیحات هستهای انباشتهشده کشورهایی که دارای چنین سلاحهایی هستند، از جمله ایالات متحده، روسیه، چین، هند، پاکستان، کره شمالی و سایر کشورهای دارای سلاح هستهای تأکید کرد.
رئیس جمهوری آمریکا گفت: «اگر بتوانیم تعداد آنها را کاهش دهیم، دستاورد بزرگی خواهد بود. ما سلاحهای زیادی داریم و قدرت آنها بسیار زیاد است.»
دونالد ترامپ تأکید کرد: «شما به این میزان از سلاحها نیازی ندارید.»