بحران انرژی و بی‌کفایتی حکومت؛ بیش از ۸۰ درصد کشور همچنان تعطیل است

مقام‌های ۲۵ استان ایران بار دیگر از تعطیلی مدارس و ادارات دولتی خبر داده و دلیل آن را برودت هوا، بارش برف و باران، و مدیریت مصرف انرژی عنوان کرده‌اند.

از ۳۱ استان ایران، مدارس و ادارات ۲۵ استان برای روز سه‌شنبه هفتم اسفند به طور کامل تعطیل اعلام شده‌اند و ده شهر در استان سیستان و بلوچستان نیز به دلیل سرما و گرد و خاک تعطیل هستند.
تقریبا تمامی این استان‌ها روز دوشنبه نیز تعطیل بودند و در هفته‌های اخیر بارها با تعطیلی روبه‌رو شده‌اند.
سازمان هواشناسی ایران پیش‌بینی کرده که طی سه روز آینده کاهش محسوس دما و ماندگاری هوای سرد در اکثر مناطق کشور روی خواهد داد.

تعطیلی‌های پیاپی در کشور اعتراضات متعددی را به دنبال داشته و شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی تعطیلی دو روز پیاپی در وسط هفته و ۱۱ روز تعطیلی ظرف یک ماه در پایتخت را «ورشکستگی» یا نشانه‌ای از «فروپاشی» در همه زمینه‌ها خوانده‌اند.
تعطیلی‌های پیاپی تاثیرات منفی شدیدی بر اقتصاد ایران و صنایع بزرگ و کوچک گذاشته و بر اساس برآورد مرکز پژوهش‌های مجلس، عدم‌النفع صنایع کوچک از قطعی برق در تابستان امسال ۴۳ هزار میلیارد تومان بود.

شماری از فعالان سیاسی، از جمله حامیان دولت مسعود پزشکیان، نیز از تعطیلی‌های پیاپی انتقاد کرده‌اند؛ از جمله جواد امام، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، از این تعطیلی‌ها با عنوان «پاک کردن صورت مسئله» یاد کرد و از دولت خواست که «تسلیم نظر کارشناسان شوند».
شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز به مطلب اخیر رئیس جمهور ایالات متحده اشاره کرده‌اند؛ دونالد ترامپ هفته گذشته نوشته‌ای را بازنشر کرد که با اشاره به ناتوانی ایران در تامین برق نوشته بود: «رژیم‌ها این گونه سقوط می‌کنند».

ترامپ خواستار مذاکره با ایران و دستیابی به یک توافق هسته‌ای جدید شده اما رهبر جمهوری اسلامی آن را رد کرده است.

بر مبنای گزارش خبرگزاری مهر، مدارس بیشتر شهرستان‌های استان تهران در پنج ماهی که از سال تحصیلی می‌گذرد، دست‌کم ۳۵ روز تعطیل بودند. در شهرهایی مانند اصفهان و تبریز نیز وضعیت مشابهی وجود داشت.

نقشه‌ای که برخی رسانه‌های داخلی از پراکندگی تعطیلی در استان‌های مختلف منتشر کرده‌اند، به‌وضوح نشان می‌دهد که ایران برای روزهای متوالی در تعطیلی و خاموشی گسترده است؛ حال‌آنکه طبق سنت دیرین ایرانیان، اسفندماه زمان رونق کسب‌وکارها و هیجان و نشاط اجتماعی بود، اما اکنون در پی آنچه «ناترازی برق و گاز» خوانده می‌شود، نه‌تنها از نشاط اجتماعی در آخرین روزهای سال خبری نیست که گزارش‌های میدانی از خسارت‌های سنگین به صنایع بزرگ و کسب‌وکارهای خرد خبر می‌دهند.

مسئولان جمهوری اسلامی در توجیه کمبود شدید برق و گاز در ایران از عبارت «ناترازی» استفاده می‌کنند، اما کارشناسان تاکید دارند، سال‌ها اهمال و انفعال در سرمایه‌گذاری و به‌روزرسانی زیرساخت‌های فرسوده در کنار مدیریت ناکارآمد بحران فعلی را رقم زده، تا جایی‌ که یکی از سه‌ کشور نخست دارای بیشترین ذخایر گاز طبیعی به دلیل کمبود گاز در فصل سرما به حالت تعطیلی کامل درمی‌آید.

خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، ابتدای دی‌ماه اعلام کرد که از مجموع ۶۰۰ واحد نیروگاهی، حداقل ۸۰ واحد به دلیل کمبود یا نبود گاز و سوخت مایع از مدار خارج شده‌اند.

نیروگاه‌های داخلی ایران ظرفیت تولید ۵۸ هزار مگاوات برق را دارند که خارج شدن این نیروگاه‌ها باعث کاهش هشت هزار مگاوات، نزدیک به ۱۴ درصد، از این میزان می‌شود.

مسئولان جمهوری اسلامی از ارائه آمار روزهای تعطیل خودداری می‌کنند، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که طی یک ماه اخیر، دست‌کم ۱۱ روز تعطیلی اجباری در کشور اعلام شده است.

این تعطیلی‌ها خسارت‌های هنگفتی به اقتصاد و صنایع تحمیل کرده و تولید آن‌ها را کاهش داده است. کاهش تولید کارخانه‌ها علاوه بر اینکه دسترسی شهروندان به اقلام موردنیازشان را محدود می‌کند، بیکاری گسترده نیروی کار از جمله کارگران را در پی دارد و سرانجام نیز به کاهش تولید ناخالص داخلی منجر می‌شود.

علاوه بر آن، تعطیلی‌های مداوم کسب‌وکارهای خرد و معیشت مردم را نیز به مخاطره انداخته و برخی از آن‌ها را در آستانه ورشکستگی قرار داده است. گزارش‌ها نیز از رکود عمیق بازارهای لوازم‌خانگی، پوشاک، مبلمان و دکوراسیون داخلی در آستانه سال جدید خبر می‌دهند، حال‌ آنکه اسفندماه همواره زمان رونق این کسب‌وکارها بود.

به‌تازگی محمد زند، رئیس اتحادیه درودگران و مبل‌سازان، اعلام کرد که از ۲۰۰ واحد تولیدی مبلمان در تهران، ۴۵ واحد به دلیل مشکلات اقتصادی تعطیل شده‌اند. به گفته زند، «مشکلات صنف ما در این سال بسیار زیاد بود و با تورم شدید بر روی قیمت مواد اولیه و اجاره محل تولید مواجه شدیم که در نهایت به افزایش بی‌رویه قیمت تمام‌شده محصولات منجر شده است».

او همچنین از کاهش تقاضا در بازار خبر داد و افزود افزایش قیمت‌ها باعث شده مردم به جای خرید مبلمان جدید، به تعمیر مبلمان قدیمی روی آورند، اما هزینه‌های تعمیرات نیز به دلیل گرانی مواد اولیه بسیار بالا رفته است.

مجید نامی، نایب‌رئیس اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک، نیز از افت تقاضا در بازار پوشاک به‌ دلیل تورم و افزایش هزینه‌های مردم خبر داد و گفت که بازار از اسفند سال گذشته دچار رکود شده و هنوز بهبود نیافته است.

طبق داده‌های موجود، حدود ۹۰ درصد کسب‌وکارها در ایران مشاغل خرد و متوسطند که اکنون از بحران‌های فعلی بیشترین آسیب را متحمل شده‌اند.

در همین حال، اختلال در مسیر حرکت مترو کرج- تهران، صبح سه شنبه ۷ اسفند، موجب بروز مشکلات جدی برای مسافران و ایجاد ازدحام در ایستگاه‌های گلشهر و کرج شد. این اختلال تردد روزانه مسافران را به ویژه برای کارکنان بخش خصوصی و صاحبان مشاغل آزاد با مشکل مواجه کرد.

به گزارش وب‌سایت خبرآنلاین، دلیل این اختلال، مشکل در تامین برق مترو عنوان شده است. با وجود تعطیلی ادارات دولتی در تهران امروز، بسیاری از کارکنان بخش خصوصی و مشاغل آزاد که مشمول این تعطیلی نبودند، با تاخیرهای طولانی و ازدحام در ایستگاه‌ها روبرو شدند.

مسافران ایستگاه‌های گلشهر و کرج با انتظارهای طولانی و ازدحام شدید مواجه بودند و برخی از آن‌ها نارضایتی خود را از مدیریت بحران و اطلاع‌رسانی ناکافی ابراز کردند.
یکی از مسافران گفت: «هیچ اطلاع‌رسانی دقیقی انجام نشد و بسیاری از ما در ایستگاه معطل ماندیم.»

این اختلال در یکی از پرترددترین خطوط متروی کشور در حالی رخ داده است که مسیر کرج – تهران روزانه میزبان هزاران مسافر است. مسئولان شرکت بهره‌برداری متروی تهران و حومه تا زمان تنظیم این گزارش زمان دقیقی برای رفع مشکل اعلام نکرده‌ بودند.

کارشناسان حمل‌ونقل تاکید دارند که تامین برق پایدار برای خطوط پرمسافر مترو باید در اولویت قرار گیرد تا از بروز اختلالات مشابه در روزهای آینده جلوگیری شود.