پارلمان لبنان روز پنجشنبه ۲۰ دی جوزف عون، سیاستمدار مسیحی مارونی و فرمانده ارتش، را به عنوان رئیس جمهوری جدید این کشور برگزید.
لبنان از زمان پایان دوره ریاستجمهوری میشل عون که هیچ نسبتی با ژوزف عون ندارد در اکتبر ۲۰۲۲ بدون رئیسجمهور بود.
نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان جلسه روز پنجشنبه ۲۰ دی را به مدت دو ساعت برای مشورتهای بیشتر به تعویق انداخت، پس از آن که ژوزف عون در دور اول رای گیری نتوانست دو سوم اکثریت آرا را به دست آورد. اما او سرانجام در دور دوم موفق شد ۹۹ رای از ۱۲۸ رای پارلمان را کسب کند.
سمت ریاست جمهوری در لبنان براساس نظام تقسیم قدرت فرقهای، همواره برای یک مسیحی مارونی محفوظ است و در دو سال گذشته به دلیل بنبست میان بلوکهای طرفدار و مخالف حزبالله، خالی بوده است.
پارلمان لبنان با ۱۲۸ عضو که تاکنون بیش از دوازده بار در دستیابی به توافق برای انتخاب رئیس جمهورناکام بوده است، در میان تنشهای بین حزبالله تحت حمایت جمهوری اسلامی و مخالفانش، بحثها بر سر انتخاب رئیس جمهور جدید را از ساعت ۱۱ صبح به وقت محلی آغاز کرد.
خبرگزاری رسمی لبنان تایید کرده که در جلسه روز پنجشنبه ۲۰ دی پارلمان ژان ایو لودریان، فرستاده ریاست جمهوری فرانسه، یزید بن فرحان نماینده عربستان سعودی، سفرای کمیته پنج نفره و تعدادی از دیپلمات ها حضور داشتند.
تحلیلگران پیشتر شانس ژوزف عون، فرمانده ارتش را پس از انصراف نامزد مورد حمایت حزبالله و اعلام حمایت از او، برای دراختیار گرفتن این سمت بیش از دیگران دانسته بودند.
جوزف عون در نخستین سخنرانی خود در پارلمان به مناسبت برگزیدهشدن به عنوان رئیس جمهوری لبنان گفت: تلاش خواهد کرد که دولت حق انحصاری حمل سلاح را داشته باشد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، انتخاب این سیاستمدار مورد حمایت آمریکا به ریاست جمهوری لبنان بازتابدهنده کاهش نفوذ حزبالله در پی ضربات سنگین اسرائیل به این گروه نیابتی جمهوری اسلامی و همچنین نشاندهنده احیای نفوذ عربستان سعودی در لبنان است.
عون در سخنرانی خود در پارلمان گفت: «انتخاب من از سوی نمایندگان محترم، بزرگترین افتخاری است که نصیبم شده است.»
رئیس جمهوری جدید لبنان، در ادامه سخنرانی خود در پارلمان تأکید کرد: «لبنان از آغاز تاریخ وجود داشته است. شجاعت ویژگی ماست و قدرت ما در سازگاری با شرایط است. هرچند اختلافنظر داریم، اما در سختیها یکدیگر را در آغوش میگیریم و اگر یکی از ما شکست بخورد، همه ما شکست میخوریم.»
عون همچنین خواستار «تغییر عملکرد سیاسی در لبنان» شد و گفت: «قول من به لبنانیها در هر کجا که هستند، و برای جهانیان این است که امروز مرحله جدیدی از تاریخ لبنان آغاز شده است.»
وی افزود: «من نخستین خدمتگزار برای حفظ میثاق ملی و سند وفاق ملی خواهم بود و اختیارات رئیس جمهوری را بهطور کامل و بهعنوان داور عادل میان نهادها اجرا خواهم کرد.»
رئیس جمهوری منتخب لبنان افزود: «اگر میخواهیم کشور خود را بسازیم، باید همگی زیر چتر قانون و دستگاه قضایی باشیم.» او همچنین تأکید کرد که «هیچ فرقه مذهبی بر دیگری برتری ندارد.»
عون تأکید کرد که «دخالت در قوه قضائیه ممنوع است، و هیچ مصونیتی برای مجرم یا فاسد وجود ندارد، و دیگر جایی برای مافیاها، قاچاق مواد مخدر و پولشویی نخواهد بود.»
او همچنین قول داد که قوانین انتخابات را بهمنظور انتقال قدرت اصلاح کند و از دولتهای آینده خواست که در این مسیر حرکت کنند.
جوزف عون اعلام کرد که «وظیفه دولت لبنان تنها رفع اشغالگری اسرائیل است» و تأکید کرد که به «آتشبس با اسرائیل احترام خواهد گذاشت، و به بازسازی آنچه که اسرائیل در جنوب یا ضاحیه تخریب کرده است متعهد شد.»
رئیس جمهوری لبنان در ادامه «بر حق دولت برای انحصار حمل سلاح» تأکید کرد.
عون نیز توضیح داد که او «به منظور حفظ حق بازگشت فلسطینیها»، پذیرش اسکان آنها را رد خواهد کرد و به برقراری شراکتهای استراتژیک با کشورهای مشرق و مغرب عربی تأکید کرد.
او همچنین گفت که سیاست «بیطرفی مثبت» را دنبال خواهد کرد.
رئیس جمهوری منتخب لبنان در مورد روابط کشورش با سوریه، اظهار داشت: «ما فرصتی برای برقراری روابط خوب با دولت سوریه داریم»، و افزود: «ما گفتوگویی جدی با سوریه آغاز خواهیم کرد تا به حاکمیت دو کشور احترام بگذاریم»، و بر لزوم احترام به مرزهای دو کشور تاکید کرد.
تفکیک قوا و تسریع در تشکیل دولت
جوزف عون بر احترام خود به «تفکیک قوا» تأکید کرد و حقوق خود برای رد دستورالعملهایی که به منافع عمومی خدمت نمیکنند و بازگرداندن آنها به مجلس نمایندگان برای بازنگری را تأیید کرد.
عون در ادامه اظهارات خود اعلام کرد که او «مشاورههای پارلمانی سریع» را برای انتخاب نخستوزیر برگزار خواهد کرد و بر این نکته تأکید کرد که نخستوزیر «شریک او خواهد بود نه دشمن.»
او همچنین بر لزوم «فعالسازی عملکرد دستگاههای امنیتی» برای حفظ امنیت و اجرای قانون تأکید کرد.
عون در زمینه اقتصادی، گفت که «هیچ گونه تسامحی در محافظت از پولهای سپردهگذاران نخواهد بود» و از تقویت «شبکههای تأمین اجتماعی و آزادی بیان» حمایت کرد.
اقتصاد لبنان طی شش سال اخیر با فروپاشی مالی ویرانگری دست و پنجه نرم کرده است و برای بازسازی به ارسال کمکهای بینالمللی نیاز مبرم دارد.
جوزف عون نقشی کلیدی در برقراری آتشبس میان اسرائیل و حزبالله به میانجیگری ایالات متحده ایفا کرد.
بر اساس مفاد این آتشبس روز هفتم آذر به امضا رسید، حزبالله باید تمام زیرساختها و اعضای خود را به شمال رود لیطانی منتقل کند و در مقابل، اسرائیل ظرف مدت ۶۰ روز از مناطق تحت کنترل خود در جنوب لبنان عقب بنشیند.
انتخاب جوزف عون به ریاست جمهوری لبنان پس از سالها بحران سیاسی در این کشور با استقبال و تبریک بسیاری از کشورهای جهان همراه شد.
جو بایدن، رئیس جمهوری الایات متحده ضمن تمجید از جوزف عون، فرمانده ارتش لبنان او را رهبری مناسب برای لبنان دانست.
در همین راستا لیزا جونسون، سفیر آمریکا در بیروت گفت: از انتخاب شدن جوزیف عون به ریاست جمهوری لبنان «بسیار خرسندیم».
در بیانیه سفارت آمریکا در بیروت تاکید شده است که ایالات متحده به «همکاری تنگاتنگ» با رئیس جمهوری جدید لبنان متعهد است تا تلاشهای او برای ایجاد اتحاد، انجام اصلاحات و فراهم ساختن آیندهای شکوفا برای لبنان محقق شود.
از سویی شورای امنیت در پی انتخاب شدن رئیس جمهوری جدید در لبنان، خواستار اجرای قطعنامه 1701 سازمان ملل در مورد لبنان شد.
دولت بریتانیا در بیانیهای اعلام کرد که به همکاری با رئيس جمهوری جدید لبنان امیدوار است.
اتحادیه اروپا نیز ضمن تبریک انتخاب جوزیف عون به ریاست جمهوری لبنان برای تشکیل «بدون تاخیر» دولت اصلاحات در این کشور ابراز امیدواری کرد.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی انتخاب ژنرال جوزف عون، به عنوان رئیس جمهوری جدید لبنان را به وی، دولت و ملت لبنان و همه گروهها و احزاب فعال در عرصه سیاسی این کشور تبریک گفت.
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین نیز انتخاب جوزف عون به عنوان رئیس جمهوری لبنان را به وی تبریک گفته و اظهار داشت:«اطمینان داریم که لبنان پیامدهای تجاوز اسرائیل را پشت سر خواهد گذاشت».
گیدئون ساعر، وزیر خارجه اسرائیل طی اظهاراتی درباره این تحول سیاسی بزرگ در لبنان گفت: انتخاب رئيس جمهوری جدید پس از «بحران سیاسی بلندمدت» را به لبنان تبریک میگوییم. امیدواریم پس از انتخاب رئيس جمهوری جدید لبنان «روابط حسن همجواری» برقرار شود و انتخاب جوزف عون به ریاست جمهوری لبنان به ثبات اوضاع منجر شود.