هنوز فصل زمستان تمام نشده عباس علیآبادی، وزیر نیرو اعلام کرد که تابستانی سخت در انتظار مردم است و در سال پیش رو ۲۵ هزار مگاوات ناترازی برق خواهیم داشت. اعلام عدد 25 هزار مگاواتی ناترازی برق درحالی رخ میدهد که از آبانماه امسال به صورت برنامهریزی شده شاهد قطع برق در مصارف خانگی و صنایع بودیم.
عباس علیآبادی، وزیر نیرو روز گذشته در نشست مشترکی که به میزبانی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی و حضور محمدباقر قالیباف و وزیر نفت برگزار شد، گفت: ما درحال آماده کردن خود برای تابستان سخت سال آینده هستیم؛ چراکه در همین تابستان امسال بیش از ۲۰ هزار مگاوات ناترازی داشتیم و پیشبینی میشود این عدد به ۲۵ هزار مگاوات برسد.
وی با بیان اینکه ناترازی بزرگ در راه است، افزود: در زمستان باپوشش بیشتر لباس میتوان سرمای آن را تحمل کرد، اما در تابستان عبور از ناترازی انرژی به دلیل شرایط خاص تابستان به سادگی امکانپذیر نیست. همانطور که مجلس تاکنون حمایت خود را از وزارت نیرو انجام داده است، امیدواریم این حمایت تداوم یابد و برای حل مشکل ناترازی انرژی در تابستان متمرکز شود.
علیآبادی با تاکید بر اینکه گاز به مقدار کافی در زمستان وجود ندارد، یادآور شد: وزارت نفت هم نمیتواند ظرف دو ماه آن را جبران کند. چراکه ناترازی انرژی واقعیتی است که وجود دارد. وی تاکید کرد: صادقانه میگویم ما تلاش دوستان را میبینیم، همه همت خود را بسیج کردند و تلاش میکنند که این کار انجام شود. البته از مردم برای مشکلاتی که وجود دارد عذرخواهی میکنم.
بعید نیست که منظور وزیر نیرو این بوده که مجلس با افزایش بهای انرژی موافقت کند.
ناترازی برق در زمستان جاری به قطعی و جیره بندی برق، تعطیلی مدارس و ادارهها و همچنین واحدهای تولیدی جهت کاستن از مصرف انرژی منجر شد. تشدید این وضعیت در تابستان و همزمانی آن با کمبود آب نگرانی حکومت از اعتراضهای اجتماعی را افزایش داده است.
در سوم دیماه، عیسی بزرگزاده سخنگوی صنعت آب کشور بحران آب و تنش آبی در ایران را حادّ توصیف کرد و افزود که حل بحران آب حتا از برطرف کردن مشکلات برق سختتر شده و رئیسجمهوری از وضعیت مصرف آب با عنوان «فاجعه» یاد کرده است.
سخنگوی صنعت آب یکی از مشکلات آب در کشور را طی چند دهه گذشته غیرواقعی بودن قیمت آن دانسته و گفته است : “سالانه ۲۱۷ هزار میلیارد تومان یارانه پنهان در بخش آب پرداخت می شود.”
سخنگوی صنعت آب میزان کل بارش کشور از ابتدای سال آبی تا اول دی ماه را حدود ۴۱.۴ میلیمتر اعلام کرد و گفت : این میزان نسبت به متوسط درازمدت، ۳۳ درصد کاهش یافته و به جز سه استان گیلان، مازندران و خراسانرضوی، سایر استانها با کم بارشی از ۱ تا ۸۸ درصد مواجه هستند. وی میزان پرشدگی مخازن سدهای کشور را حدود ۴۳ درصد اعلام کرد و گفت: حجم پرشدگی فعلی سدهای کشور تقریباً مشابه سالهای گذشته در این تاریخ است اما نسبت به متوسط بلندمدت حدود ۸ درصد کمتر است..
در ادامه وزیر نیرو یادآور شد: قاچاق فقط قاچاق سوخت از طریق لوله نیست، بلکه از طریق برق هم متاسفانه قاچاق انجام میشود، چراکه برق داخل «ماینر» میشود، ماینر تبدیل به رمزارز شده و رمزارز هم به خارج از کشور میرود. علیآبادی با بیان اینکه بیش از ۲۴۰ هزار ماینر در همین دوره کوتاه کشف کردیم، گفت: بعضاً به عنوان واحدهای اقتصادی مجوز گرفتند اما برق را به مصرف رمزارز رساندند. هر کسی که یک ماینر تحویل بدهد به او پاداش میدهیم.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: ناترازی انرژی نداریم بلکه ناترازی مدیریتی داریم، تا ناترازی مدیریتی را حل نکنیم هرگز نمیتوانیم ناترازی انرژی را حل کنیم. درحالیکه موضوع انرژی مهمترین و اثرگذارترین پیشران توسعه و رشد کشور است. اما متاسفانه امروز این فرصت تبدیل به یک چالش برای ما شده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به وجود یک اشکال نهادی در تولید و مصرف انرژی در کشور از سال ۸۰ تاکنون، گفت: این موضوع باعث شده ما در سیاستگذاری نیز دچار اشتباه شویم. امروز در دنیا برای ۹ درصد از تولید انرژی از گاز استفاده میشود، اما ما ۹۰ درصد کل تولید انرژی برقمان از گاز است. یعنی ما ۳۰ درصد گاز کشور را میدهیم تا ۹۰ درصد برق کشور را تولید کنیم.
قالیباف با تاکید بر لزوم همفکری مراکز تحقیقاتی نهادهای مختلف با وزارتخانهها و مجلس، اظهار کرد: وزرا عملاً کمترین فرصت را برای انجام کارها و برنامههای خود دارند چراکه یا باید به استانها سفر کنند یا اینکه به کمیسیونهای مجلس بیایند و یا در جلسات دولت حاضر شوند و مشخص نیست که چه زمانی میخواهند بر سازمان خود مدیریت کنند.
وی با اشاره به اقدامات انجامشده در جهت جلوگیری از قاچاق سوخت گفت: در آینده نزدیک خواهید دید که با پیگیریهایی که در حوزه اقدامات سلبی انجام دادهایم، به شدت حجم قاچاقی که انجام میشود کاهش مییابد، ما در این کار تعارفی نداریم. دولت به صورت منحصربهفرد انرژی را در دسترس دارد و واردات این زمینه نیز در دست دولت است و همچنین بزرگترین مصرفکنندگان سوخت نیز در دست دولت است.
در همین حال مسعود پزشکیان پیش از ظهر امروز سهشنبه در جلسه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، با بیان اینکه روال موجود که باعث وقوع قاچاق روزانه چند ۱۰ میلیون لیتر سوخت شده، یک فاجعه و گواه ناکارآمدی است، اظهار داشت: برای بنده نه حتی به عنوان رئیس جمهور، بلکه به عنوان یک شهروندی ایرانی نیز به هیچ وجه قابل قبول نیست که بگویند از چرخهای که تولید و توزیع آن در دست خود ماست، روزانه بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون لیتر سوخت قاچاق میشود!
پزشکیان برنامهریزیهای بلندمدت برای حل این مشکل را نیز ناکارآمد توصیف کرد و با تاکید بر اینکه باید ظرف کوتاهی راهکارهای عملیاتی موثر برای رفع این معضل طراحی کنیم، افزود: وقتی چنین حجمی از سوخت قاچاق میشود و نمیتوانیم جلوی آن را بگیریم، آیا مردم از ما میپذیرند که برای مدیریت مصرف انرژی، گاز و برق صنایع را قطع کنیم!
حرفهای پزشکیان برای آنهایی که با زنجیره تولید و توزیع سوخت در ایران آشنایی دارند، چیزی جز تایید دیرهنگام واقعیتی تلخ نیست؛ واقعیتی که پشت پرده آن سالها انفعال، کتمان، بیکفایتی و ترک فعل مدیرانی است که به جای پذیرفتن صورتمسئله و رفع آن، فرصتها را در یک دهه اخیر بر باد داده و حداقل ۵۰ میلیارد دلار از سرمایههای ملی را با سکوت معنادار خود، به جیب شبکههای مافیایی داخلی و خارجی سرازیر کردهاند.
شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، به عنوان متولی اصلی زنجیره تولید، تأمین و توزیع سوخت کشور، سالهاست که وعدههای بیپایانی از شفافیت، نظارت و بهینهسازی زنجیره سوخت ارائه داده و هر ساله بهرغم تعریف صدها پروژه و صرف مبالغ هنگفت، خروجی و نتیجه ملموسی برای مهمترین وظیفه خود که صیانت از سرمایههای ملی است، ارائه نکرده است.