دولت مسعود پزشکیان، در آستانه سالگرد اعتراضات سراسری آبان خونین ۹۸ که در واکنش به افزایش قیمت بنزین آغاز شد، واردات بنزین سوپر را آزاد کرد تا عرضه آن بر اساس قیمت جهانی پیشزمینه بالا بردن نرخ انواع حاملهای سوخت باشد.
خبرگزاری تسنیم از «آزاد شدن» واردات بنزین سوپر بر اساس مصوبه هیات وزیران دولت جمهوری اسلامی خبر داد. این خبرگزاری وابسته به نهادهای امنیتی نوشته است: «پیشبینی میشود بنزین سوپر وارداتی توسط بخش خصوصی با قیمت نزدیک به قیمتهای جهانی عرضه شود.»
بر مبنای گزارش خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، واردات بنزین سوپر طبق مصوبه هیئت وزیران آزاد شد. طبق این مصوبه اشخاص حقوقی میتوانند بنزین سوپر را وارد و با قیمت غیریارانهای توزیع کنند. رسانه وابسته به سپاه پاسداران همچنین پیشبینی کرد که بنزین سوپر وارداتی با قیمت نزدیک به قیمتهای جهانی عرضه خواهد شد.
خبرگزاری مهر، وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی نیز با استناد به مصوبه اخیر دولت نوشت، فروش این نوع بنزین به صورت غیریارانهای و مجزا از زیرساختهای توزیع سوخت یارانهای خواهد بود.
کارشناسان بر این باورند که این اقدام دولت نخستین گام برای افزایش قیمت بنزین است و به زودی شاهد تغییرات اساسی در میزان سهمیهها و همچنین قیمت بنزین آزاد خواهیم بود.
آزاد شدن واردات بنزین سوپر با نقشآفرینی بخش خصوصی بازتاب فراوانی در شبکههای اجتماعی داشت؛ بسیاری این اقدام دولت را با ممنوعیت و سنگاندازیهای واردات خودرو، موبایل و لوازم خانگی مقایسه کردند و این نکته را یادآور شدند که دولت قصد دارد، بخشی از ناترازی تولید و مصرف بنزین را از این طریق جبران کند. برخی دیگر نیز این اقدام را پیشزمینه افزایش قیمت بنزین دانستند.
جمهوری اسلامی، پس از افزایش ناگهانی قیمت بنزین در آبان ۹۸ با اعتراضات گسترده مردم در بیشتر نقاط کشور روبهرو شد. هرچند که این اعتراضات را با شدیدترین اشکال خشونت سرکوب کرد، افزایش دوباره قیمت بنزین به کابوس هولناک برایش تبدیل شد؛ از همین رو دولتهای سیزدهم و چهاردهم به روشهای مختلف از جمله تغییر در سهمیهها، ایجاد محدودیت برای کارتهای سوخت، تعطیلی جایگاهها و حالا واردات بنزین سوپر برای افزایش نرخ بنزین مقدمهچینی کردند تا به این وسیله افکار عمومی را برای بالا بردن نرخ سوخت آماده کنند.
سخنان مسعود پزشکیان درباره تفاوت قیمت خرید و فروش بنزین نیز این موضوع را اثبات میکند. او در یکی از جنجالبرانگیزترین سخنانش در جریان دفاع از لایحه بودجه سال آینده در مجلس گفت که دولت برای هر لیتر بنزین حدود ۳۰ یا ۴۰ هزار تومان پول میدهد و آن را ۱۵۰۰ تومان میفروشد.
بسیاری این سخنان پزشکیان را مقدمه افزایش قیمت بنزین دانستند. رئیس دولت چهاردهم پس از آن نیز چندین بار دیگر درباره ناترازیها در بخشهای مختلف از جمله گاز، برق و بنزین صحبت کرد و مدعی شد که «جراحی و دخالت دولت» برای اصلاح مشکلات ضروری است.
مسعود پزشکیان ابتدای مرداد ماه سال جاری نیز در گفتوگو با وبسایت دفتر رهبر جمهوری اسلامی به آن تاکید کرده و گفته بود: «ما در کشور ناترازی انرژی داریم و در حال حاضر برای خرید بنزین، ۸ میلیارد دلار پول میدهیم، یعنی بنزین را مثلاً حدوداً ۳۰ یا ۴۰ هزار تومان میخریم و ۱۵۰۰ تومان میفروشیم، خب تا کجا میتوانیم این کار را بکنیم؟»
تحلیلگران رسانه بر این باورند که دولت با مطرح کردن موضوع افزایش قیمت بنزین و بحثهای پیرامونی آن به دنبال عادیسازی آن در نزد افکار عمومی هستند تا بخش زیادی از واکنشهای هیجانی را با مباحث فرسایشی کاهش دهند.
دولت بودجه واردات بنزین در سال آینده را کاهش داده است و با توجه به تشدید روزانه ناترازی، این اقدام به معنای افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت بنزین برای کنترل مصرف است.
بنابراین گزارش افزایش ناترازی عاملی است که جمهوری اسلامی را به تکاپوی افزایش قیمت بنزین انداخته تا بتواند منابع و مصارف ارزی خود را مدیریت کند. به باور کارشناسان با تداوم روند فعلی میزان واردات بنزین در سال جاری به ۱۰ میلیارد دلار هم میرسد.