تنشها بین باکو و تهران در حالی در حال افزایش است که جمهوری اسلامی ایران نه تنها اقدامی راهبردی برای کاهش این تنش در پیش نگرفته است، بلکه به نظر میرسد که برنامه خاصی نیز برای مدیریت تنش بین ایران و آذربایجان در دستور کار قرار نداده است.
اظهارات ضد و نقیض در خصوص تعطیلی دفتر رهبر جمهوری اسلامی در باکو از جمله مواردی است که بیش از هرچیز سردرگمی جمهوری اسلامی در تنش پیشآمده را نشان میدهد.
در حالی که خبرگزاری نزدیک به خامنهای و سپاه، خبرگزاری تسنیم از تعطیلی رفتر نمایندگی ولی فقیه در باکو خبر داده سفارت ایران در آذربایجان با اشاره به اینکه دفتر نمایندگی خامنهای تعطیل نشده، گفته است، تعطیلی مربوط به تعطیلی حسینیه رایزنی فرهنگی است و ربطی به دفتر نمایندگی رهبری ندارد. سفارت ایران خاطرنشان کرده است که این تعطیلی نه به خاطر تنشهای بین تهران و باکو، بلکه به خاطر محدودیتهای کرونایی تعطیل شده است.
سفارت ایران در این اظهارات خاطرنشان کرده است که حسینیه در محلی قرار گرفته که در آن گزارش میزان بالای شیوع کرونا گزارش شده است و حسینیه برای جلوگیری از شیوع بیشتر کرونا تعطیل شده است.
این اظهارات در حالی عنوان می شود که پیش از این و در اوج شیوع کرونا نیز چنین گزارشی از تعطیلی این مراکز در باکو منتشر نشده بود و به گفتهی ناظران، به سهولت نمیتوان تعطیلی حسینیه یا دفتر خامنهای در باکو را ناشی از شیوع کرونا دانست.
بر اساس گزارشها، مسجد و دفتر نمایندگی سید علی اکبر اجاق نژاد نماینده خامنهای در باکو روز سه شنبه پلمپ و به دستور مقامات جمهوری آذربایجان تعطیل شده است.
زاهداف، سخنگوی وزارت کشور آذربایجان نیز تدابیر مبارزه با همهگیری کرونا را دلیل تعطیلی دفتر نمایندگی رهبر ایران در باکو اعلام کرده و گفته است این محل از اماکنی است که طی روزهای اخیر باعث افزایش موارد ابتلا به کرونا شده است.
در همان حال جمهوری اسلامی همچنان با انتقاد از حضور اسرائیل در آذربایجان دلیل تشدید تنشها در منطقه را حضور اسرائيل در منطقه عنوان میکند و تاکید دارد که از ابتدا بروز تنش در مسالهی قراباغ، این اسرائیل بوده است که به تشدید تنش ها در منطقه دامن زده است.
در همان حال برخی از مقامهای سیاسی در ایران همچنان با اشاره به بازپس گیری قره باغ و آذربایجان و الحاق مجدد آنها به ایران، این برداشت را تقویت میکنند که تصور جمهوری اسلامی از راهبردهای استراتژیک و دیپلماتیک بیشتر احساسی و به دور از منطق تعاملات دیپلماتیک است تا سیاست هایی راهبردی و دیپلماتیک.
موضعگیریهایی که به گفتهی برخی تحلیلگران با کوچکترین بیمبالاتی از طرف جمهوری اسلامی ایران، یا آذربایجان، یا به قول مقامهای جمهوری اسلامی ایران، با تحریک کشورهای ذینفع در بروز تنش در منطقه میتواند آتش درگیری و جنگ را در منطقه روشن کند.