در حالیکه با سقوط دولت افغانستان و برآمدن طالبان نگرانیها در تهران در حال افزایش است . و چالشهای که ممکن است در مرزهای شرقی ایران رخ دهد باعث شده بسیاری از کارشناسان به این موضوع اشاره کنند که در افزایش چالشهای مربوط به مذاکرات هسته ای ودر گیریهای منطقه ای ممکن است که مورد طالبان نیز به یکی از دغدغه های اصلی امنیتی ایران تبدیل شود . این در حالیست که هنوز رهبر جمهوری اسلامی در این زمینه اظهار نظری نکرده است .
در همین زمینه سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه در گفتگو با خبرنگاران گفت که ما به دقت و از نزدیک تحولات را پیگیری میکنیم و در تماس با تمامی طرفها هستیم و همانطور که دکتر ظریف در توییت خودشان تاکید کردند جمهوری اسلامی ایران از تمامی امکانات و ابزارهای خود برای تسهیل گفتگوها و مصالحه در افغانستان استفاده کرده و از ابتکار شورای هماهنگی نیز استقبال میکند.
وی افزود جمهوری اسلامی ایران دارای مشترکات فراوان تاریخی، تمدنی و فرهنگی با افغانستان بوده و در تمامی مقاطع حساس و مهم تاریخ آن کشور با تمام توان و بهرغم مضایق و محدودیتها، در کنار مردم مسلمان و همسایه خود حضور داشته است.
وی گفت جمهوری اسلامی ایران خواستار توجه جدی به مصونیت دیپلماتها واماکن دیپلماتیک در چارچوب کنوانسیونهای بین المللی بوده و بر لزوم سلامت دیپلماتها و تامین امنیت این اماکن تاکید مینماید. بدیهی است وزارت امور خارجه بطور مستمر با کادر دیپلماتیک مستقر در سفارت و کنسولگری خود در کابل و هرات در تماس بوده و بطور مداوم تحولات را رصد مینماید. وی در مورد ورود پناهندگلن افغانی گفت متاسفانه افزایش خشونت ها و ناآرامی های اخیر موج جدیدی از بیجاشدگان را به دنبال داشته است. ما امیدواریم است جامعه و نهادهای مسئول بین المللی نسبت به این مساله توجه جدی نشان داده و بویژه در شرایط شیوع کرونا، بدون فوت وقت به وظایف ذاتی خود در کمک به این بیجاشدگان بشتابند.وی افزود ایران بار دیگر آمادگی خود را جهت تسهیل حل موضوعات افغانستان از طریق گفتگوهای بین الافغانی و با مالکیت افغانها و همچنین کمک به اجماع منطقه ای در موضوع افغانستان اعلام میدارد. در همین چارچوب است که ما از انتقال مسالمتآمیز قدرت از طریق شورای راهبری متشکل از رهبران بزرگ و سرشناس افغانستان استقبال می نماییم.
خطیب زاده در مورد شرکت ایران در نشست سران بغداد گفت درخصوص شرکت در اجلاس همسایگان عراق دعوت نامه ای واصل شده است و جمهوری اسلامی ایران در زمان مناسب تصمیم لازم را اتخاذ خواهد کرد. زیرا جمهوری اسلامی ایران همواره از صلح و ثبات در عراق و فرایند سیاسی در این کشور حمایت کرده و خواهد کرد.
وی در مورد مذاکرات مذاکرات ایران و عربستان گفت قبلا گفتگوهایی بین دوکشور برگزار شده و مانعی برای ادامه این گفت وگوها وجود ندارد. جمهوری اسلامی ایران همواره بر عنصر گفتگو برای کاهش تنش و افزایش همکاری ها تاکید کرده است.
بنظر میرسد جمهوری اسلامی عملا حاکمییت طالبان را محتاطانه پذیرفته است ولی نگران است که طالبان به دلایل متعدد تغییر موضع دهد و تنش میان دو کشور افزایش دهد . در عین حال با روی کار امدن طالبان مبادلات تجاری با افغانستان نیز احتملا کاهش خواهد یافت .
در مورد اجلاس سران در بغداد نیز در صورت برگزاری و حضورنمایندگان عالیرتبه سیاسی دو کشور ایران و عربستان احتمال زیاد منجر به باز گشایی سفارت دو کشور شود . امری که میتواند به مذاکرات هسته ای ایران نیز کمک شایانی کند .