جواد ظریف وزیر خارجه ایران در گفتگویی با روزنامه اعتماد مدعی شد که تلاشهای بسیاری برای بهبود رابطه با عربستان سعودی انجام داده است ولی در نهایت موفق نبوده است وی گفت همسایگان برای ما اهمیت ویژهای دارند به این خاطر که در شرایط تحریم و فشارها همسایگان مجرای تنفسی ما و هر کشوری به حساب میآیند، لذا عقل اقتضا میکند که بیشترین تمرکز روی همسایگان داشته باشیم.
نکته دوم این که ایران از نظر قدرت نظامی ، ظرفیت اقتصادی، نیروی انسانی و قدرت ملی و سرمایههای طبیعی در شرایطی است که به هیچ وجه قابل قیاس با همسایگان جنوبی خود نیست، لذا ضرورت دارد که همیشه به سمت آنان دست و آغوش باز داشته باشیم.
وی گفت تبلیغات اشتباهی مطرح شده که وزارت خارجه و شخص بنده تا رسیدن به برجام به منطقه توجه نکردهایم. که خلاف است و من به فاصله یکی دوماه بعد از وزارت اولین مقالهای که در خارج از ایران چاپ کردم، در روزنامه الشرق الاوسط در مورد روابط همسایگان بود.
اولین طرح منطقهای که دادم حدود سه هفته بعد از وزارتم بود که به عربستان ارائه کردم. که در تنظیم ان کمک کرد وی گفت در مرداد و شهریور سال 92 سردارسلیمانی پیشنهاد داد ما باید با عربستان در موضوع یمن کمک کنیم . وی افزود یک موسسه تحقیقاتی اروپایی فعال که اندیشمندان ما و عربستان را دعوت میکرد و آنها با هم گفتگو میکردند. قرار بود اولین جلسهشان در دولت یازدهم هم شهریور سال ۹۲ برگزار شود.که من بعد از هماهنگی با سلیمانی، از طریق شرکت کنندگان در آن میزگرد به سعود الفیصل وزیر خارجه وقت عربستان پیغام دادم که آمادهایم بنشینیم با یکدیگر در مورد مناطق مورد اختلاف به نفع مردم منطقه به تفاهم برسیم و اگر خیال میکنید که من قدرت اجرایی ندارم، حاضریم در سطح سردار سلیمانی هم در این حوزه با شما گفتگو کنیم.وی افزود پیام منتقل شد و با فاصله کمی الفیصل در یک خط پاسخ دادجهان عرب به شما ارتباطی ندارد. وی گفت در پایان سال ۹۲ به همه کشورهای منطقه به استثنای بحرین و عربستان سفر کردم. روابط ما و بحرین بسیار بد بود، ولی مایل بودم به عربستان بروم اما آنها استقبال نکردند.وی افزود یکی از تأسفهای من این است که باید ایستادگی میکردم و به عربستان میرفتم. در سال ۹۳ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به هتل محل اقامت سعود الفیصل رفتم و با او ملاقات کردم. در آن دیدار به ایشان گفتم که میتوانیم راجع به گذشته صحبت کنیم و یا راجع به آینده همه حرف بزنیم. به ایشان گفتم که چنین پیامی به شما دادم و معنی ندارد که شما جواب دهید که جهان عرب به ما ارتباطی ندارد.وی گفت به سعود الفیصل گفتم اگر بخواهیم گلایه بکنیم لیست ما هم به اندازه شما طولانی است اما میتوانیم راجع به آینده حرف بزنیم و در آن جلسه توافق کردیم که گفتگو را ادامه دهیم، ولی ظاهراً سعود الفیصل موفق نشد مقامات داخلی سعودی را قانع کند.
ظریف گفت در آغاز سال 94شاهد افزایش تنش و شروع جنگ در یمن بودیم، لذا پیشنهاد چهار مادهای خود را درباره جنگ ارائه کردیم. آمریکا با عربستان صحبت کرد که جنگ متوقف شود.الجبیر سفیر سعودیها در واشنگتن موافقت کرده بود، ما هم آماده کمک به پایان جنگ بودیم اما بنسلمان آن را رد کرد. وی گفت بعد از برجام وزیر خارجه قطر پیام داد که ایران با ۱+۵ مذاکره میکند، پس چرا با شورای همکاری خلیج فارس مذاکره نمیکند که متاسفانه به دلیل وقوع حادثه منا امکانپذیر نشد و بعد از آن فاجعه حمله به سفارت سعودی در تهران رخ داد.وی گفت قبل از انتخاب ترامپ پیشنهادی که توسط امیر فقید کویت برای گفتگوی ایران و شورای همکاری خلیج فارس مطرح شده بود و حتی وزیر خارجه آن کشور به تهران آمده و طرح آن را به دکتر روحانی داده بود و رئیس جمهوری ایران هم بعد از آن به عمان و کویت سفر کردند و پاسخ مثبت را داده بودند.
اما متأسفانه پس از انتخاب ترامپ در اجلاس منامه توسط کشورهای تندروی عضو شورای همکاری رد شد؛ و شاه بحرین گفت چون آقای ترامپ آمده است و میتواند قدرت ایران را تعدیل کند صبر کنیم و بعد از آن با تهران مذاکره کنیم.
ظریف با انکه از فاجعه حمله به سفارت عربستان سعودی در تهران صحبت میکند مشخص نمیکند چه کسی آن فاجعه را ایجاد کرده و چرا معذرتخواهی صورت نگرفته است . علاوه براین تلاش برای صدور انقلاب در سالهای اول را هم نادیده گرفته است. همچنین حمله به تاسیسات ارامکو که میلیاردها دلار خسارت برجای گذاشت را نادیده گرفته است .
