خامنه‌ای، هشدارهای امنیتی را «جنگ روانی» می‌خواند؛ انکار خطر درگیری نظامی در اوج بی‌ثباتی منطقه

در حالی که گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال تشدید تنش‌های نظامی پیرامون جمهوری اسلامی افزایش یافته، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، بار دیگر کوشید این نگرانی‌ها را به‌عنوان بخشی از یک جنگ روانی و تبلیغاتی کم‌اهمیت جلوه دهد. او روز پنج‌شنبه ۲۰ آذر، در دیدار با گروهی از مداحان حکومتی، طرح دوباره احتمال وقوع درگیری نظامی را اقدامی عامدانه برای ایجاد تردید و دلهره در جامعه توصیف کرد و گفت برخی افراد با تکرار این موضوع تلاش می‌کنند مردم را دل‌به‌شک نگه دارند.

خامنه‌ای در این سخنان، بدون اشاره مستقیم به تهدیدهای فزاینده خارجی، آمریکا را در مرکز آنچه «جبهه‌ای وسیع و فعال» خواند قرار داد و افزود برخی کشورهای اروپایی نیز در کنار واشینگتن ایستاده‌اند. او همچنین از هیأت‌ها و مداحان حکومتی خواست در برابر آنچه «جنگ تبلیغاتی و رسانه‌ای غرب» نامید، فعالانه موضع بگیرند، موضعی که بار دیگر نقش ابزارهای مذهبی و رسانه‌ای در مدیریت افکار عمومی را برجسته می‌کند.

این اظهارات در شرایطی بیان می‌شود که خود خامنه‌ای پیش‌تر، در شهریورماه، وضعیت «نه جنگ، نه صلح» حاکم بر ایران را «فضای خوبی» ندانسته و نسبت به «ضرر و خطر» آن هشدار داده بود. با این حال، اکنون او تلاش می‌کند طرح احتمال درگیری نظامی را نه نشانه‌ای از شکنندگی شرایط، بلکه نتیجه فضاسازی و القای ترس از سوی دشمنان معرفی کند.

در سوی دیگر، گزارش‌های منتشرشده در رسانه‌های بین‌المللی و منطقه‌ای تصویر متفاوتی ارائه می‌دهند. طی هفته‌های اخیر، بحث‌ها درباره آینده برنامه هسته‌ای و موشکی جمهوری اسلامی شدت گرفته و احتمال واکنش نظامی بازیگران خارجی، از جمله اسرائیل و ایالات متحده، بیش از گذشته مطرح شده است. وب‌سایت المانیتور به نقل از دیپلمات‌های اروپایی گزارش داده که اسرائیل ممکن است حتی بدون تأیید مستقیم دولت دونالد ترامپ، در سال ۲۰۲۶ دست به حمله نظامی تازه‌ای علیه جمهوری اسلامی بزند.

هم‌زمان، پایگاه خبری وای‌نت اسرائیل نوشته است که هرچند احتمال وقوع فوری یک درگیری گسترده پایین ارزیابی می‌شود، اما هم اسرائیل و هم جمهوری اسلامی خود را برای دور تازه‌ای از تقابل آماده می‌کنند. یورونیوز نیز به نقل از مقامات و تحلیلگران اسرائیلی گزارش داده که تهران پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل، با سرعت در حال بازسازی زرادخانه موشکی خود است و قصد دارد در صورت بروز درگیری آینده، به‌طور هم‌زمان هزاران موشک شلیک کند.

بر اساس این گزارش‌ها، جمهوری اسلامی تولید موشک‌های بالستیک را از سر گرفته و کارخانه‌های مرتبط به‌صورت شبانه‌روزی در حال احیای ظرفیت‌هایی هستند که در حملات اخیر آسیب دیده‌اند. کارشناسان اسرائیلی وضعیت کنونی را «بسیار ناپایدار» توصیف می‌کنند و می‌گویند هر دو طرف در حال مدیریت یک وضعیت پرتنش هستند؛ شرایطی که نه به جنگی تمام‌عیار انجامیده و نه خطر آن را به‌طور کامل رفع کرده است.

در چنین فضایی، خامنه‌ای در بخش دیگری از سخنان خود، دامنه انتقادها از آمریکا را فراتر از خاورمیانه برد و واشینگتن را به «توسعه‌طلبی سرزمینی» در آمریکای لاتین متهم کرد. او گفت فشارهای نظام سلطه گاه با هدف گسترش نفوذ سرزمینی، گاه برای تسلط بر منابع زیرزمینی و گاه برای تغییر سبک زندگی و هویت ملت‌ها اعمال می‌شود. این مواضع در حالی مطرح می‌شود که تنش‌های اخیر میان آمریکا و ونزوئلا، یکی از متحدان اصلی جمهوری اسلامی در آمریکای لاتین، شدت گرفته و فشارهای واشینگتن بر دولت نیکولاس مادورو افزایش یافته است.

در مجموع، تلاش رهبر جمهوری اسلامی برای تقلیل نگرانی‌های امنیتی به جنگ روانی، در تضاد آشکار با مجموعه‌ای از گزارش‌ها و ارزیابی‌های بین‌المللی قرار دارد که از شرایطی شکننده و به‌شدت ناپایدار حکایت می‌کنند. از یک سو، انکار رسمی خطر درگیری و از سوی دیگر، شتاب در بازسازی توان موشکی و تداوم برنامه‌های حساس، تصویری دوگانه از سیاست‌های حاکمیت ارائه می‌دهد؛ تصویری که نشان می‌دهد سایه تنش و بی‌ثباتی، برخلاف ادعاهای رسمی، همچنان بر فضای ایران و منطقه سنگینی می‌کند.