در لبنان، ترور نظامی مهم‌ترین چهره حزب‌الله در یک دهه اخیر، فضای امنیتی منطقه را وارد مرحله‌ای تازه کرده است. حمله دقیق اسرائیل به یکی از ساختمان‌های مسکونی در ضاحیه جنوبی بیروت، به مرگ هیثم علی طباطبایی، رئیس ستاد حزب‌الله و نفر دوم این گروه منجر شد؛ اقدامی که پیامدهای سیاسی و نظامی آن از هم‌اکنون مورد توجه بازیگران بین‌المللی و منطقه‌ای قرار گرفته است.
طبق اعلام رسمی ارتش اسرائیل، طباطبایی ـ که در ساختار حزب‌الله نقشی هم‌تراز فرمانده کل نیروهای نظامی داشت ـ هدف مستقیم این عملیات بوده است. ارتش اسرائیل اعلام کرد او از طراحان اصلی برنامه‌های تسلیحاتی جدید حزب‌الله و مسئول بازسازی «نیروی رضوان» بود؛ واحدی که مأموریت آن نفوذ به داخل مرزهای اسرائیل و اجرای عملیات تهاجمی گسترده تعریف شده است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در بیانیه‌ای او را «قاتل زنجیره‌ای» توصیف کرد و گفت اجازه نخواهد داد حزب‌الله دوباره قدرت‌گیری کند. وزیر دفاع اسرائیل نیز این عملیات را بخشی از راهبرد «اقدام قاطع برای جلوگیری از تهدیدهای آینده» دانست.
حمله هوایی اسرائیل طبقات چهارم و پنجم یک ساختمان ده‌طبقه در منطقه حاره حریک را هدف قرار داد. بنا بر گزارش وزارت بهداشت لبنان، در این حمله پنج نفر کشته و بیش از بیست‌وپنج تن زخمی شدند. حزب‌الله نیز در بیانیه‌ای مرگ طباطبایی و چهار فرمانده ارشد همراه او را تأیید کرد و آن را «مدال افتخار الهی» خواند. اسامی فرماندهان همراه او شامل قاسم حسین برجاوی، رفعت احمد حسین، ابراهیم علی حسین و مصطفی اسد برو اعلام شد.
طباطبایی، مشهور به «ابوعلی»، متولد ۱۹۶۸ در جنوب لبنان، از پدری ایرانی و مادری لبنانی بود. نقش او در ساختار نظامی حزب‌الله فراتر از یک فرمانده میدانی توصیف می‌شد؛ او از طراحان اصلی شبکه‌های عملیاتی در سوریه و یمن و فردی کلیدی در توسعه توانایی‌های رزمی نیروهای ویژه حزب‌الله بود. ایالات متحده در سال‌های گذشته برای دستگیری او جایزه پنج میلیون دلاری تعیین کرده بود.
در سوی مقابل، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با انتشار بیانیه‌ای حمله اسرائیل را «جنایت جنگی» و «اقدامی تروریستی» خواند و خواستار «محاکمه و مجازات سران اسرائیل» شد. در این بیانیه، آمریکا به‌عنوان «عامل اصلی تداوم تجاوزات اسرائیل» مورد انتقاد قرار گرفت. با این حال، برخلاف سنت معمول، هیچ‌یک از نهادهای نظامی جمهوری اسلامی هنوز واکنش عملی یا تهدید مستقیم علیه اسرائیل مطرح نکرده‌اند.
در میان مقام‌های جمهوری اسلامی، علی لاریجانی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی، تندترین واکنش را نشان داد. او در پیامی به زبان عربی ادعا کرد که اقدامات اسرائیل «راهی جز برخورد مستقیم» باقی نگذاشته است. برخی فعالان رسانه‌ای نزدیک به حکومت نیز خواستار «پاسخ سخت» شده‌اند و مدعی‌اند سکوت جمهوری اسلامی پس از کشته شدن فواد شکر، به «جسورتر شدن» اسرائیل منجر شد.
در لبنان نیز واکنش‌ها گسترده بوده است. جوزف عون، رئیس‌جمهور لبنان، از جامعه جهانی خواست برای توقف حملات اسرائیل «قاطعانه» اقدام کند. نمایندگان وابسته به حزب‌الله در پارلمان نیز این حمله را «عبور از خط قرمز» خوانده و تأکید کردند پاسخ مناسب «در زمان و مکان مقتضی» داده خواهد شد. محمود قماطی، از اعضای شورای سیاسی حزب‌الله، هشدار داد که این حمله «درهای مرحله‌ای جدید از تنش» را باز خواهد کرد.
به گفته برخی منابع رسانه‌ای در اسرائیل، این عملیات با هماهنگی آمریکا صورت گرفته، اما یک مقام آمریکایی در گفتگو با پایگاه اکسیوس گفته اسرائیل پیش از حمله، واشینگتن را در جریان جزئیات قرار نداده بود و آمریکا تنها پس از وقوع حمله مطلع شده است.
طباطبایی جانشین ابراهیم عقیل محسوب می‌شد که در سپتامبر ۲۰۲۴ کشته شد و یکی از معدود فرماندهان باقی‌مانده حزب‌الله با توانایی اداره هم‌زمان چند جبهه بود. حذف او نخستین اقدام هدفمند اسرائیل علیه فرماندهان ارشد حزب‌الله پس از آتش‌بس آذرماه ۱۴۰۳ است؛ آتش‌بسی که طی ماه‌های اخیر بارها از سوی دو طرف نقض شد و به‌ویژه اسرائیل، حزب‌الله را به ذخیره مجدد موشک‌ها و تجهیزات سنگین متهم کرده است.
بر اساس گزارش وال‌استریت ژورنال، مجموعه اقدامات حزب‌الله برای بازسازی ظرفیت موشکی، راکت‌های ضدتانک و ادوات توپخانه‌ای، آتش‌بس موجود را در آستانه فروپاشی قرار داده بود و حمله اخیر اسرائیل نشان می‌دهد «صبر تل‌آویو در برابر این گروه نیابتی جمهوری اسلامی» رو به پایان است.
در حالی که تنش‌ها میان دو طرف به بالاترین سطح طی یک سال اخیر رسیده، مقام‌های اسرائیل اعلام کرده‌اند که هرگونه تهدید علیه شمال این کشور «با واکنش فوری و قاطع» مواجه خواهد شد. با این حال، هنوز مشخص نیست حزب‌الله در پاسخ به این حمله گسترده، چه زمانی و با چه سطحی از اقدام نظامی واکنش نشان خواهد داد؛ اما تحلیلگران معتقدند حذف نفر دوم حزب‌الله ممکن است به یکی از مهم‌ترین نقاط چرخش در معادلات امنیتی لبنان و منطقه تبدیل شود.
