به گزارش رویترز، سازمان حماس که تا چندی پیش دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده را «نژادپرست»، «نسخه‌ای برای آشوب» و فردی با «تصوری مضحک از آینده غزه» توصیف می‌کرد، اکنون تصمیمی متفاوت و غیرمنتظره گرفته است. در چرخشی معنادار، رهبران این گروه پس از تماس تلفنی غیرمعمول ترامپ با نخست‌وزیر قطر و بنیامین نتانیاهو، به این نتیجه رسیده‌اند که رئیس‌جمهور آمریکا می‌تواند اسرائیل را وادار به پایبندی به توافق صلح کند، حتی اگر حماس تمام گروگان‌های خود را آزاد کند.
به نوشته رویترز، این تماس که در رسانه‌ها بازتاب گسترده‌ای یافت، پس از دیدار ترامپ و نتانیاهو در کاخ سفید انجام شد. در آن تماس، ترامپ، نخست‌وزیر اسرائیل را روی خط گذاشت تا از نخست‌وزیر قطر بابت حمله هوایی اسرائیل به یک مجتمع مسکونی در دوحه عذرخواهی کند؛ حمله‌ای که هدفش ترور چند مقام سیاسی حماس از جمله خلیل‌الحیه، مذاکره‌کننده ارشد این گروه بود. این حادثه که ناکام ماند، به گفته منابع فلسطینی، موجب شد رهبران حماس برای نخستین بار احساس کنند ترامپ قادر است در برابر نتانیاهو بایستد و شاید واقعاً در پی پایان دادن به جنگ غزه باشد.
اکنون و در پی توافق آتش‌بسی که چهارشنبه گذشته به میانجیگری ترامپ حاصل شد، حماس بار دیگر به وعده‌های رئیس‌جمهور آمریکا اعتماد کرده است. این توافق که از جمعه اجرایی شد، شامل آزادی گروگان‌های اسرائیلی از سوی حماس است، بی‌آنکه تضمینی برای عقب‌نشینی کامل ارتش اسرائیل از غزه وجود داشته باشد. دو مقام حماس به رویترز گفته‌اند که این تصمیم، قماری خطرناک است و به میزان تعهد ترامپ به موفقیت این توافق وابسته است.
رهبران حماس می‌دانند که این قمار می‌تواند به شکست بینجامد. آنان نگران‌اند که پس از آزادی گروگان‌ها، اسرائیل عملیات نظامی را از سر بگیرد، همان‌گونه که پس از آتش‌بس ماه ژانویه نیز چنین کرد. با این حال، مذاکرات غیرمستقیم در شرم‌الشیخ، تحت فشار میانجی‌گران منطقه‌ای و با حضور نزدیک‌ترین مشاوران ترامپ، از جمله جرد کوشنر و استیو ویتکاف، موجب شد تا نمایندگان حماس توافق را بپذیرند.
به گزارش رویترز، یکی از مقامات حماس گفته است: «شور و اشتیاق ترامپ در سالن کنفرانس احساس می‌شد.» طبق گزارش‌ها، ترامپ شخصاً سه بار با مذاکره‌کنندگان تماس گرفت و فرستادگان آمریکایی میان هیأت‌های اسرائیل، قطر و مصر در رفت‌وآمد بودند.
در گزارش رویترز آمده است که اگرچه این توافق می‌تواند گامی به‌سوی پایان جنگی باشد که از حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد، اما هیچ تضمینی برای تحقق مراحل بعدی طرح بیست‌ماده‌ای ترامپ وجود ندارد. با این حال، عملکرد رئیس‌جمهور آمریکا در مهار بحران‌های پیشین، از جمله حمله اسرائیل به قطر و پایان جنگ دوازده‌روزه با ایران در خردادماه، برای حماس نشانه‌ای از توانایی او در کنترل اسرائیل بوده است.
به نوشته رویترز، ترامپ پس از خشم از حمله به دوحه، از آن رویداد برای تحت فشار قرار دادن نتانیاهو استفاده کرد تا چارچوبی برای پایان دادن به جنگ غزه بپذیرد. او روابط نزدیکی با کشورهای عرب خلیج فارس دارد و پس از دیدن تصاویر بمباران در تلویزیون، گفت که «این حادثه، جهان عرب را متحد کرد.» ترامپ سپس در سخنرانی خود وعده داد که اجازه تکرار چنین حملاتی را نخواهد داد، وعده‌ای که از نگاه حماس نشانه‌ای از جدیت او بود.
یکی از مقامات فلسطینی در غزه به رویترز گفت: «وقتی ترامپ برای قطر تضمین امنیتی داد که اسرائیل دیگر به آن کشور حمله نخواهد کرد، اعتماد ما به دوام آتش‌بس افزایش یافت.» تحلیلگران اسرائیلی نیز تأیید کرده‌اند که این وعده، جایگاه ترامپ را در میان بازیگران منطقه‌ای تقویت کرد.
منابع فلسطینی همچنین می‌گویند ترامپ در جریان جنگ ایران و اسرائیل، با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی خود، دستور داده بود هواپیماهای اسرائیلی از عملیات بمباران ایران بازگردند. یکی از مقامات حماس گفت: «هرچند رفتارش نمایشی است، اما به گفته خودش عمل می‌کند. او نشان داده حاضر است اسرائیل را مجبور به پایبندی به آتش‌بس کند.»
به نوشته رویترز، طرح صلح ترامپ در ۲۹ سپتامبر هم‌زمان با دیدار نتانیاهو از واشنگتن اعلام شد و حماس چهار روز بعد با شروطی محدود آن را پذیرفت. اما تا سه‌شنبه گذشته مذاکرات بر سر جزئیات متوقف بود و میانجی‌گران قطر، مصر و ترکیه نتوانسته بودند گره مذاکرات را باز کنند. در نهایت، نخست‌وزیر قطر تصمیم گرفت شخصاً به شرم‌الشیخ سفر کند و با ورود کوشنر و ویتکاف در روز چهارشنبه، گفت‌وگوها دوباره آغاز شد. حضور ابراهیم کالین، رئیس سازمان اطلاعات ترکیه نیز مؤثر بود؛ زیرا ترکیه روابط نزدیکی با حماس دارد و اردوغان نیز به درخواست ترامپ در ترغیب این گروه به پذیرش طرح نقش داشت.
برای دو سال، حماس آزادی گروگان‌ها را به عقب‌نشینی کامل اسرائیل مشروط کرده بود، اما این‌بار هر دو طرف از مواضع خود کوتاه آمدند. طبق مفاد توافق، اسرائیل موقتاً در حدود نیمی از غزه باقی می‌ماند و مسئله خلع سلاح حماس به مراحل بعد موکول شده است. یکی از منابع مطلع به رویترز گفته است این توازن شکننده شاید زمینه‌ای برای پیشبرد مراحل بعدی باشد.
در بخشی از گزارش آمده است که میانجی‌ها توانستند حماس را متقاعد کنند ادامه گروگان‌گیری بیش از آنکه اهرم فشار باشد، به زیان وجهه فلسطینیان تمام شده است. یکی از مقامات حماس در غزه گفت: «ما فهمیدیم نگه داشتن گروگان‌ها حمایت جهانی را از بین می‌برد و بدون آن، اسرائیل دیگر توجیهی برای ادامه جنگ ندارد.»
با این حال، هیچ تضمین کتبی برای اجرای کامل مراحل بعدی ارائه نشده و حماس صرفاً به تعهدات شفاهی ایالات متحده و میانجی‌گران منطقه‌ای اعتماد کرده است. یکی از مقامات این گروه به رویترز گفت: «از نظر ما، این توافق به معنای پایان جنگ است.»
اما رویترز می‌نویسد رهبران حماس به‌خوبی می‌دانند که این قمار می‌تواند دوباره شکست بخورد. پس از آتش‌بس ژانویه، ترامپ در میانه روند مبادله اسرا هشدار داده بود اگر حماس تمام گروگان‌ها را یک‌جا آزاد نکند، توافق را لغو خواهد کرد و «جهنم را آزاد می‌سازد». آن توافق فروپاشید و به گفته منابع فلسطینی، ادامه جنگ به کشته شدن بیش از شانزده هزار نفر دیگر در غزه انجامید.
با وجود این تجربه تلخ، مقام‌های حماس می‌گویند فضای کنونی متفاوت است. یکی از اعضای گروه به رویترز گفت: «این بار احساس می‌شود اسرائیلی‌ها با جدیت آمده‌اند و فشار مشترک مصر، قطر، ترکیه و آمریکا مؤثر بوده است.»
به گزارش رویترز، در حالی‌که آینده توافق هنوز نامعلوم است، تصمیم حماس برای اعتماد به ترامپ بیش از هر چیز بر احساس واقعی قدرت او در کنترل اسرائیل استوار است؛ قدرتی که شاید، دست‌کم تا زمانی که شخصاً درگیر مذاکرات باشد، مانع از بازگشت دوباره جنگ به غزه شود.
