عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی روز پنجشنبه در گفت‌و‌گوی ویژه خبری صداوسیما از مبادله زندانیان با فرانسه صحبت کرد.
اظهارات عراقچی در این زمینه در حالی مطرح می‌شود که تهران در آستانه فعال شدن مکانیسم ماشه در حال انجام مجموعه‌ای از اقدامات برای تعدیل مواضع اروپاست، از توافق دقیقه نودی با آژانس که دو طرف برداشت‌های متناقضی درباره آن ارایه کرده‌اند تا حالا که موضوع مبادله زندانیان مطرح می‌شود.
عراقچی شامگاه پنجشنبه ۲۰ شهریور در مصاحبه با صداو سیما اظهار داشت: «تبادل مهدیه اسفندیاری با زندانیان فرانسوی در ایران به مراحل نهایی رسیده و امیدواریم در روزهای آینده انجام شود.» وی بدون ارائه جزئیات بیشتر از پیشرفت مذاکرات خبر داد.
او جزئیات بیشتری ارائه نکرد اما آنچه به دیپلماسی گروگانگیری جمهوری اسلامی مشهور است، همواره در شرایط حساس به‌کار گرفته شده است. یکی از مشهورترین آنها تبادل زندانیان در جریان اجرای برجام بود.
در حالی که تهران از نزدیک شدن به «مرحله نهایی» توافق تبادل زندانی با پاریس خبر داده، وزیر خارجه فرانسه از اظهارنظر درباره این موضوع خودداری کرد و تنها بر لزوم آزادی بی‌قید و شرط اتباع فرانسوی در ایران تأکید کرد.
ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه روز جمعه ۲۱ شهریور در مصاحبه‌ای با رادیو فرانس اینتر، خواستار آزادی «فوری و بی‌قید و شرط» سه شهروند فرانسوی بازداشت‌شده در ایران شد.
بارو از اظهار نظر در مورد توافق احتمالی برای تبادل شهروندان، آنطور که همتای ایرانی‌اش عباس عراقچی گفته است، خودداری کرد و موضع دیپلماتیک فرانسه را در این شرایط حساس یادآور شد.
فرانسه همانطور که ژان نوئل بارو روز جمعه اعلام کرد، خواستار آزادی سریع و بی‌قید و شرط سه نفر از اتباع خود است که در حال حاضر در ایران بازداشت شده‌اند.بارو روز جمعه بر فوریت این موضوع که روابط دیپلماتیک تهران و پاریس را پیچیده کرده است، تأکید کرد.
تبادلی که عراقچی از آن صحبت می‌کند شامل مهدیه اسفندیاری، زن ایرانی بازداشت‌شده در فرانسه در فوریه به اتهام ترویج تروریسم از طریق شبکه‌های اجتماعی است.
نشریه لوپوئن فرانسه اوایل امسال گزارش داده بود مهدیه اسفندیاری، شهروند ایرانی ساکن لیون، به اتهام «تمجید از تروریسم» بازداشت و به زندان منتقل شده است. در این گزارش به حمایت او از حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل نیز اشاره شده است.
جمهوری اسلامی بارها خواستار آزادی او شده و مدعی است که بازداشت او ناعادلانه بوده است.
او احتمالا با سیسل کولر و ژاک پاریس مبادله می‌شود که به اتهام جاسوسی در ایران در زندان به‌سر می‌برند.
سسیل کوهلر، معلم و عضو فدراسیون آموزش و فرهنگ سندیکای نیروی کار فرانسه و همسرش، ژاک پاریس که در اردیبهشت ۱۴۰۱ به عنوان گردشگر به ایران سفر کرده بودند، همزمان با تجمعات روز معلم در ایران بازداشت شدند.
جمهوری اسلامی بعدا این دو را متهم کرد که به قصد “آماده کردن شرایط برای انقلاب و سرنگونی حکومت ایران” به این کشور سفر کرده‌اند. قوه قضائیه جمهوری اسلامی رسماَ آنها را به “اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی” متهم کرد. جمهوری اسلامی همچنین این دو نفر را به داشتن ارتباط با موساد متهم کرده است.
فرانسه پرونده‌ای علیه جمهوری اسلامی در دادگاه بین‌المللی عدالت (ICJ) به دلیل بازداشت کوهلر و پاریس تشکیل داده است.
در سال‌های اخیر همواره شهروندانی از آمریکا یا کشورهای اروپایی از جمله فرانسه به اتهام «جاسوسی» در ایران زندانی بوده‌اند. در موارد متعددی جمهوری اسلامی آنها را در مقابل دریافت امتیازهایی از کشورهایشان آزاد کرده یا آنها را با عوامل بازداشت شده خود در غرب مبادله کرده است.
کولر ۴۰ ساله و پاریس که در دهه هفتاد زندگی خود است، در ۷ مه ۲۰۲۲ به اتهام جاسوسی برای اسرائیل، بازداشت شدند. خانواده‌های آنان وضعیتشان را «بسیار ناامیدکننده» توصیف کرده‌اند.
این زوج در میان حدود ۲۰ اروپایی هستند که هم‌اکنون در ایران زندانی‌اند، از جمله یک نوجوان فرانسوی-آلمانی که در جریان سفر با دوچرخه از اروپا به آسیا در ۱۶ ژوئن، همزمان با جنگ کوتاه ایران و اسرائیل، در ایران ناپدید شد.
