دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا، بار دیگر بر ضرورت گسترش پیمانهای صلح ابراهیم در خاورمیانه تأکید کرد و گفت اکنون که زرادخانه هستهای در حال ساخت جمهوری اسلامی به طور کامل نابود شده، زمان آن رسیده که همه کشورهای منطقه به این توافقات بپیوندند؛ اقدامی که به گفته او، میتواند صلح پایدار در خاورمیانه را تضمین کند.
ترامپ روز پنجشنبه ۱۶ مرداد در پیامی در شبکه اجتماعی «تروت سوشال» نوشت: «اکنون که زرادخانه هستهای ایران نابود شده است، برای من بسیار مهم است که همه کشورهای خاورمیانه به توافقنامههای ابراهیم بپیوندند.» او تأکید کرد این اقدام، تضمینکننده صلح خواهد بود.
یک روز پیش از آن، ترامپ در سخنانی تند علیه جمهوری اسلامی، این حکومت را «منشأ نفرت و شرارت» خواند و هشدار داد که هرگونه تلاش تهران برای ازسرگیری برنامه هستهای «بسیار خطرناک» خواهد بود، چرا که ایالات متحده «فوراً و قاطعانه بازخواهد گشت». او گفت: «ما جنگ در خاورمیانه را با متوقف کردن ایران از دستیابی به سلاح هستهای، متوقف کردیم.»
این اظهارات در حالی بیان میشود که تنها چند هفته از عملیات بزرگ آمریکا علیه برنامه هستهای جمهوری اسلامی میگذرد. بامداد اول تیر، ارتش آمریکا در عملیاتی با نام «چکش نیمهشب» سه مرکز عمده هستهای رژیم در نطنز، فردو و اصفهان را هدف قرار داد؛ حملهای که به گفته ترامپ، بر اساس ارزیابیهای بعدی، این تأسیسات را به طور کامل نابود کرد. این عملیات، در پی رشته حملات سنگین اسرائیل به مراکز پدافندی و نظامی و ترور چند تن از مقامات سپاه و برنامه هستهای جمهوری اسلامی انجام شد.
ترامپ پیشتر، اصرار جمهوری اسلامی بر ادامه غنیسازی اورانیوم پس از این حملات را «احمقانه» خوانده و گفته بود: «شما تازه از یک وضعیت بسیار بد خارج شدهاید و باز میگویید میخواهید به غنیسازی ادامه دهید! کدام فرد عاقل چنین حرفی میزند؟»
در همین حال، «مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی» با انتشار تصاویر ماهوارهای اعلام کرده که فعالیتها در تاسیسات زیرزمینی «کلنگ گزلا» در نزدیکی نطنز همچنان ادامه دارد و جمهوری اسلامی مشغول ساختوساز گسترده در آنجاست. گزارشها حاکی است این تاسیسات در عمقی ساخته شده که حتی بمبهای سنگرشکن آمریکایی نیز به آن دسترسی ندارند.
روزنامه تلگراف نیز گزارش داده که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از تهران خواسته درباره ماهیت فعالیتهای این سایت توضیح دهد، اما جمهوری اسلامی از پاسخگویی خودداری کرده است.
در روزهای اخیر، بحث بر سر سرنوشت ذخایر اورانیوم غنیشده ایران پس از حملات آمریکا شدت گرفته، در حالی که رسانههای وابسته به سپاه پاسداران، همچون خبرگزاری فارس، حتی کارزارهایی در حمایت از ساخت سلاح هستهای راهاندازی کردهاند. این کارزار با استناد به تجربه کشورهایی مانند کره شمالی، دستیابی به بمب اتمی را «ابزار بازدارنده» معرفی کرده و آشکارا در تضاد با تعهدات بینالمللی ایران است.
این تحولات، تصویر روشنی از دو مسیر متضاد در برابر جمهوری اسلامی ترسیم میکند: پیوستن به روندهای صلح و همکاری منطقهای یا ادامه ماجراجوییهای هستهای که میتواند کشور را به ورطه انزوای کامل و تقابلهای خطرناکتر بکشاند.