نماینده ویژه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، در امور خاورمیانه روز دوشنبه ۲۵ فروردین برابر با ۱۴ آوریل در مصاحبه با «فاکس‌نیوز» گفت که راستآزمایی برنامه هسته‌ای ایران مبنای اصلی توافق احتمالی در مذاکرات هسته‌ای خواهد بود.
استیو ویتکاف توضیح داد که مذاکره با جمهوری اسلامی بر دو محور «راستآزمایی برنامه هسته‌ای» و «ابعاد نظامی» آن خواهد بود.
این همان نکته‌ایست که رژیم ایران نه تنها سال‌ها قصد پنهان کردن آن را داشت بلکه با اقداماتی که در زمینه‌ی غنی‌سازی اورانیوم تا درجه تسلیحاتی انجام داد، تردیدها را در مورد مقاصد نظامی خود بیش از پیش تقویت کرد.
در همین ارتباط ویتکاف گفت، طبق برجام ایران مجاز به غنی‌سازی اورانیوم تا ۳/۶۷ درصد است و به بیشتر از آن نیازی ندارد، اما اکنون در برخی موارد تا ۲۰ درصد و ۶۰ درصد غنی‌سازی انجام داده‌اند و این مجاز نیست. چنین غنی‌سازی با ادعای آنها که تنها می‌خواهند برنامه هسته‌ای غیرنظامی داشته باشند همخوانی ندارد.
نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه در ادامه گفت: «این گفتگوها بیشتر درباره راستآزمایی برنامه غنی‌سازی اورانیوم و نکته دوم حیاتی را «راستی‌آزمایی ابعاد تسلیحاتی» در برنامه هسته‌ای ایران اعلام کرد و گفت: «این شامل موشک‌ها، انواع موشک‌هایی که ذخیره کرده‌اند، و شامل ماشه بمب می‌شود.»
ویتکاف که روابط فوق‌العاده نزدیکی با ترامپ دارد تاکید کرد که رئیس جمهوری آمریکا او را مأمور کرده است تا «موقعیت را از طریق دیپلماسی و گفتگو» حل کند.
او در نهایت تأکید کرد، «راستآزمایی بخش کلیدی هر توافق احتمالی خواهد بود و امیدواریم که بتوانیم به مرحله تدوین سند برسیم. برای این کار ما باید راستآزمایی بسیار سختگیرانه‌ای داشته باشیم.»
ویتکاف نیز مانند ترامپ با انتقاد از مماشات دولت جو بایدن در قبال برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران گفت: «در چند سال گذشته پیش از دولت ما، روند راستآزمایی چندان جدی یا قابل توجهی وجود نداشته و این باید تغییر کند. اگر تغییر کند، مبنایی برای گفتگوهای مثبت خواهیم داشت، اگرنه، باید به دنبال جایگزین باشیم که برای هیچکس خوب نخواهد بود.»
در همین حال و در واکنش به صحبتهای استیو ویتکاف، فرستاده آمریکا، که تأکید کرد که دور جدید مذاکرات با ایران به بررسی برنامه غنی‌سازی و برنامه تسلیحاتی خواهد پرداخت، سپاه پاسداران اعلام کرد که مسئله توانمندی‌های نظامی «خط قرمز» است.
علی محمد نائینی، سخنگوی سپاه پاسداران ایران، در سخنانی که امروز سه‌شنبه بیان کرد، گفت: «امنیت ملی و قدرت دفاعی و نظامی جزو خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران است که در هر شرایطی درباره آن گفت‌وگو و مذاکره نمی‌شود.»
فرستاده ویژه رئیس جمهور ایالات متحده با تاکید بر اینکه در راستای دستورات دونالد ترامپ به پیش می‌رود گفت: «اینجا هستیم تا ببینیم آیا می‌توانیم این وضعیت را از طریق دیپلماتیک و با گفت‌وگو حل کنیم. جلسه اول مذاکره با ایران سازنده، مثبت و قانع کننده بود.»
موافقت ایالات متحده با سطح غیرنظامی غنی‌سازی اورانیوم در ایران (۳.۶۷ درصد) در تقابل با خواسته اسرائیل قرار دارد که خواستار بر برچیده شدن کامل برنامه هسته‌ای ایران و نابودی تاسیسات وتجهیزات اتمی آن شده است.
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل هفتم آوریل ۲۰۲۵ برابر با ۱۸ فروردین در دیدار با دونالد ترامپ خواهان اجرای «مدل لیبی» برای برچیدن برنامه‌های اتمی جمهوری اسلامی شده بود.
ایران همواره گفته است که برنامه هسته‌ایش مقاصد صلح‌آمیز دارد؛ با این حال گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی هشدار داده که افزایش سطح غنی‌سازی و میزان ذخایر اورانیوم بسیار غنی‌شده در ایران در هیچ کشور دیگری بدون سلاح هسته‌ای سابقه ندارد.
همزمان دونالد ترامپ نیز در یک کنفرانس خبری مشترک که با رئیس جمهور السالوادور داشت در این ارتباط گفت که «از شنبه گذشته تا شنبه آینده زمان زیادیست» و نمایندگان جمهوری اسلامی عادت کرده بودند با آدم‌های احمق در این کشور مذاکره کنند.
برخی منابع پیش از دور اول مذاکرات اتمی در عمان گفته بودند اگر روند گفتگوها مثبت باشد احتمال سفر ویتکاف به ایران وجود دارد. در همین ارتباط ابوالفضل ظهره‌وند عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی ۲۵ فروردین در مصاحبه با «تابناک» گفت که اگر «ویتکاف بخواهد تصویر واقعی ایران را به ترامپ منعکس کند، حضورش در ایران بلامانع است.» این در حالیست که ظهره‌وند تنها یک عضو مجلس شورای اسلامی گوش به فرمان رهبر رژیم است و مانند دولت و رئیس دولت و وزیر خارجه‌اش نقشی در مذاکرات ندارد چه برسد به آنکه تصمیم‌گیرنده باشد!
ایالات متحده، اسرائیل و کشورهای غربی نگران افزایش ذخایر اورانیوم ایران و تلاش آن برای دستیابی به سلاح هسته‌ای باشد، ادعایی که تهران آن را رد کرده و می‌گوید که «برنامه‌اش ماهیت صلح‌آمیز دارد».
با این حال، گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که میزان ذخایر اورانیوم آن به سطحی رسیده که در صورت غنی‌سازی ۹۰ درصدی، برای ساخت شش بمب اتمی کفایت می‌کند.
ایران و شش قدرت جهانی در تیرماه ۱۳۹۴ به توافق هسته‌ای موسوم به برجام دست یافتند و آقای ترامپ که همواره منتقد این توافق بود در اردیبهشت ۱۳۹۷ خروج آمریکا را از آن اعلام کرد.
ایران از آن زمان از تعهدات برجامی خود عدول کرده و میزان غنی‌سازی اورانیوم را به ویژه در یک سال گذشته شتاب داده است.
