دو روز پس از ملاقات ناموفق ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین با دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در کاخ سفید؛ این بار رهبران اروپایی، کانادا و ترکیه در نشست اضطراری لندن تعهد کردند که به حمایت نظامی از کی‌یف ادامه دهند.
کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا روز یکشنبه دوم مارس برابر با ۱۲ اسفند اعلام کرد که رهبران اروپایی در این نشست توافق کردند تا اقدامات لازم را برای تقویت تلاش‌های دفاعی و برقراری صلح در اوکراین و ثبات در سراسر این قاره اتخاذ کنند. این نشست به عنوان نمایش حمایت از ولادیمیر زلنسکی برگزار شد.
اما وی افزود که حمایت و همکاری آمریکا برای عملی کردن این طرح ضروری است.
تنها دو روز پس از آن که زلنسکی در دیدار با رئیس‌جمهور ترامپ با مشکل مواجه شد و سفر خود به واشنگتن را کوتاه کرد، رهبر اوکراین در لندن مورد استقبال رهبران جهانی قرار گرفت که به نوبت او را در آغوش گرفتند و حمایت خود را از او اعلام کردند.
رهبران اوکراین، فرانسه، آلمان، دانمارک، ایتالیا، هلند، نروژ، لهستان، اسپانیا، کانادا، فنلاند، سوئد، جمهوری چک و رومانی، و همچنین وزیر امور خارجه ترکیه در نشست «تضمین امنیت آینده ما» در لندن شرکت کردند.
اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، آنتونیو کوستا رئیس شورای اروپا، و مارک روته دبیرکل ناتو نیز در این نشست حضور داشتند.
بریتانیا، فرانسه و برخی کشورهای دیگر توافق کردند که همراه با اوکراین روی طرحی برای توقف درگیری‌ها کار کنند. این طرح سپس با ایالات متحده مورد بررسی قرار می‌گیرد و به‌طور مشترک اجرایی می‌شود.
چهار اصل اساسی که مورد توافق قرار گرفت:
تداوم حمایت نظامی از اوکراین
حضور اوکراین در هرگونه مذاکرات صلح
ایجاد یک سازوکار برای جلوگیری از حمله مجدد روسیه به اوکراین
تشکیل “ائتلاف حامیان صلح” برای دفاع از اوکراین و تضمین صلح در این کشور
بریتانیا ۱،۶ میلیارد پوند به اوکراین اختصاص خواهد داد تا این کشور بتواند موشک‌های جدید خریداری کند.
کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا در پایان نشست سران کشورهای اروپایی، کانادا و ترکیه و دبیرکل ناتو در کنفرانس خبری گفت: «ما در یک نقطه عطف تاریخی قرار داریم.»
کی‌یر استارمر تأکید کرد که اروپا باید نقش اصلی را در هر توافق صلحی ایفا کند، اما برای موفقیت این طرح، حمایت ایالات متحده ضروری خواهد بود.
نخست‌وزیر بریتانیا در پاسخ به این پرسش که آیا نگران شکاف میان غرب بر سر حمایت از اوکراین است، تأکید کرد که اروپا و آمریکا باید در کنار یکدیگر بایستند.
این اظهارات پس از سخنان جورجا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا، مطرح شد که هشدار داده بود غرب باید از خطر اختلاف و تفرقه پرهیز کند.
استارمر گفت که با ملونی در این زمینه اتفاق‌نظر دارد: «امنیت اروپا به این وابسته است که این قاره به‌طور نزدیک با ایالات متحده هماهنگ باشد.»
نخست‌وزیر بریتانیا گسترش “ائتلاف حامیان صلح” به کشورهای خارج از اروپا، از جمله کانادا را ممکن دانست. وی گفت: «کانادا در حوزه‌هایی مانند آموزش نیروها فعال بوده و همواره یک متحد قابل‌اعتماد بوده است.»
کی‌یر استارمر همچنین در مورد ارائه طرح جدید به دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، گفت که شب گذشته با او صحبت کرده، اما جزئیات مکالمه را فاش نکرد.
او تأکید کرد: «من این مسیر را انتخاب نمی‌کردم اگر فکر نمی‌کردم که نتیجه مثبتی خواهد داشت و ما می‌توانیم با یکدیگر در این مسیر حرکت کنیم.»
کی‌یر استارمر در پاسخ به کریس میسون، سردبیر سیاسی بی‌بی‌سی، که پرسید آیا پس از تنش میان ترامپ و ولودیمیر زلنسکی، همتای اوکراینی‌اش احساس مسئولیت بیشتری برای دستیابی به صلح دارد، گفت: «بریتانیا در طول تاریخ نشان داده که در چنین شرایطی گام برمی‌دارد، و اکنون نیز باید همین کار را انجام دهیم. به همین دلیل است که ما در این مسیر حرکت می‌کنیم.»
وی افزود که چندین کشور دیگر نیز امروز اعلام کرده‌اند که مایل به پیوستن به این طرح هستند. استارمر تأکید کرد: «اگر برخی کشورها اقدام نکنند، ما در همین وضعیت باقی خواهیم ماند. این یک برنامه هدفمند است تا حرکت و شتاب لازم را ایجاد کند و در عین حال صلح را حفظ کند. همچنین تضمین می‌کند که ما در هماهنگی کامل با آمریکا باقی بمانیم، زیرا این بهترین راه برای حفظ امنیت اروپا و بریتانیاست.»
بت ریگبی، خبرنگار اسکای نیوز، از استارمر پرسید که آیا ائتلاف حامیان صلح بدون حمایت ایالات متحده کافی خواهد بود؟ استارمر پاسخ داد: «من این نظر را که آمریکا یک متحد غیرقابل‌اعتماد است، نمی‌پذیرم. هیچ دو کشوری در جهان به‌اندازه بریتانیا و ایالات متحده به هم نزدیک نیستند.»
وی تأکید کرد که تمامی مذاکرات امروز بر این اساس بوده که این طرح با حمایت آمریکا پیش خواهد رفت: «به همین دلیل شب گذشته با ترامپ صحبت کردم.»
رابرت پستون، خبرنگار ITV، از استارمر پرسید که آیا بریتانیا ممکن است نیروهای خود را برای نظارت بر اجرای توافق صلح در اوکراین اعزام کند؟ او همچنین پرسید که آیا این احتمال وجود دارد که بریتانیا مستقیماً درگیر جنگ با روسیه شود؟
استارمر پاسخ داد که هدف از هرگونه توافق، حفظ صلح است، نه تشدید درگیری. وی افزود: «تنها راه حفظ ثبات در بریتانیا، دفاع از صلح در اوکراین است و ما باید اطمینان حاصل کنیم که قادر به انجام این کار هستیم.»
نخست‌وزیر بریتانیا هشدار داد: «چیزی که تاریخ به ما آموخته این است که اگر در اروپا درگیری وجود داشته باشد، سرانجام بر بریتانیا نیز تأثیر خواهد گذاشت.»
وی تأکید کرد: «اکنون دیگر زمان حرف زدن نیست. وقت آن رسیده است که اقدام کنیم، مسئولیت بپذیریم و رهبری خود را نشان دهیم.»
رهبران کشورهای غربی توافق کردند که گروهی از کشورهای اروپایی طرحی برای برقراری آتش‌بس در اوکراین تدوین کنند. این طرح سپس با ایالات متحده و دولت دونالد ترامپ مورد بحث قرار خواهد گرفت.
استارمر بر اهمیت حمایت آمریکا تأکید کرد و گفت که همراهی واشنگتن برای موفقیت این ابتکار حیاتی است.
اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، پیش از این کنفرانس خبری اعلام کرد که اروپا باید به‌سرعت برنامه‌های تسلیحاتی خود را گسترش دهد و کشورهای عضو اتحادیه اروپا باید آزادی مالی بیشتری برای افزایش هزینه‌های دفاعی خود داشته باشند.
وی در لندن، پس از نشست حمایت از اوکراین، گفت: «اروپا باید به ایالات متحده نشان دهد که آماده دفاع از دموکراسی است.»
فون در لاین همچنین تأکید کرد: «پس از سال‌ها کمبود سرمایه‌گذاری در حوزه دفاعی، اکنون ضروری است که این سرمایه‌گذاری‌ها در بلندمدت افزایش یابند. کشورهای عضو باید فضای مالی بیشتری برای تقویت توان دفاعی خود داشته باشند.»
در این میان مایکل والتز، مشاور امنیت ملی آمریکا، اعلام کرد که ایالات متحده انتظار دارد رئیس‌جمهور اوکراین شخصی باشد که برای رسیدن به صلح با روسیه آماده مذاکره باشد.
او در گفت‌وگویی با شبکه سی‌ان‌ان که پرسیده شد آیا دونالد ترامپ خواستار کناره‌گیری زلنسکی است پاسخ داد: «ما به رهبری نیاز داریم که بتواند با ما و در نهایت با روسیه مذاکره کند و این جنگ را پایان دهد.»
والتز مشخص نکرد که آیا زلنسکی از نظر آمریکا می‌تواند این نقش را ایفا کند یا خیر اما گفت: «اگر مشخص شود که انگیزه‌های شخصی یا سیاسی زلنسکی با پایان درگیری‌ها در تضاد است، آن وقت ما با یک مشکل جدی روبه‌رو خواهیم شد.»
زلنسکی بارها تأکید کرده که خواهان صلح است، اما نه تحت شرایطی که روسیه تعیین می‌کند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، اعلام کرد که با جورجا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا، درباره یک برنامه مشترک برای پایان دادن به جنگ روسیه مذاکره کرده است.
زلنسکی در پیامی در تلگرام نوشت: «هیچ‌کس غیر از پوتین خواهان ادامه این جنگ نیست. به همین دلیل، مهم است که موضع اوکراین را در همکاری با متحدان اروپایی و ایالات متحده تقویت کنیم.»
وی تأکید کرد: «اوکراین به صلحی نیاز دارد که با تضمین‌های امنیتی قابل اعتماد همراه باشد.»
پتر فیالا، نخست‌وزیر جمهوری چک، تأکید کرد که کمک نظامی به اوکراین شرطی اساسی برای رسیدن به صلح پایدار است.
وی در پراگ، پیش از سفر برای حضور در نشست امنیتی لندن، گفت: «هدف ما صلحی عادلانه و پایدار است. برای رسیدن به این هدف، باید حمایت نظامی از اوکراین را افزایش دهیم و در آینده نیز توان دفاعی این کشور را تقویت کنیم. تنها در این صورت می‌توانیم صلحی بلندمدت را تضمین کنیم.»
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، هم از اظهارات دونالد ترامپ در برابر ولودیمیر زلنسکی دفاع کرد و گفت که ترامپ “یک سیاستمدار عمل‌گرا با عقل سلیم است”.
لاوروف همچنین کشورهای اروپایی را متهم کرد که مایل به ادامه جنگ در اوکراین هستند.
ترامپ پیش‌تر زلنسکی را مسئول ادامه جنگ دانسته بود، در حالی‌که اوکراین بیش از سه سال است که در برابر حملات روسیه مقاومت می‌کند.
زلنسکی اعلام کرده که حاضر به پذیرش هیچ مصالحه‌ای به نفع پوتین نیست، زیرا روسیه بخش‌هایی از اوکراین را به‌طور غیرقانونی اشغال کرده است.
کشورهای اروپایی نیز هشدار داده‌اند که نباید نقش روسیه به‌عنوان متجاوز و اوکراین به‌عنوان قربانی این جنگ نادیده گرفته شود.
