اوجالان خواستار کنار گذاشتن سلاح و انحلال پ‌ک‌ک شد

هیأتی از حزب دموکراتیک خلق‌ها (DEM)، که طرفدار کردهاست، روز پنجشنبه ۲۷ فوریه برابر با ۹ اسفندماه از عبدالله اوجالان، رهبر حزب کارگران کردستان (PKK) در زندان جزیره‌ای وی در ترکیه دیدار کرد و سپس بیانیه او را در استانبول انتشار داد.

اوجالان ۷۶ ساله در بیانیه‌ای که توسط اعضای حزب دموکراتیک خلق‌ها منتشرشد، گفته است: «من خواهان زمین گذاشتن سلاح هستم و مسئولیت تاریخی این درخواست را بر عهده می‌گیرم.»

طبق گفته‌های این حزب، اوجالان همچنین خواسته است که کنگره‌ای برای انحلال رسمی حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) برگزار شود. این حزب از سوی ترکیه و متحدان غربی آن به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته می‌شود.

در بیانیه اوجالان آمده است که حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) «از نظر تئوری، برنامه، استراتژی و تاکتیک، تحت تأثیر شدید سیستم سوسیالیسم واقعا موجود در قرن بیستم قرار گرفت. سوسیالیسم واقعا موجود در دهه ۱۹۹۰ به دلایل درونی فروپاشید. همچنین از بین‌رفتن انکار هویت در کشور ترکیه و پیشرفت‌هایی که در آزادی بیان حاصل شد، موجب بی‌معنایی و تکرار بیش از حد پ‌ک‌ک گردید. بنابراین، مانند نمونه‌های مشابه خود، دورانش به پایان رسیده و انحلالش ضروری شده است.»

رهبر ۷۶ ساله این گروه مسلح می‌افزاید: «نتایج طبیعی انحراف شدید ناسیونالیستی، از جمله تشکیل دولت-ملت جداگانه، فدرالیسم، خودمختاری اداری و راه‌حل‌های فرهنگی‌محور، نتوانسته‌اند پاسخگوی جامعه‌شناسی تاریخی باشند. احترام به هویت‌ها، امکان بیان آزادانه، سازمان‌یابی دموکراتیک، و ساختارهای اجتماعی-اقتصادی و سیاسی مورد نظر هر گروه، تنها در سایه وجود یک جامعه و فضای سیاسی دموکراتیک ممکن است.»

او در این بیانیه معتقد است که “برای جست‌وجو و تحقق نظام‌های جدید، هیچ راهی جز دموکراسی وجود ندارد و نمی‌تواند وجود داشته باشد”. «روش اصلی، توافق دموکراتیک است. زبان دوره صلح و جامعه دموکراتیک نیز باید متناسب با واقعیت توسعه یابد.»

عبدالله اوجالان در این “فراخوان تاریخی برای پایان دادن به خشونت” از اعضای حزب خود خواسته است: «با توجه به فضای ایجادشده پس از فراخوان دولت باغچلی، اراده‌ای که رئیس‌جمهور ابراز کرده و رویکردهای مثبت دیگر احزاب سیاسی نسبت به این فراخوان، من خواستار کنار گذاشتن سلاح‌ها هستم و مسئولیت تاریخی این فراخوان را می‌پذیرم.»

او در پایان می‌افزاید: «همان‌طور که هر جامعه و حزب مدرن که بقای آن با اجبار متوقف نشده است، به‌طور داوطلبانه انجام می‌دهد، شما نیز کنگره خود را برگزار کنید و تصمیم بگیرید: همه گروه‌ها باید سلاح‌های خود را زمین بگذارند و پ‌ک‌ک باید خود را منحل کند.»

درخواست اوجالان می‌تواند بر منطقه نفت‌خیز شمال عراق، جایی که پایگاه‌های پ‌ک‌ک در آن قرار دارد، و همچنین سوریه، که پس از ۱۳ سال جنگ داخلی در حال تغییر است، تأثیرگذار باشد.

نشانه‌هایی از امکان آغاز مجدد مذاکرات بین ترکیه و پ ک ک از پاییز گذشته ظاهر شد، در آن زمان دولت باحچلی، رهبر یک حزب ناسیونالیست راست‌گرای «حرکت ملی» ترکیه و متحد سیاسی اردوغان، از آزادی احتمالی اوجالان حمایت کرد.

باحچلی پیشنهاد کرد که اوجالان می‌تواند در صورت رد خشونت و انحلال سازمانش، آزاد شود. او گفته بود: «بگذارید نشان دهند که تشنه برادری هستند، نه خون.» در مراسم افتتاح پارلمان در اول اکتبر، باحچلی به‌طور غیرمعمول با قانون‌گذاران حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها (DEM)، که طرفدار کردها است، دست داد.
اردوغان نیز با حمایت از درخواست باحچلی، از «فرصت تاریخی» برای صلح سخن گفت.

با ادامه مذاکرات برای احیای روند صلح، اعضای حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها سه بار از اوجالان در زندان دیدار کردند، از جمله در روز پنج‌شنبه.

تحلیلگران می‌گویند که تلاش برای آغاز مجدد روند صلح با پ ک ک ممکن است مصرف داخلی برای اردوغان داشته باشد، از جمله امکان تمدید دوره ریاست‌جمهوری او فراتر از محدودیت فعلی در سال ۲۰۲۸. حزب اردوغان و متحد ناسیونالیست آن «ممکن است به دنبال جلب حمایت حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها در پارلمان برای تدوین قانون اساسی جدیدی باشند که به اردوغان اجازه دهد دوباره نامزد شود.»

اگر این تلاش موفق نشود، این اتحاد جدید ممکن است سعی کند تصمیمی برای برگزاری انتخابات زودهنگام قبل از پایان دوره اردوغان در سال ۲۰۲۸ بگیرد.

حزب کارگران کردستان در سال ۱۹۸۴ شورشی مسلحانه علیه ترکیه را با هدف تأسیس کشوری مستقل برای کردها آغاز کرد. با گذشت زمان، اهداف آن تغییر کرد و اکنون به دنبال حقوق بیشتر برای کردها و خودمختاری محدود در جنوب شرقی ترکیه است.

از زمان آغاز درگیری‌های حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) در سال ۱۹۸۴، بیش از ۴۰هزار نفر کشته شده‌اند که بیشتر آن‌ها شبه‌نظامیان این حزب بوده‌اند. درگیری‌ها در ابتدا در مناطق روستایی کردستان ترکیه متمرکز بود، اما این گروه حملاتی را نیز در شهرهایی مانند آنکارا و استانبول انجام داده است.

این گروه ابتدا به دنبال تأسیس یک کشور مستقل کردی بود اما بعدها هدف خود را تغییر داده و به دنبال خودمختاری بیشتر در جنوب شرقی ترکیه و حقوق بیشتر برای کردها شد.

حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) در ترکیه، ایالات متحده، اتحادیه اروپا و برخی کشورهای دیگر به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته می‌شود.

در همین حال مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه «قسد» درخصوص فراخوان عبدالله اوجالان، رهبر کرد، از حزب کارگران کردستان برای کنار گذاشتن سلاح، انحلال این حزب و پیوستن به روند صلح پس از دهه‌ها درگیری با حاکمیت ترکیه، اظهار داشت: «اگر صلح در ترکیه محقق شود، دیگر هیچ توجیهی برای ادامه حملات به نیروهای ما در سوریه وجود ندارد.»

ترکیه بین سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۹، سه عملیات نظامی در شمال سوریه علیه یگان‌های مدافع خلق کرد انجام داد و موفق شد کنترل دو منطقه گسترده مرزی را در داخل خاک سوریه به دست بگیرد.

این در حالی است که اعلام موضع جدید اوجالان کمتر از سه ماه پس از سرنگونی بشار اسد، رئیس‌جمهوری پیشین سوریه، توسط گروه‌های مخالف صورت گرفت.

دولت جدید در دمشق، از نیروهای دموکراتیک سوریه همانند دیگر گروه‌های مسلح، خواسته است سلاح‌های خود را زمین بگذارند و در چارچوب وزارت دفاع و ارتش جدید ادغام شوند. این دولت هرگونه خودمختاری در مناطق کردنشین را رد کرده است.